Dit zijn de 8 cruciale elementen van referral

Voor veel organisaties is referral een van de belangrijkste wervingskanalen. Maar hoe maak je van je medewerkers ‘medewervers’? Waar moet je dan op letten? Heleen Stoevelaar helpt je op weg met dit mooie ‘acrostichon’ (net als het Wilhelmus).

Realiseer je dat je collega’s niet direct allemaal een ambassadeur zijn; ze zijn het of ze zijn het niet. De basis ligt bij de cultuur van je organisatie: ben je een goede werkgever voor jouw mensen, waar ligt de meerwaarde? Waarom werken mensen bij jouw bedrijf en hoe kunnen zij dat uitdragen naar hun netwerk, familie, vrienden, kennissen en oud-collega’s?

Extraverte en introverte mensen. Gelukkig bestaan ze allebei in elk bedrijf. Door de juiste combinatie krijg je winning teams. Dat betekent dus ook dat je je introverte collega’s, die niet zoals extraverte collega’s op elk feestje staan te vertellen hoe gaaf jouw organisatie is, moet helpen de boodschap te vertalen naar hun netwerk. Oftewel: activeer hen op een manier die bij hen past.

Door de juiste combinatie van extraverte en introverte mensen krijg je winning teams

Fun, superbelangrijk bij een strategische referralprogramma. Het moet leuk zijn en ergens aan bijdragen, en dat bijdragen is makkelijk: werkdruk verlagen, gezamenlijk vacatures oplossen en mooie teams bouwen. En fun dus ook, zorg dat het leuk is hoe collega’s bij de recruiters de potentiële kandidaten aandragen. Niet alleen een strak proces, maar ook daarvoor terug een beloning of een schouderklop. Geef het aandacht!

Eenvoud is key bij referral. Maak het allemaal niet te moeilijk. Laat collega’s niet hele A4’tjes volschrijven waar kandidaten allemaal aan moeten voldoen. Geef vooral aan dat de recruiters in charge zijn en dat zij zorgen voor een optimale candidate experience.

Richtlijnen; zorg altijd dat je de richtlijnen goed omschrijft, zodat het een eenvoudig proces blijft. Dat betekent dus ook dat je je Q&A en de kleine lettertjes op orde hebt. Voorbeeld: als een kandidaat al bekend is, mag hij dan nog een keer aangedragen worden? En krijg je daar dan ook een referralbonus voor?

Niets leukers dan lezen hoe andere collega’s kandidaten aanleveren voor jouw organisatie

Referral story; niets is leuker dan te lezen hoe andere collega’s kandidaten aanleveren voor jouw organisatie. Was dat op de sportschool, die verre neef die je tijdens een reünie weer tegenkwam? Altijd leuk om te weten en het activeert het denkproces in mogelijkheden bij al je collega’s.

Activatie, een goed referralprogramma heeft een (minimaal) tweewekelijks activatieprogramma. Dat kan van alles zijn: die ene vacature in de spotlights, een referral story of een leuke workshop. Zulke activatie kan zowel online als offline. Medewerkers op weg helpen samen LinkedIn in te duiken zet bijvoorbeeld ook enorme zoden aan de dijk.

Last but not least, een ad-hoc programma helpt even, maar een strategisch referralprogramma, onderdeel van je recruitmentstrategie helpt jouw organisatie écht verder. Investeer dus in referral en zorg dat je minimaal 30% van je hires uit referral haalt. De beste kandidaten, lage kosten en een snellere time to hire!

Over de auteur

Heleen Stoevelaar is eigenaar van The Referral Company. Ze is trainer bij de Academie voor Arbeidsmarktcommunicatie en treedt regelmatig op als dagvoorzitter bij evenementen van Werf&. 

Meer weten?

Ga naar de workshop Referral Recruitment van de Academie voor Arbeidsmarktcommunicatie op 25 april, waar je in 1 dag de start maakt naar een strategisch referralprogramma voor jouw organisatie. Of doe mee aan de masterclass Referral Recruitment op 9 april waar je leert hoe je een goede basis legt om effectief te werven via referrals. De workshop is een verlengstuk van de Masterclass. Ze zijn beide los te volgen, maar gecombineerd is dat natuurlijk effectiever. Schrijf je voor beide in met de code ‘combi-ref2’ en ontvang 290 euro korting.

