Waarom het goed is dat Amazon stopt met zijn discriminerende selectie-algoritme

Amazon verwijst een ‘selectierobot’ met een voorkeur voor mannen naar de prullenbak. Goed nieuws, aldus Bas van de Haterd: de robot zegt namelijk meer over de waarde van het cv als selectiemiddel dan over AI.

Amazon werkte de afgelopen jaren in het diepste geheim aan een selectie-algoritme. Op basis van cv’s en eerdere selectie van de honderdduizenden mensen die voor Amazon werken deed het algoritme aanbevelingen over wie je moest aannemen.

Onderwaardering van vrouwen

Het bedrijf startte het project in 2014, maar Reuters schrijft dat Amazon er al in 2015 achterkwam dat dit algoritme een serieuze onderwaardering van vrouwen had. Was het voor het systeem bijvoorbeeld een plus als je ‘voorzitter van de schaakclub’ op je cv had staan, zodra er ‘voorzitter van de vrouwenschaakclub’ stond bleek dit juist een min op te leveren.

‘wat amazon ook probeerde, het lukte deze ai niet discriminerend aannamebeleid te voorkomen’

Amazon heeft wel geprobeerd dit te corrigeren, maar wat het ook probeerde, het bleek geen garantie dat discriminerend aannamebeleid voorkomen kon worden. Uiteindelijk geloofde het bedrijf dan ook niet meer dat het systeem zou kunnen gaan werken. Vorig jaar werd de stekker er daarom definitief uitgetrokken, vertellen ingewijden aan Reuters.

amazon go

Amazon is nu niet meteen seksistisch

De vraag is: wat zegt dit nu precies? Het zegt níet dat de mensen bij Amazon seksistisch zouden zijn. Er zijn bijvoorbeeld nu eenmaal veel meer mannelijke dan vrouwelijke programmeurs. Als dit al te maken heeft met seksisme, dan is dat eerder ‘maatschappelijk seksisme’. Als een jongetje op school een onvoldoende voor wiskunde haalt, krijgt hij te horen dat hij beter zijn best moet doen. Maar als een meisje een onvoldoende haalt, hoort ze eerder ‘dat het toch ook wel heel moeilijk is….’

amazon man vrouw

Dat Amazon heeft besloten het project definitief naar de prullenbak te verwijzen is lovenswaardig. Maar de vraag is of artificial intelligence eigenlijk wel het probleem was in deze. Het algoritme deed immers niets anders dan menselijk gedrag nabootsen. En laten we eerlijk zijn, kijk eens om je heen. Zijn al je collega’s een perfecte afspiegeling van de maatschappij op basis van geslacht, etniciteit, leeftijd en seksuele voorkeur?

Wat zegt een cv eigenlijk?

De vraag die de Amazon-casus opwerpt is voor mij dan ook meer: kunnen we eigenlijk wel selecteren op basis van cv’s? Mensen die mij kennen weten dat mijn antwoord daarop een ondubbelzinnig nee is. Een cv vertelt me (hooguit) wat je gedaan hebt, voor wie en hoe lang. De twee belangrijkste voorspellers van toekomstig succes ontbreken echter. Hoe goed deed je dat, en onder welke omstandigheden?

‘Het probleem ligt wat mij betreft niet in de AI, maar in het gebruik van de verkeerde data’

Het probleem ligt wat mij betreft dus niet in de AI. Het ligt eerder in het gebruik van de verkeerde data. Namelijk: data die weinig tot geen voorspellende waarde hebben. Het gaat in plaats daarvan om data op basis waarvan we in het verleden – doorgaans, onbewust, bevooroordeelde – besluiten hebben genomen.

Laten we daarom dankbaar zijn

We moeten dus gaan nadenken over betere manieren om te selecteren. Denk aan karaktertesten en assessments die daadwerkelijke kwaliteiten meten. De wereldwijde recruitment-community moet Amazon dan ook dankbaar zijn. Zowel voor het proberen of AI op basis van cv’s beter kan selecteren als voor het besluit het project te schrappen.

