Schapen met vijf poten? Stop nou eens met ze te zoeken. Ga liever voor wolven met 4 poten, betoogt Jeroen Moerenhout.

Vroegâh. Weet je nog? Ging je met een roeptoeter naar de arbeidsmarkt, schreeuwen om kandidaten voor die uitdagende functie. Met een waslijst aan harde eisen. Een zoektocht naar het schaap met de 5 poten, noemden we dat. Een alleskunner.

Niet meer zo zinvol

In het tijdperk van wendbaarheid is die zoektocht echter nog maar weinig zinvol. Want zeg nu zelf: ben je als schaap wendbaarder met 4 of met 5 poten? Ik weet het antwoord wel.

Geen prooien, maar jagers zijn nodig

De vergelijking met een schaap klinkt sowieso al niet erg positief. Als ze omvallen staan ze niet meer op, toch? En het tellen ervan associeer ik met slapen. Schapen staan voor volgzaam, mak en dommig. Met spreekwoordelijk veel geblaat en weinig wol. Zal ik nog even doorgaan? Schapen zijn het prototype prooidieren. Terwijl het economische en maatschappelijke klimaat van nu juist om jagers schreeuwt.

De allerbeste in huis?

Toch selecteren veel organisaties nog steeds op basis van de vijf poten. Zo denken ze zeker te zijn dat ze de allerbeste professional in huis halen. Maar wat mij betreft is dat niet slim. En ik zal je uitleggen waarom, aan de hand van vijf mythes over het schaap met de 5 poten:

1. Ze zouden alles kunnen

Schapen met 5 poten zouden alles kunnen. Maar de alleskunner bestaat vooral op CV: het Curriculum Verleden. Heb ik ooit geleerd, heb ik ooit gedaan, heb ik kennis van. Maar wat zegt dat over morgen, overmorgen of volgende week? Hoe zit het met het CT? Het Curriculum Toekomst. Kan ik, wil ik, doe ik. Vaardigheden, drijfveren en prestaties. Daar hoef je echt geen 5 poten voor te hebben. Dat is papieren zekerheid. Gewoon testen en meten, dan zul je zien dat 4 poten meer dan voldoende is.

2. Je zou ze moeilijk omver krijgen

Vijf poten. Lekker stabiel zou je zeggen. Maar daar zit hem de crux. Je móét juist omver. Vallen en opstaan, falen en leren. Professionals die niet regelmatig vallen zullen risicomijdend gedrag gaan vertonen. En uiteindelijk tot stilstand komen, terwijl innovatie juist sneller gaat dan ooit. Vergeet daarom de stabiliteit van 5 poten. Selecteer op lerende professionals die zichzelf continu heruitvinden. Met gewoon 4 poten en een gezonde dosis faalmoed.

3. Ze zouden schaars zijn

Sterker nog, ben jij wel eens één schaap met 5 poten tegengekomen? Ik ken ze alleen van horen zeggen. En waarom zijn ze eigenlijk schaars? Omdat er veel tijd en effort is ingestoken om ze tot alleskunner te maken. Terwijl het tegenovergestelde van schaarste vrij beschikbaar is. Professionals bij wie het vanzelf gaat. Intuïtief, creatief en bewust. Die hun capaciteiten optimaal kunnen benutten, ongeacht de veranderende situatie. Ultiem wendbaar. Deze mensen zullen nooit schaars worden, ze zijn er gewoon. Focus je dus liever op moeiteloze professionals dan op alleskunners.

4. Ze zouden hoogopgeleid zijn – en dus veel waard

Hoogopgeleid, wat betekent dat? Dat je vaardigheden hebt aangeleerd die zorgen dat je meer bedreven bent in iets dan een ander. Maar wat is dat nog waard in deze tijd? Het gaat erom dat je ánders bedreven bent. Dat je niet leert als in aanleren, maar dat je leert als in: nieuw of een ander niveau van je innerlijke vermogen ontsluiten. Dat je je eigen besturingssysteem kunt upgraden. Het leren van de toekomst gaat over creatie, entrepeneurship, exploratie en verbeelding. Ik zeg daarom: less teaching, more coaching.

5. Ze zouden precies over de juiste ervaring beschikken

Zeker, ze beschikken over de juiste ervaring. Maar wel in één vakgebied. Binnen afgekaderde grenzen. Maar grenzen vervagen en veranderen dynamisch. Veel belangrijker dan diepgaande ervaring in één vakgebied is het vermogen om continu nieuwe waarde te kunnen genereren in nieuwe nog niet bestaande vakgebieden. Je carrière zelf kunnen vormgeven en werk kunnen customizen. Door te exploreren, te produceren en variatie te creëren.

Conclusie: het zwarte schaap

De conclusie: het schaap met de 5 poten is eigenlijk het zwarte schaap. We hebben het schaap met 5 poten dan ook helemaal niet nodig; we hebben professionals nodig die vrij toegankelijk zijn, lef hebben, lerend doen, zelf organiseren en variatie creëren in hun portfolio. Instinctief, volhardend en moeiteloos. De wolf op 4 poten.

Jeroen Moerenhout is business developer en werkt bij De Staffing Groep.