Lees ook:

De 10 meest gemaakte fouten in vacatureteksten

‘91% van de vacatureteksten scoort een onvoldoende’, aldus de VacatureVerbeteraar. Ongelooflijk toch, in deze competitieve arbeidsmarkt? Waaraan is die onvoldoende te wijten? En wat valt eraan te doen?

Dankzij de input van recruiters en HR-professionals kwam deze top 10 ‘Meest gemaakte fouten in vacatureteksten’ tot stand. Een mustread als je wilt weten hoe vacatureteksten schrijven vooral níet moet.

#1. Vaag doen in een vacaturetekst

Menig vacaturetekst staat bol van de mooiste volzinnen en ellenlange rijen aan bullets, maar de daadwerkelijke inhoud? Die is vaak ver te zoeken. Niet zo gek dus dat meer dan de helft van de werkzoekenden vacatureteksten vaag vindt. Om precies te zijn geeft 53% aan dat het lastig is om op basis van een vacaturetekst te bepalen of er een potentiële match is. Met als gevolg dat goede kandidaten misschien niet solliciteren en niet-passende kandidaten juist wél. En dat je bestookt wordt met vragen.

Daadwerkelijke inhoud is vaak ver te zoeken in menig vacaturetekst

Denk aan zinnen als:

> ‘Voor deze functie ben je bereid te reizen’
Uhm, waarheen? Internationaal of binnen de provincie? Hoe vaak? Waarom?

> ‘Je bent verantwoordelijk voor de sales van producten’
Uhm, wat voor producten? Rioleringsbuizen of galajurken? Software of slagroomtaart?

> ‘De sfeer is informeel’
Uhm, betekent dat dat je 1 keer per week zonder stropdas mag verschijnen op het werk? Of loopt iedereen in z’n joggingbroek? Mag je op vrijdag de directeur met ‘je’ aanspreken of wordt er vaker gelachen dan dat er gewerkt wordt?

  • Tip: verwoord je verhaal helder, onderbouw, maak keuzes en hoe concreter, hoe beter!

#2. De doelgroep uit het oog verliezen

Of het nu een vacaturetekst betreft voor een automonteur, een junior marketeer, een inkoopdirecteur of een senior accountant: laten we iedereen gewoon aanspreken in dezelfde tone-of-voice en identieke (volgorde) arbeidsvoorwaarden hanteren. Wel zo makkelijk.

  • Tip: Schrijf je vacaturetekst voor je droomkandidaat. Wat zijn zijn/haar beweegmotieven, push- en pullfactoren? Welk woordgebruik hanteert hij/zij? Wat is zijn/haar werk- en denkniveau, zodat je de lengte van je zinnen erop kan aanpassen?

#3. Even snel een vacaturetekst online zetten

Je hebt nú een vacature. En die moet gisteren ingevuld zijn. Dus copy-paste je het functieprofiel en klik je vervolgens direct op de publiceerknop. Zo houd je tenminste tijd over om in de tussentijd keihard te sourcen, omdat de vacature onvoldoende converteert. Om talloze niet-passende sollicitanten af te wijzen die reageren en ze vervolgens te woord te staan, omdat ze niet begrijpen waarom je ze nu afwijst. En om de vele vragen te beantwoorden van geïnteresseerden, omdat de vacaturetekst niet helder was.

De tijd die je steekt in een goede vacaturetekst win je dubbel en dwars terug

  • Feit: 65% van de HR-managers geeft aan te weinig tijd te hebben om een goede vacaturetekst te creëren.
  • Tip: Steek tijd in een goede vacaturetekst, die tijd win je dubbel en dwars terug. Bijvoorbeeld omdat je een verpletterende eerste indruk maakt op de lezers. Of omdat je preselectie toepast in de tekst, wat je weer tijd scheelt bij het beoordelen van cv’s en versturen van afwijzingen. En onderaan de streep kun je ook nog eens rekenen op een betere kwaliteit kandidaten, plus dat je jouw werkgeversmerk versterkt.

#4. Geen salaris vermelden in de vacaturetekst

In 84% van de vacatures wordt geen concreet salaris vermeld, aldus Jobdigger. Wat dan wel? Waarschijnlijk zijn het termen als ‘een marktconform salaris’, ‘een salaris dat wordt afgestemd op achtergrond’ of er wordt gewoon geen énkele letter of cijfer aan de arbeidsvoorwaarden gespendeerd.