‘als zelfs de Amazon-developers dit niet aan de praat krijgen, is het redelijk zeker dat het ook niet kán werken’

Want als zelfs de geniale Amazon-developers dit niet aan de praat krijgen, kunnen we er redelijk zeker van zijn dat het ook niet kán werken. Laten we daarom op zoek gaan naar betere manieren om mensen te selecteren. Naar manieren die niet discrimineren. Manieren waarin onze menselijke (onbewuste) vooroordelen niet de doorslag geven bij een aanname. Laten we op zoek gaan naar data en algoritmes die niet ons gedrag nabootsen, maar ons waarschuwen voor onze (onbewuste) vooroordelen.

bas van de haterd

Over de auteur van dit blog

Bas van de Haterd is onder meer initiatiefnemer van Digitaal-Werven, een jaarlijks onderzoek naar welke organisatie aan kandidaten de beste digitale sollicitatie-ervaring biedt, en op 16 oktober een van de keynote sprekers op het Werf& Selectie Jaarcongres.

Foto boven: Jeff Bezos, ceo van Amazon, in 2010

Lees ook:

België populairder dan Nederland om in te werken (maar Amsterdam is wel weer erg geliefd)

Onder Europeanen staat België hoger dan Nederland op de ranglijst van favoriete landen om in te werken. Amsterdam blijft echter wel een stuk populairder dan Brussel.

Waar België op de twaalfde plaats staat bij de Europese beroepsbevolking als mogelijke werkbestemming, is Nederland pas terug te vinden op plek 15. Maar ingezoomd op de hoofdsteden ontstaat een totaal ander beeld. Zo geeft ongeveer 1,5 miljoen Europeanen aan Brussel (foto) als meest geliefde stad te zien om in te gaan werken. Amsterdam is echter bij 2,3 miljoen mensen de favoriet, meer dan 1,5 keer zoveel dus. Met enige overdrijving zou je dus kunnen zeggen dat Amsterdam groter is dan Nederland als het gaat om aantrekkelijkheid.

VS blijven populair

Bovenaan de ranglijst van favoriete bestemmingen om te gaan werken, staat overigens – met afstand: de Verenigde Staten van Amerika. Bijna een derde van de (Europese) arbeidsmarkt kiest de Verenigde Staten als eerste land om te werken als ze de grens zouden overgaan. Dit wordt opgevolgd door Canada en Duitsland op de tweede en derde plaats. Ongeveer een kwart van de Europese beroepsbevolking geeft aan graag in deze landen aan de slag te gaan. De totale ranglijst van 25 favoriete landen:

1. Verenigde Staten 28,63%
2. Canada 24,26%
3. Duitsland 24,09%
4. Australië 22,63%
5. Verenigd Koninkrijk 22,01%
6. Frankrijk 16,09%
7. Spanje 14,72%
8. Oostenrijk 14,31%
9. Zwitserland 11,49%
10. Italië 10,10%
11. Denemarken 9,51%
12. België 9,38%
13. Zweden 9,29%
14. Noorwegen 8,71%
15. Nederland 8,61%
16. Japan 8,15%
17. Nieuw Zeeland 7,20%
18. Finland 6,18%
19. China 5,31%
20. Ierland 5,27%
21. Portugal 5,26%
22. Argentinië 5,13%
23. Verenigde Arabische Emiraten 4,87%
24. Brazilië 4,77%
25. IJsland 4,31%

londen

Naar Londen? Dat willen we allemaal wel

Als het gaat om de ranglijst van favoriete steden blijkt dat – ondanks de naderende Brexit – Londen nog steeds het meest populair is om heen te gaan om in te werken. Maar liefst 10,6 miljoen Europeanen kiezen Londen als meest geliefde stad, gevolgd door New York, Parijs, Berlijn en Sydney. Als werkgever met Europese ambitie is het dan ook goed om te weten dat de internationale concurrentie verder gaat dan de Europese grenzen. De ranglijst van 25 favoriete steden:

1. Londen 25,67%
2. New York 17,39%
3. Parijs 13,41%
4. Berlijn 11,33%
5. Sydney 9,59%
6. Barcelona 8,29%
7. Madrid 6,50%
8. Los Angeles 6,27%
9. Wenen 6,09%
10. Rome 5,81%
11. Toronto 5,63%
12. Amsterdam 5,55%
13. Tokyo 5,55%
14. Oslo 5,09%
15. München 4,67%
16. Stockholm 3,95%
17. Kopenhagen 3,79%
18. Brussel 3,60%
19. Melbourne 3,38%
20. Dublin 3,31%
21. Montreal 3,22%
22. Lissabon 3,14%
23. San Francisco 2,94%
24. Dubai 2,86%
25. Praag 2,69%

Global Talent Acquisition Monitor

De data zijn afkomstig van de Global Talent Acquisition Monitor, een onderzoek van Intelligence Group onder ruim 60.000 werkenden en werkzoekenden in 28 Europese landen.

