Wat je ogen vertellen over je karakter (en wat je daaraan hebt in recruitment)

Op zoek naar iemands Big Five-persoonlijkheid? Kijk eens in de poppetjes van zijn of haar ogen! Hoe die bewegen voorspelt misschien meer dan je zou denken.

Eerder heb ik al geschreven over hoe micro-expressies in je gezichtsuitdrukking kunnen worden ingezet voor een assessment van je karakter. Ze kunnen niet alles vaststellen, maar zijn vaak wel verdomd accuraat in wat ze wél meten. Zo kunnen ze veel bijdragen aan een gedegen selectieproces. Méér in elk geval dan de vooroordelen die mensen hebben op basis van cv’s, hobby’s of uitingen op sociale media.

De voorspellende waarde van oogbewegingen

ogenRecent verscheen een interessante aanvulling op die waarde van micro-expressies: een wetenschappelijk artikel over de voorspellende waarde van de bewegingen van je ogen. Wat blijkt: hoe je ogen bewegen kan vier van de Big Five-karaktereigenschappen voorspellen. Alleen ‘open staan voor nieuwe ervaringen en ideeën’ kunnen je oogbewegingen niet voorspellen, zo meldt het onderzoek.

Het onderzoek kort samengevat

In het onderzoek hebben 50 studenten normale taken moeten doen, met een bril op die hun oogbewegingen meet. Deze studenten hebben via een vragenlijst ook een Big Five-persoonlijkheidstest gemaakt. Op basis van machine learning is een algoritme vervolgens gaan kijken of er uit de oogbewegingen iets te zeggen is over de karaktereigenschappen. Dat bleek in 4 van de 5 gevallen zo te zijn.

Er valt wel iets op af te dingen…

Natuurlijk is er op het onderzoek wel het één en ander af te dingen. Zo bestond de steekproef slechts uit 50 psychologiestudenten, onder wie slechts 8 mannen, met een gemiddeld leeftijd van 21,9 jaar. Dat is niet bijster representatief te noemen.

‘juist psychologen zeggen vaak dat het psychologen aan zelfkennis ontbreekt’

Ook is er best wat af te dingen op vragenlijsten als validatiemiddel. Het gaat dan immers om ‘self assessment‘. En juist psychologen zeggen vaak dat het psychologen aan zelfkennis ontbreekt. Kijk bijvoorbeeld naar dat ene Big Five-kenmerk dat niet te voorspellen is: ‘openheid voor nieuwe ervaringen’. Het zou mij niets verbazen als de respondenten zelf denken daar heel erg open voor te staan, maar dat dit in de praktijk (in het onderbewuste dus) erg tegenvalt.

Uitkomsten: een mooie ontwikkeling

Maar goed, het goede nieuws is dus dat bij 4 van de 5 Big Five-persoonskenmerken wél een voorspellende waarde werd vastgesteld. De grootste betrouwbaarheid was er bij ‘extraversie’, gevolgd door ‘servicegerichtheid’, ‘zorgvuldigheid’ en ten slotte ’emotionele stabiliteit’. Alleen ‘openheid voor nieuwe ervaringen’ viel dus onder de drempel van kans.

‘Micro-expressies en oogbewegingen samen kan mogelijk een perfecte combinatie zijn’

Ondanks dat dit onderzoek nog in het beginstadium verkeert, zie ik er wel een heel mooie ontwikkeling in. Waarom? Omdat het mogelijk samen met micro-expressies een heel grote toegevoegde waarde kan hebben. Beide methoden zijn immers op een vergelijkbare manier te verkrijgen, via een korte video.

ogenMicro-expressies zijn sterk voorspellend als het gaat om bepaalde eigenschappen, zoals communicatiestijlen. Maar juist iets als consciëntieusheid, een belangrijke eigenschap voor veel banen, kunnen ze niet goed meten. En dat kan met de bewegingen van je ogen dus weer wel. Het zou mogelijk een perfecte combinatie kunnen zijn.

Ik hoop snel op meer onderzoek…

Ik hoop dat hier snel meer, en meer gedegen onderzoek naar wordt gedaan, dat niet door blanke, vrouwelijke, psychologiestudenten wordt gedomineerd. Dat vervolgonderzoek is gelukkig best wel eenvoudig uit te voeren, denk ik zo. Het enige wat je nodig hebt is een webcam en een vragenlijst. En een boel respondenten. Het zou veel toegevoegde waarde kunnen hebben voor de wereld van assessments.

bas van de haterd

Over de auteur van dit blog

Bas van de Haterd is onder meer initiatiefnemer van Digitaal-Werven, een jaarlijks onderzoek naar welke organisatie aan kandidaten de beste digitale sollicitatie-ervaring biedt, en samen met Werf& organisator van TA Live.

Lees ook: