Wim op woensdag: Hoe toxische recruitmentculturen zich als een virus kunnen verspreiden

Misery loves company is een Engels gezegde, dat perfect de donkere kant van veel recruitmentafdelingen beschrijft. Want laten we eerlijk zijn: in een wereld waar targets heilig zijn en druk de norm is, ontstaat er vaak een cultuur waarin negativiteit en stress als een magneet werken op gelijkgestemden.

Voor je het in de gaten hebt, kan pessimisme het nieuwe normaal worden.

Zo’n situatie begint vaak subtiel. Een ervaren recruiter die constant klaagt over onrealistische targets. Een HR-manager die elke kandidaat afkraakt na een sollicitatiegesprek. Een teamleider die stress verheerlijkt als teken van ‘echte inzet’. En voor je het weet, wordt pessimisme het nieuwe normaal. Deze toxische dynamiek verspreidt zich vervolgens razendsnel onder recruitmentteams. Nieuwe collega’s worden meegesleurd in het negatieve gedachtegoed. ‘Kandidaten zijn tegenwoordig zo veeleisend’, wordt het mantra. ‘De markt is onmogelijk’, het dagelijkse refrein.

Waarom misery zo aantrekkelijk is

Recruitment is nu eenmaal een vak vol afwijzingen. Een vak van gemiste targets, frustrerende gesprekken en kandidaten die niet komen opdagen. Soms zelfs niet op hun eerste werkdag. In zo’n omgeving voelt het vanzelfsprekend om je frustraties te delen met collega’s die hetzelfde meemaken. Het creëert een gevoel van samenhorigheid en begrip, van goed gezelschap dus. Maar hier schuilt het gevaar: wat begint als empathie, groeit uit tot een cultuur waarin klagen de norm wordt. Teams die samen in negativiteit baden, verliezen hun vermogen oplossingen te zien. Ze raken gevangen in een spiraal waarin problemen groter lijken dan ze zijn.

Teams die samen in negativiteit baden, verliezen hun vermogen oplossingen te zien.

Organisaties met toxische recruitmentculturen presteren structureel slechter. Kandidaten voelen de negatieve energie aan tijdens gesprekken. Goede recruiters vertrekken naar positievere omgevingen. Targets worden (wéér) niet gehaald, wat vervolgens meer stress en negativiteit creëert. Het ironische? Teams die zich focussen op problemen, creëren nog meer problemen. Het wordt een self-fulfilling prophecy waarin ‘de moeilijke markt’ vooral moeilijk is omdat het team er moeilijk over denkt.

Van misery naar mastery

De oplossing ligt niet in het wegmoffelen van uitdagingen, maar in het bewust cultiveren van een andere mindset. Hoe? Zo:

• Deel successen, niet alleen frustraties. Maak wekelijkse winsessies waarin teameden hun beste gesprekken, creatieve sourcingtactieken of kandidaattevredenheid delen.
• Focus op groei, niet op een tekort. In plaats van te klagen over ‘gebrek aan goede kandidaten’, bespreek je welke nieuwe sourcingskanalen je gaat verkennen. Organiseer bijvoorbeeld belavonden en laat pizza’s komen.
• Maak negativiteit bewust bespreekbaar. Stel een ‘MopperMeter’ aan in je team: iemand die teams vriendelijk erop wijst als gesprekken te negatief worden.
• Investeer in skill building. Veel frustratie ontstaat door een gevoel van onvermogen. Teams die regelmatig trainen in nieuwe technieken, voelen zich zekerder en positiever.

De kracht van positieve energie

Het mooie van het menselijke brein? Positiviteit werkt net zo aanstekelijk als negativiteit. Teams die bewust kiezen voor constructieve energie, trekken betere kandidaten aan, behalen hogere targets en behouden hun beste mensen. Want uiteindelijk geldt ook in recruitment: Excellence loves excellent company.

Over de auteur

Wim van den Nobelen is adviseur en investeerder in recruitmentbedrijven, ambassadeur voor Guruz en blogger. Hij schrijft voor Werf& de Wim op woensdag. Elke woensdag vind je hier een blog, onderzoek, artikel of interview van hem.

Lees ook:

• Wim op woensdag: Waarom A.I. de gastarbeider van nu is
• Waarom salaris noemen een no-brainer is
• Hoe word je recruiter of choice?
• Lees alles van Wim