Lees ook:

Jari Kloppenburg: ‘Het gaat erom kippenvel op de armen te brengen’

Werving is niet alleen een rationeel proces, maar zou juist een emotioneel verhaal moeten zijn, zegt Jari Kloppenburg (Steam). ‘Het gaat erom het bloed van de doelgroep zo snel te laten stromen dat stilzitten geen optie meer is’.

jari kloppenburg steam rationeel werving emotioneel werf& selectie jaarcongresIn de thuiszorg is afgelopen zomer kantoorpersoneel ingezet. Verpleegkundigen gingen met een schuldgevoel op vakantie. Operatiekamers werden noodgedwongen gesloten. Dat in de zorgsector veel problemen zijn met tekort aan personeel is duidelijk.

Maar het blijkt niet alleen een zaak van schaarste, ook van een gebrek aan goede arbeidsmarktcommunicatie. Ook Jari Kloppenburg (foto) en Hans Kroonen van bureau Steam geloven dat er nog best veel mogelijk is om nieuwe collega’s te werven in een markt die zo overspannen is. Op het Werf& Selectie Jaarcongres van volgende week vertellen ze bijvoorbeeld over ‘je kop boven het maaiveld uitsteken’, je doelgroep ‘in het hart raken’, door hen ‘kippenvel op de armen te bezorgen’ en ‘hun bloed zo snel te laten stromen dat stil blijven zitten geen optie is.’ Dat klinkt veelbelovend. Daarom hier alvast een voorproefje.

> Wat is jullie hoofdboodschap op het congres?

“We zitten momenteel in de zorg met een situatie waarin doelgroepen de vacatures voor het uitkiezen hebben en de tekorten zo groot zijn dat mensen vakanties overslaan. Juist dan kun je als werkgever je onderscheiden door doelgroepen in het hart te raken. Werven in de zorg is volgens ons momenteel vooral een kwestie van een sterk verhaal vertellen.”

> Wat zou de takeaway voor je publiek zijn?

“We snappen dat mensen tips en tricks willen horen. Dé 5 gouden regels van werven en selecteren. De heilige graal. Maar die is er niet. We hopen vooral dat mensen na onze sessie kriebels in de buik hebben gekregen. Trots. Enthousiasme voor dat prachtige vak. Iedereen in de zorg, ook de mensen van HR en recruitment, mag apetrots zijn.

‘Het begin van een sterk verhaal voel je in je onderbuik al kriebelen’

En als je dat zelf voelt, ga je dat ook uitdragen. Het begin van een sterk verhaal voel je in je onderbuik al kriebelen.”

> De tekorten in de zorg zijn toch reëel? Hoe helpt goede communicatie dan?

“Vooropgesteld: er moet aan meerdere knoppen worden gedraaid om de krapte in de huidige arbeidsmarkt aan te pakken. Van voldoende stageplekken inrichten tot politiek beleid. Maar communicatie is in deze situatie juist wél een krachtig middel om onderscheid te maken. Om medewerkers weer trots en gewaardeerd te laten voelen en de motivatie te herwinnen om de schouders eronder te zetten.

Communicatie is emotie, en dat gaat rechtstreeks naar het hart. Dus zowel in- als extern kun je met communicatie mensen in beweging brengen. Probleem is wel dat je eigenlijk niet wil kannibaliseren, je wilt niet te veel personeel van collega-instellingen afpakken. Daarom is er echt meer nodig om de aanwas van zorgprofessionals te vergroten.”

> Hoe doe je dat, de vijver vergroten?

“Allereerst moeten instellingen zelf nieuwe doelgroepen aanboren. De zijinstromers in de gehandicaptensector en voor het onderwijs zijn daarvan een mooi voorbeeld. Nieuwe medewerkers krijgen daar opleidingen op maat en komen van veel verschillende organisaties buiten de zorg en het onderwijs. Communicatie kan eraan bijdragen om juist bij die nieuwe doelgroepen de ogen te openen dat de zorg iets voor hen zou kunnen zijn.”

> Je hebt sociale psychologie gestudeerd. Hoe helpt dat bij communicatie richting de zorg?

