Het artikel gaat hieronder verder.
Vooral RTL5 lijkt erin te grossieren: reality-tv-series die een kijkje achter de schermen van een beroepsgroep geven, en zo een stukje employer branding voor hun rekening nemen. Het genre is natuurlijk bepaald niet nieuw, maar beleeft in elk geval wel hoogtijdagen, met de ene na de andere kijkcijferhit – of juist jammerlijk gefaalde poging een beroepsgroep nader te belichten. Of het uiteindelijk allemaal ook echt conversie oplevert, blijft natuurlijk de vraag. Maar het helpt zeer zeker om de aandacht op je te vestigen. Welke 13 series kunnen wat dat betreft als voorbeeld dienen (en waarom)?
#1. De Augurkenkoning
Laten we beginnen met waarschijnlijk de populairste van het stel; de serie De Augurkenkoning, waarin we een inkijkje krijgen in het wel en wee van Kesbeke, bekend van de Amsterdamse tafelzuren (‘Wij worden vrolijk van zuur’). In de serie maken we kennis met Oos Kesbeke en zijn zoons Camiel en Silvian, de ‘augurkenprinsen’, die moeten worden klaargestoomd om de zaak op termijn over te nemen. De realityserie is genomineerd voor een Gouden Televizier-Ring, en wordt wekelijks door honderdduizenden mensen bekeken.
Is dit employer branding? Nou, de realityserie schijnt bijvoorbeeld boer Marcel Pijl uit Hijken (Drenthe) wel te hebben geïnspireerd om augurkenboer te worden, ondanks het feit dat augurken al tientallen decennia niet meer geteeld worden in Nederland. Oos, die zijn augurken tot nu toe uit Duitsland importeert, is dan ook dolblij met de (terug)komst van de Nederlandse augurk en is met de Drentse boer een samenwerking aangegaan.
#2. Blauw
Wie is de mens achter het uniform? Politieseries zijn er natuurlijk al decennialang, de een wat realistischer dan de andere. Zo was er in 2019 bijvoorbeeld al de serie Dienders, een documentairereeks die het echte leven aan de Politieacademie wilde laten zien. Dit jaar is daar min of meer een vervolg op gekomen met de NPO1-docuserie Blauw, die vooral wil laten zien wat politiewerk écht met agenten doet. Niet te verwarren overigens met de serie Extra Blauw, die bij RTVOost te zien is, volgens min of meer hetzelfde idee.
De 10-delige serie van Avrotros op NPO1 is ook te zien op NPO-start. De serie belooft ‘niet alleen een documentair portret, maar ook een spiegel van de uitdagingen en dilemma’s binnen onze maatschappij. Het werpt licht op de impact van het politiewerk. Het bespreekt de uitdagingen waarmee de Nederlandse politie op straat wordt geconfronteerd. Het laat de mens achter het uniform zien.’ En hoopt zo natuurlijk ook wat meer mensen voor dit werk te interesseren.
#3. De Douane in actie
Nog zo’n organisatie waarvan het werk altijd een zweem van spanning met zich meebrengt, en die zich dus goed leent voor aantrekkelijke tv: de Douane. In de serie De Douane in Actie krijg je een kijkje achter de schermen bij het diverse werk van deze organisatie, van de controles op de luchthavens en in de Rotterdamse haven, tot bijvoorbeeld accijnscontroles in het binnenland en de deelname aan het Kustwachtverband. De Douane in Actie was vanaf 10 maart dit jaar elke werkdag te zien op primetime op RTL 5, en ook te streamen via Videoland.
@rtl.nlEen grote ontmanteling door de douane🙊 Douane in actie, vanaf vandaag elke maandag t/m vrijdag op RTL 5 #DouaneInActie #SchipholAirport♬ origineel geluid – RTL
Maar liefst 80 draaidagen zijn voor de serie ingepland, waarbij de camera’s soms wel op 4 filmlocaties op 1 dag draaiden. Dat de Douane begreep dat de serie ook zou kunnen leiden tot extra aanwas was duidelijk. Niet voor niets ging gelijk met de lancering van de tv-serie dit jaar ook een nieuwe arbeidsmarktcampagne van start.
#4. Schiphol Airport
En we blijven nog even aan de landsgrenzen, en de wereld van de Douane. Want die komen natuurlijk ook aan de orde in het bekende en (zeer) veelbekeken Schiphol Airport, dat na het succes van het eerste seizoen deze week weer een nieuwe serie lanceerde, elke dinsdag te zien vanaf 20.30 uur bij RTL 5 en op Videoland. In deze serie, geproduceerd door het in dit genre gespecialiseerde No Pictures Please, volgen we de personen die werkzaam zijn op de luchthaven op de voet, van floormanagers tot beveiligers, grondstewards en marechaussees. Effect op de instroom van nieuw personeel onbekend, maar welkom zal het zeker zijn.
#5. Hoogvliegers
Defensie heeft op YouTube een naam hoog te houden wat betreft inspirerende video’s, voor allerlei soorten doelgroepen. Maar ook op tv is de krijgsmacht natuurlijk nooit ver weg om een kijkje in de keuken te geven, en te proberen (jonge) mensen te enthousiasmeren. Een bekend voorbeeld daarvan is de EO-serie Hoogvliegers, een ‘epische dramaserie’ die 3 jonge vliegers in opleiding bij de Koninklijke Luchtmacht volgt. Defensie werkte zelf intensief mee aan de 8-delige serie, om indirect de werving van personeel te bevorderen, zo vertelde destijds luitenant-kolonel en hoofd communicatie Sidney Plankman.