39% ergert zich mateloos als het salaris in een vacaturetekst ontbreekt

Maar die kandidaat die je wilt aanspreken, moet wel gewoon z’n hypotheek of huur kunnen betalen en voor eten op de plank zorgen. Als je dus vaag doet over het salaris, haakt 28% af. En 39% ergert zich er mateloos aan als het salaris in een vacaturetekst ontbreekt. En dan kijken we nog niet eens naar die keren dat je tijdens of aan het eind van de tijdrovende sollicitatieprocedure een kandidaat alsnog kwijtraakt, omdat jullie qua salaris mijlenver uit elkaar liggen.

  • Tip: doorbreek het salaristaboe. Sta boven dat politieke geneuzel en denk niet dat iedereen altijd het onderste uit de kan wil hebben of alleen maar voor het geld gaat. En als iemand wel alleen voor het geld gaat? Dan pik jij dit er als HR-/recruitmentprofessional er toch zo uit tijdens het selectiegesprek?

#5. Te veel en irreële functie-eisen stellen

‘Voor deze startersfunctie beschik je over 10 jaar werkervaring’ of ‘Je bent een junior accountmanager die een voorbeeldrol vervult én het voortouw neemt binnen het salesteam’. Het type vacatureteksten: des te schaarser de doelgroep, des te meer eisen. Soms tot wel 20 bullets. En waarom zou je het niet doen? In deze competitieve arbeidsmarkt lopen de schapen met 10 poten immers in grote kuddes rond.

  • Feit: Het grootste afhaakrisico loop je als je irreële eisen stelt in je vacaturetekst: 48% van de kandidaten geeft dit aan als reden om vooral niet te solliciteren naar een vacature.
  • Tip: Om deze veelgemaakte fout in de vacaturetekst te voorkomen zorg je dat je weet wie je zoekt en dat deze persoon past bij de functie-inhoud. Ook als je hiervoor in discussie moet gaan met de vacaturehouder. En vooral: maak keuzes en stick to it.

#6. De schone schijn ophouden

‘Werken bij ons is een sprookje, want werkelijk niets is te gek en het is vrijheid blijheid.’ Wat een feest… de sollicitaties stromen binnen.

De feestvreugde is snel over als de kandidaat ontdekt dat het walhalla in realiteit een luchtkasteel is

De feestvreugde is snel voorbij als de enthousiaste kandidaat na indiensttreding ontdekt dat wat in de vacaturetekst als een walhalla werd geschetst, in werkelijkheid een luchtkasteel is. Met zo’n schijnvertoning neemt de kans op een duurzaam dienstverband opeens flink af. En de kans dat je weer from scratch kunt beginnen met de werving, neemt flink toe. Terug naar af. Nog even los van het feit wat het met je employer brand op de lange termijn doet, want bad news travels fast.

  • Tip: Wees reëel in je vacatureteksten, maak het niet mooier dan het is. Eerlijkheid duurt echt het langst en voorkomt lekke luchtkastelen.

Voorbeeld: Bol.com geeft in elke vacature 3 redenen ‘waarom dit (n)iets voor jou is’:

#7. Lekker veel clichés in je vacaturetekst proppen

‘Ben jij een gemotiveerde, proactieve, flexibele, creatieve, hands-on carrièretijger? Dan is deze leuke baan in een dynamische omgeving met informele werksfeer en marktconform salaris echt iets voor jou.’ One job ad fits all, dus wel zo makkelijk.

  • Tip: Bekijk kritisch of het cliché echt relevant is. En zo ja, lever bewijslast en benoem wáárom het cliché relevant is. Bijvoorbeeld: ‘Jouw creativiteit komt goed van pas bij het bedenken van originele marketingcampagnes’ of ‘omdat je ploegendiensten draait is het belangrijk dat je een flexibele houding hebt ten opzichte van werktijden’.

#8. Spel- en typfouten + alle kanten opschieten

Spellingscontrole? Een collega je vacaturetekst nog even na laten lezen op tik- of spelfouten? Waarom zou je?

  • Feit: 52% stoort zich aan spelfouten in een vacaturetekst. 78% van de hbo’ers geeft aan te twijfelen aan de professionaliteit van een organisatie als ze spelfouten signaleren in een vacaturetekst, zo blijkt uit het onderzoek ‘Fatale spelfouten’ van de Universiteit Utrecht.
  • Tip: Dubbelcheck je teksten, laat dit doen door een collega en/of gebruik een spellingscontrole. En maak een mini-schrijfwijzer voor jouw organisatie, waar je voor jouw vacatures de allerbelangrijkste schrijfregels vastlegt.