“Als sociaal psycholoog weet ik dat keuzes lang niet altijd op basis van rationele overwegingen worden gemaakt. Sterker nog: het onbewuste deel van ons brein stuurt 95% van ons gedrag. Ik vind het daarom geweldig om naar de dieperliggende motivaties van mensen te kijken. En daar inzichten uit te halen die helpen bij communicatie. Zo help je zowel medewerkers als organisaties om een eerlijk, maar sterk eigen verhaal te vertellen. In de case die we bespreken tijdens onze sessie gaan we daar nog dieper op in.”

> Wat bedoel je met je doelgroep ‘kippenvel’ te bezorgen?

“We bedoelen dat werving vaak te rationeel wordt aangevlogen. Lees er maar eens de gemiddelde vacaturetekst op na. Beter zou het zijn om meer emotie in je communicatie te brengen. Maar emotie ligt wel gevoelig. What’s in a name. Want iemand die al jaren in de kinderverpleging werkt trekken met een huilend kind dat jou nodig heeft kan averechts werken. Emotie hoeft dus lang niet altijd om tranentrekkers te gaan. Zelf krijg ik nog steeds kippenvel van de campagne die we ooit maakten voor het WKZ (foto boven). Geen tranen, maar echt zieke kinderen juist volledig in hun kracht.”

> En wat bedoel je met ‘de kracht van een verhaal’? 

Storytelling is natuurlijk helemaal in. Maar wat een verhaal doet is allesbehalve een modeverschijnsel. Een mooi, sterk verhaal raakt je, maar zorgt er ook voor dat je geboeid blijft luisteren. Het houdt je in de zogenoemde flow. Ook hier geldt weer dat een verhaal dwars door rationele barrières gaat.

‘Elke organisatie heeft een verhaal. Maar het wordt niet zomaar een bestseller, je moet het wel aan de juiste mensen vertellen’

Iedere organisatie heeft een verhaal. Een verhaal dat vaak uit veel verschillende hoofdstukken bestaat. En samen een geweldig boek vormt. Maar het wordt niet zomaar een bestseller, je moet het wel aan de juiste mensen vertellen.”

> Hoe moeilijk is het voor zorginstellingen de kop boven het maaiveld uit te steken?

“Het is niet heel moeilijk, maar vergt wel focus, enthousiasme en energie. Kijk maar eens naar Sjoerd Burger van het Reinier de Graaf, die ook in de Zorgtrack staat op het Werf& Selectie Jaarcongres. Een aantal mensen kwam daar tot een heel goed inzicht, namelijk dat afgewezen kandidaten meer aandacht verdienen. En ze bedachten het afwijzingsspreekuur. Briljant en spot on een doelgroepbehoefte. En ze haalden er zelfs nog kandidaten uit.

‘Je kop boven het maaiveld uitsteken is niet heel moeilijk, maar vergt wel focus, enthousiasme en energie’

Je kop boven het maaiveld betekent: gezien worden. En dat kan leiden tot persoonlijk contact. Waar vervolgens nog wel winst te behalen valt is wat je dan doet met dat contact. Talentpooling zou in de zorg meer kunnen opleveren. Relaties met kandidaten aangaan die nu nog niet actief op zoek zijn.”

Meer weten over kippenvel-communicatie in de zorg?

Samen met Hans Kroonen is Jari Kloppenburg op 16 oktober spreker op het Werf& Selectie Jaarcongres in het Utrechtse Van der Valk-hotel. Daar spreken ze over “Werven in de zorg – Een sterk verhaal”. Aanmelden kan hier.

Of kijk eerst even de video over het congres:

Het Werf& Selectie Jaarcongres wordt mede mogelijk gemaakt door Driessen, Steam, Eelloo, MrWork, BlueCarpet, Compagnon, JobsRepublic en Jobdigger.

Lees ook:

Laurens van Leuven: Interim Recruiter & Adviseur Arbeidsmarktcommunicatie

Oude situatie

Oude functie: Manager Recruitment
Oude werkgever: OGD ict-diensten

Nieuwe situatie

Nieuwe functie: Interim Recruiter & Adviseur Arbeidsmarktcommunicatie
Nieuwe werkgever: KUBUS (via BlueCashew)

Ingangsdatum : 1-9-2018

interim recruitment en inrichten arbeidsmarktcommunicatie (van implementeren ATS tot marketing campagnes opzetten)

De rubriek ‘Baanwisselaars’ wordt mogelijk gemaakt door de Leergang Recruitment Basic en Leergang Recruitment Advanced van de Academie voor Arbeidsmarktcommunicatie