Menig recruiter plaatst persoonlijkheid in de top-3 van succesfactoren van kandidaten. In de praktijk wordt de persoonlijkheid van een kandidaat echter bepaald op basis van een vragenlijst die de sollicitant zelf invult. Maar hier kleven twee nadelen aan:
- Sollicitanten kunnen zich anders voordoen door de vragenlijst niet oprecht of sociaal wenselijk in te vullen.
- Lang niet iedereen begrijpt alle woorden in de vragenlijst (goed), waardoor persoonlijkheidsvragenlijsten lang niet voor iedereen geschikt zijn.
De vraag is dan ook: zijn er alternatieve manieren om iemands persoonlijkheid vast te stellen, bijvoorbeeld op basis van iemand stemgeluid? Recent verscheen een wetenschappelijk onderzoek over dit onderwerp, uitgevoerd door Antonis Koutsoumpis en Reinout de Vries, beiden verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Key take-aways
- Stemgeluiden kunnen iets zeggen over bepaalde eigenschappen van een persoonlijkheid. En dan met name over de mate van emotionaliteit en openheid van een persoon;
- Andere relevante aspecten van persoonlijkheid, zoals betrouwbaarheid (“honesty”), extraversie, vriendelijkheid (“agreeableness”), zorgvuldigheid (“conscientiousness”) zijn niet betrouwbaar te koppelen aan stemgeluid;
- De relatie tussen stemgeluid en emotionaliteit en openheid is wel zwak. Waarschijnlijk is maar 10 tot 15% van de verschillen te schatten op basis van stemgeluid;
- Om gebruikt te kunnen worden in assessments is het belangrijk dat iemands persoonlijkheid betrouwbaar en valide wordt gemeten. Dit onderzoek geeft aan dat er aanwijzingen zijn dat er mogelijkheden zijn om hier iemands stemgeluid bij te betrekken, maar dat het nog te vroeg is om dit nu al in de praktijk toe te passen.
Het onderzoek in het kort
Aan het onderzoek hebben 138 mensen meegewerkt: 103 vrouwen en 35 mannen. Tijdens het onderzoek moesten de deelnemers
- vijf klinkers uitspreken (‘steady voice’-taak),
- een korte tekst en een aantal scenario’s voorlezen (‘continuous voice’-taak)
- een persoonlijkheidsvragenlijst (HEXACO) en een communicatiestijlen-vragenlijst (CSI) invullen.
Daarna keken de onderzoekers of er een verband was tussen het stemgeluid en de ingevulde vragenlijsten met behulp van correlatie-analyses.
De resultaten
Nu terug naar de vraag: is het mogelijk om uit de stemgeluiden van de deelnemers hun persoonlijkheid af te leiden? De resultaten zijn enerzijds verrassend te noemen, maar vallen anderzijds ook wat tegen.
- De onderzoekers vonden een significante correlatie tussen stemeigenschappen en emotionaliteit (De ‘E’ in HEXACO). Met name toonhoogte en spraaksnelheid leken iets te zeggen over de emotionaliteit van de persoon. Wel zijn de gevonden correlaties relatief zwak.
- Emotionaliteit zoals gemeten met de communicatiestijlen-vragenlijst liet vrijwel precies hetzelfde patroon zien. Dit is belangrijk! Zeker als de verbanden zwak zijn, levert dit extra bewijs dat er relevante informatie uit stemgeluid is te halen.
- Openheid (HEXACO) leek ook verband te houden met toonhoogte en het aantal spreekpauzes. Wel waren ook hier weer slechts zeer bescheiden correlaties zichtbaar.
- “Questioningness” uit de communicatiestijlen-vragenlijst lijkt op openheid en liet weer hetzelfde patroon zien.
- Alle correlaties die in het onderzoek zijn gerapporteerd bleken (zeer) zwak, wat mogelijke praktische implementatie in assessments in de toekomst bemoeilijkt.
- Alle andere aspecten van persoonlijkheid lieten geen duidelijk correlaties zien met stemgeluid.
Met andere woorden: het stemgeluid kan emotionaliteit of openheid onthullen, maar of dat ook bij iedere persoon lukt is nog maar de vraag.
Dit onderzoek laat heel mooi zien dat er dwarsverbanden te ontdekken zijn tussen stemgeluid en persoonlijkheid. Tegelijkertijd zijn de verbanden dusdanig zwak dat je ook heel wat wenkbrauwen mag optrekken als een techniek als deze zomaar wordt overgenomen ter vervanging van een regulier persoonlijkheidsassessment. Daarvoor is het simpelweg nog te vroeg. Eerst moet duidelijk zijn hoe betrouwbaar en valide persoonlijkheid is in te schatten en of de specifieke setting uitmaakt waarin de assessment wordt uitgevoerd.
Conclusie: nog te vroeg
Er zijn aanwijzingen dat het stemgeluid, zeker op bepaalde persoonlijkheidskenmerken, in enige mate voorspellend is. Het is nu echter nog te vroeg om dit soort technieken in te zetten als assessment. Er is meer onderzoek nodig, maar er lijken wel mogelijkheden te liggen. Als een dergelijke techniek in de toekomst wel betrouwbaar genoeg wordt, zou het een interessant alternatief kunnen worden voor bestaande persoonlijkheidassessments.
Over deze rubriek
In deze nieuwe rubriek leggen Dr. Ilja Sligte (assistant professor aan de Universiteit van Amsterdam en Chief Science Officer van BrainsFirst) en Bas van de Haterd (onafhankelijk spreker en adviseur op het gebied van selectietechnologie) elke maand op een begrijpelijke manier een nieuw wetenschappelijk onderzoek uit dat relevant is voor het selecteren van medewerkers.