#9. Een wilde functienaam bovenaan de vacaturetekst zetten

Een vacaturetekst valt of staat met de keuze van de functienaam. Dus waarom niet kiezen voor de interne functietitel? Binnen de organisatie weet immers iedereen welke functie bij die titel hoort, dus dat geldt dan ook vast in de buitenwereld waar je gaat werven. Toch? Of je kiest voor een heel onderscheidende functienaam. Dan val je lekker op. Dat het misschien 0 herkenning oproept bij degene die je zoekt, neem je voor lief. Want wist jij bijvoorbeeld dat een Beverage Dissemination Officer achter de bar staat om drankjes in te schenken? Of dat een Chief Chatter in de praktijk een callcentermanager is? En dat een Digital Overlord een webmaster is?

  • Tip: vraag jezelf af wat er nu bovenaan het cv of LinkedIn-profiel staat van die sollicitant, waarbij je opspringt en zegt: ‘Ja, die nodig ik meteen uit.’ En gebruik díe functienaam. Simpeler kunnen we het niet maken.

#10. Een vacature inzetten als (corporate) communicatiemiddel

Hoe lang je bedrijf al bestaat, in welke landen je bent gevestigd en wat voor megaomzetten je draait… Welke producten, diensten of service je levert en hoe dit allemaal werkt… Een lang verhaal over de historie van de organisatie…. Het kan natuurlijk dat onder de lezers van je vacatureteksten zich een potentiële klant bevindt. Een heel kleine kans, maar toch. En hóé het is om bij jouw bedrijf te werken is minder van belang, die nieuwe collega besteedt weliswaar meer tijd bij jouw bedrijf dan met z’n partner, maar goed.

  • Feit: Onder de Nederlandse beroepsbevolking staat werksfeer al jarenlang op de tweede plek in lijst pullfactoren.
  • Tip: Bewaar de borstklopperij voor je corporate communicatie en beantwoord eerst de vraag: what’s in it for your candidate?

nicol tadema salarisOver de auteur

Dit blog is geschreven door Nicol Tadema, directeur, trainer en adviseur bij Voor Tekst.

Lees ook

De Case Kees (lotgevallen van een recruiter, deel 1)

Het was zonder twijfel mijn állerleukste opdracht tot dusver: van scratch af aan een waanzinnig werkgeversmerk neerzetten en deze ambitieuze start-up van (de eerste) 30 medewerkers voorzien. Als freelance recruiter ging ik hier keihard op ‘aan’. Hakjes tegen elkaar en gaan! De weg naar de pers was kort. ‘Trots op wat we kunnen, niet op wat we kletsen!’ zo luidde de krantenkop. Wat was het gaaf om aan het begin te staan van dit succesverhaal.

En toen was daar Kees, sollicitant van het eerste uur.

Kees wilde wel

Kees herkende zich in onze filosofie, had interesse in ons product en wilde vooral niets liever dan werken in onze fonkelnieuwe fabriek. Nee, hij belde niet voor de ‘Rekruteur’ maar voor de ‘Di-rec-teur’. Hij had volgens zijn eigen zeggen helemaal geen tijd had voor ‘onzinnige kennismakingsgesprekken’ of ‘zinloze sollicitatiemailtjes’. Na lang tegensputteren en met enige tegenzin legde hij zich uiteindelijk neer bij de procedure: hij beloofde zijn cv te mailen. De Candidate Journey was begonnen, voor Kees én voor mij…

Dat hij niet aan de functie-eisen voldeed, had hij me ook wel kunnen vertellen. maar ja, ik moest zo nodig zijn cv ontvangen…

Ook al kon het volgens Kees niet zo ingewikkeld zijn om zo’n machine te bedienen, en had hij zo’n ‘papiertje’ ook helemaal niet nodig om de functie te bekleden, toch moest ik hem in ons tweede telefoongesprek teleurstellen. Kees voldeed niet aan de harde eisen die het profiel stelde. En ook bij zijn soft skills had ik inmiddels wat vraagtekens gezet. Kees keek er niet van op. Dit was namelijk precies ook de reden waarom hij het sturen van zijn cv zo zinloos had gevonden. ‘Dat ik niet aan de eisen op papier voldoe, had ik je ook wel kunnen vertellen, maar ja, jíj moest zo nodig mijn cv ontvangen. Als je maar weet dat je mijn afwijzing wel mooi aan jezelf hebt te danken!’

