Een arbeidscontract op 1 A4’tje? Ja hoor, dat kan best. Sterker nog: het heeft meer voor- dan nadelen, zegt advocatenkantoor Kneppelhout & Korthals.
Dikke stapels arbeidscontracten vervangen door 1 A4tje met richtlijnen: het geeft duidelijkheid en biedt overzicht. Bovendien is bij een dik pak arbeidsvoorwaarden een deel mogelijk niet eens rechtsgeldig. Maar al die voorwaarden zomaar schrappen? Dat is ook weer niet zo makkelijk. Vertrouwen, cultuur en gezond verstand zijn belangrijke eisen.
6 vragen en antwoorden over een arbeidscontract op 1 A4’tje.
Geen salarisschalen
Q: Hoe werkt het in de praktijk, zo’n arbeidscontract op 1 A4’tje?
A: Het is te zien bij online drukker HelloPrint. De 75 werknemers hier hebben een contract met daarop alleen hun functie, de verwachting én de beloning. Dus nee, er zijn geen vaste werktijden, vakantiedagen of zelfs salarisschalen vastgelegd. De werknemers van de online drukker bepalen zélf hun werktijden en hoeveelheid vakantiedagen. Zo zijn ze beter in staat om hun eigen tijd in te delen, wat weer meer balans brengt tussen werk én privé.
Gestuurd op output
Werknemers worden dus puur aangestuurd op output, verklaart ceo Hans Scheffer (foto). Dat kan omdat de werknemers in dit bedrijf gewend zijn veel verantwoordelijkheid te dragen. Deze manier van werken vergt wel het loslaten van de traditionele onderlinge afspraken, en het opstellen van nieuwe afspraken op basis van vertrouwen in elkaar.
Eerst zelf oplossen
Q: Wat als je tóch in een conflict komt met je werknemer?
A: Probeer dat eerst zelf op te lossen, is het devies bij HelloPrint. Doordat het arbeidscontract op 1 A4’tje staat, zijn logischerwijs een hoop voorwaarden niet vastgelegd. Vertrouwen is dan ook cruciaal.
En we hebben ook de wet nog
Q: Wat doe je dan met die arbeidsvoorwaarden die je niet samen vastlegt?
A: In de basis zijn een hoop zaken terug te vinden in de wet. Denk bijvoorbeeld aan minimumloon, aantal vakantiedagen, werktijden en arbeidsomstandigheden. Dus als je bijvoorbeeld samen met een werknemer een proeftijd van 6 maanden afspreekt, kan deze vervallen in geval van conflict, simpelweg omdat deze voorwaarde bij uitstek al nietig was. Dus bedenk wel dat de wet in essentie er op uit is om de werknemer te beschermen.
Waar kan dit allemaal?
Q: Is dit contract van 1 A4’tje weggelegd voor elke type organisatie?
A: Deze – bijna papierloze – manier van werken is wellicht niet voor alle bedrijven een verstandige keuze. Bij organisaties met een sterke hiërarchie, zoals een productiebedrijf, wordt doorgaans weinig eigen verantwoordelijkheid van de werknemer verlangd. De organisatiestructuur is ingericht om risico’s te beperken. Stabiliteit, controle en procedures beperken risico’s en garanderen zo de continuïteit van het bedrijf. Om dat goed in te regelen, ontkom je niet aan het opstellen van extra regels/reglementen en arbeidsvoorwaarden.
Drie zaken die wel geregeld moeten worden in een productiebedrijf, maar bijvoorbeeld minder aandacht genieten in een online technologiebedrijf:
- (Werknemers)veiligheid; voor het werken met zware en gevaarlijke machines zijn instructies verplicht en noodzakelijk.
- Werktijden; wanneer niet iedereen aanwezig is, kan de machine niet draaien.
- De locatie waar de werkzaamheden moeten worden uitgevoerd.
Niet altijd gewenst
Q: Is dit het einde van het klassiek contract?
A: HelloPrint is een mooi voorbeeld van flexibilisering. In de praktijk zal het echter niet altijd mogelijk zijn of gewoon niet altijd gewenst zijn om zo’n kort contract op te stellen. Bovendien kun je ook met een klassiek contract prima samenwerken op basis van vertrouwen. Sterker nog, dat komt in de praktijk met grote regelmaat voor.
De voordelen van een klassiek contract zijn er natuurlijk ook: te denken valt aan bepalingen die een preventief regelende werking hebben en partijen eraan herinnert wat zij over een bepaald onderwerp hebben afgesproken, zoals een relatiebeding. Een ander voordeel is dat je als werkgever niet kunt vallen in de valkuil dat door de terugval op de wettelijke bepalingen het voordeel van de twijfel vaak voor de werknemer is. En tenslotte; sommige bepalingen moeten schriftelijk overeengekomen worden om überhaupt te kunnen gelden, zoals een proeftijd, een non-concurrentiebeding en een boetebeding.
Toch maar niet doen dan?
Q: Toch maar niet doen dan, zo’n beknopt contract?
A: Zo is het ook weer niet. Vooralsnog past een contract op 1 A4’tje prima bij een bepaald type organisaties, zoals bij online technologiebedrijven als HelloPrint. Het is modern, geeft een mate van vertrouwen aan, en het dwingt je om eventuele conflicten eerst samen proberen op te lossen. Maar voordat het klassieke contract overal kan worden losgelaten, is nog wel veel werk te doen…
Arnold Birkhoff is advocaat Arbeidsrecht bij het Rotterdamse advocatenkantoor Kneppelhout & Korthals. Op 26 mei organiseert de praktijk het gratis seminar ‘De opkomst van Robotisering en Flexibilisering van Arbeid’.
Foto boven via Flickr.com