En dan… de comeback van Kees

Twee weken later maakte Kees zijn comeback. En hoé. Maar liefst drie sollicitatieformulieren had hij ingevuld. Voor drie heel verschillende functies. Maar allemaal met heel andere functie-eisen dan het profiel van Kees te bieden had. Maar, zo stelde hij, als ik inmiddels wat slimmer was geworden, zou ik nu stoppen met moeilijk doen en hem toch echt die baan aanbieden.

3 sollicitatieformulieren voor 3 verschillende functies. Allemaal van 1 iemand met een profiel dat op geen van de vacatures aansluit

Eerlijk is eerlijk, een 10 voor zijn doorzettingsvermogen. Maar Kees begon me inmiddels wel een beetje op mijn zenuwen te werken. Geduldig lichtte ik toe waarom we hem wederom niet zouden uitnodigen voor een gesprek. Kees’ geduld was daarentegen op: ‘Wees jij maar eigenwijs, als je maar niet denkt dat ik nog op jullie uitnodiging ga zitten wachten!’ klonk het dreigend.

Een belletje, van de CTO…

Hoewel hij op zijn zachtst gezegd vaak kort door de bocht was en er hier en daar zelfs volledig uitvloog, betrapte ik mezelf erop dat ik toch wel met hem te doen had. Tot ik enige tijd later een belletje kreeg van de CTO… Hij vertelde me over een superenthousiaste man die zich die ochtend op kantoor had gemeld en zich had voorgesteld als de nieuwe Proces Operator.

In het kader van Goed Werkgeverschap had de CTO zijn nieuwe collega maar meteen uitgebreid rondgeleid

In het kader van Goed Werkgeverschap had de CTO zijn nieuwe collega maar meteen uitgebreid rondgeleid door de fabriek. Het leek hem een geschikte vent, tot hij hem had aangemoedigd iets meer te vertellen over zijn technische achtergrond… Geïrriteerd had de nieuwe collega toen een uitvoerig verhaal gehouden over zijn werkverleden, dat op geen enkele manier aansloot op de functie waarvoor hij meende te zijn aangenomen.

Kees moest rennen

Toen de CTO had voorgesteld om nog even langs mijn bureau te lopen voor een kop koffie (lees: te achterhalen waarom ik ‘in godsnaam mijn keuze had laten vallen op deze Atechnische Proces Operator’) was het voor de nieuwe werknemer tijd geweest om een blik op zijn horloge te werpen. Kees moest rennen naar zijn volgende afspraak en nam vluchtig afscheid met de belofte zich snel weer te melden bij aanvang van zijn dienstverband.

Welgeteld 2 maanden na ons laatste contact had Kees zijn belofte letterlijk ingelost

Welgeteld 2 maanden na ons laatste contact had Kees zijn belofte letterlijk ingelost: in plaats van (tevergeefs) te wachten op een uitnodiging van mij, had Kees zichzelf uitgenodigd op kantoor, geïntroduceerd als zijnde nieuwe collega en was hij ook nog eens getrakteerd op een hartelijk ontvangst en een uitgebreide rondleiding van de CTO. Sterk staaltje Employee Value Proposition!

Alle 30 mensen aan boord!

Inmiddels zijn alle 30 mensen aan boord en ben ik dus een gelukkige recruiter. Kees bleef gelukkig een unicum, hoewel ik hem een tijdlang op de een of andere manier wel weer steeds terug op mijn radar verwachtte. Of voor de deur. Soms denk ik hem heel even te herkennen in de nieuwe ceo, met pruik en plaksnor. Maar daar is het gelukkig bij gebleven.

Kees Closed. I hope.

Over de auteur

Jessica Grauerholz is recruiter bij Greywoods, strategic recruitment services. Ze blogt hier zo af en toe op eigen titel, over alles wat ze in haar praktijk meemaakt en wat het recruiterleven zo boeiend maakt.

Ook bloggen?

Werf& is nog altijd op zoek naar recruiters die een boekje open willen doen over wat ze in de praktijk zoal beleven. Dat mag zelfs anoniem. Dus heb je verhalen over de kandidaten over wie je je verbaast, de hiring manager die van een andere planeet lijkt te komen, of de moeilijke keuzes die nog in je hoofd rondspoken als je naar huis rijdt? Inspireer er ook anderen mee!