#6. Als de Brandweer
Nog meer uniformen in beeld in de serie Als de Brandweer, waarbij de kijker via bodycams mee kan kijken bij het werk van brandweerlieden van maar liefst 17 kazernes, verspreid over de veiligheidsregio’s Rotterdam-Rijnmond, Flevoland, Haaglanden, Hollands Midden en Utrecht. Elke woensdag om half 9 op RTL5 kun je zien hoe de medewerkers hier voor elkaar ‘door het vuur gaan‘. Wat natuurlijk mooi meehelpt bij de vele inspanningen die de Brandweer tegenwoordig moet doen om aan genoeg personeel te komen.
#7. Op de Spoed
Ook ziekenhuizen lenen zich van oudsher voor goede tv. En gecombineerd met het grote tekort in deze sector is de optelsom voor een stukje employer branding dan snel gemaakt. Zo regisseerde de bekende Johan Nijenhuis al in 2013 de serie Malaika, over het wel en wee van het personeel en patiënten in een zorgcentrum. Later volgden onder meer nog series als Het Kinderziekenhuis (bij RTL 4) en Spoedeisendehulp 24/7, een serie waarin te zien is hoe artsen en verpleegkundigen dag en nacht in actie komen in medische noodsituaties op een afdeling waar ieder moment telt en het leven en de dood dichtbij elkaar staan.
Bij de EO startte daarnaast deze week een tweede seizoen van de serie Op de Spoed, een kijkje in het werk op de Spoedeisende Hulp van een ziekenhuis door Nederlands bekendste spoedeisendehulparts, Gor Khatchikyan. Alles om het veelzijdige zorgwerk onder de aandacht te brengen, met andere woorden.
#8. Mitchell aan de Maas
Alweer een iets oudere serie, maar toch wel een behoorlijk groot succes, was die waarin de avonturen van ‘vuilnisheld’ Mitchel Viljeer, stadsbeheerder en de meest enthousiaste Rotterdammer ever, naar voren kwamen. In de SBS6-serie Mitchel aan de Maas, geregisseerd door Timon Moll (bekend van Chateau Meiland), volgde de kijker zijn werkzaamheden binnen de gemeente, die volgens Viljeer van uitzonderlijke schoonheid zijn. Zijn serie is dan ook ‘echt een PR-stunt voor Stadsbeheer en voor de gemeente Rotterdam’, liet hij er destijds over optekenen.
#9. Je gaat het maken (de bouw)
In de 6-delige RTL-serie Je gaat het maken uit 2022, een voorloper van de nog altijd actieve campagne Jij gaat het maken, ging presentatrice Pernille La Lau in afleveringen van iets meer dan 20 minuten aan de slag met mensen die zich oriënteren op een carrièremove en hun kansen willen beproeven in een voor hen nieuwe sector. De kandidaten werden steeds twee dagen op de proef gesteld in deze functie om kans te maken op een volledig opleidingstraject. Een gezamenlijk initiatief van Bouwend Nederland, Aannemersfederatie Nederland, WoningBouwersNL, Vereniging van Waterbouwers, FNV Bouwen en Wonen en CNV Vakmensen.
#10. Voor de Rechter
De Rijdende Rechter wordt volgend jaar wegbezuinigd door Omroep MAX, maar wie geïnteresseerd is in een beetje juridisch drama kan nog wel terecht bij het RTL-programma Voor de Rechter, een realityprogramma dat in 8 seizoenen de confrontaties tussen rechter en burger in verschillende rechtbanken in Nederland volgde. Niet alleen zien we hier de mensen die oog in oog met de rechter staan, en horen we de uitspraak die de rechter steeds doet, maar ook haken deskundigen in op de verhalen met interessante feiten en leggen zij uit hoe de rechter tot zijn oordeel komt. Handig voor alle wannabe-juristen in de dop.
#11. De Haven van Rotterdam
Ook bij Discovery is het genre van reality-tv graag gezien. Zo wordt momenteel bijvoorbeeld weer de serie over de haven van Rotterdam herhaald, waarin je als kijker de containermanagers, kapiteins, baggerschepen, duikers en piloten kunt volgen die in de haven van Rotterdam werken en die je een kijkje geven achter de schermen van deze fascinerende werkplek, die met zo’n 90.000 werknemers een wereld op zich is.
#12. Helden van Hier
Een van de allerbekendste ‘moeders van het genre’, de oorspronkelijk Vlaamse docusoap die het werk van de brandweer van Gent in beeld brengt, onder de noemer Helden van Hier: Door het Vuur. Na het succes van deze serie ontstonden al snel spin-offs, zoals over de MUG-helikopter van het AZ Sint-Jan in Brugge: (Helden van Hier: In de Lucht) en Helden van de Kinderkliniek, opgenomen op de kinderafdeling van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. In Nederland werd gefilmd bij de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (zie ook #6) onder de werktitel Wij zijn er altijd, en ook in Duitsland en Oostenrijk werd het format uitgerold.
Het was een serie waarbij het wervingseffect in elk geval duidelijk was. Zo merkte de Politie op dat meer mensen belangstelling hadden voor een baan als agent, na het zien van de serie die hun werk belichtte.
#13. De onmisbaren
Niet meteen employer branding natuurlijk, deze journalistiek ingestoken VPRO-serie van programmamaker Nadia Moussaid. Maar wel een serie die ‘onmisbare’ en in elk geval ondergewaardeerde en vaak wat onzichtbare beroepen en mensen als huisartsen, journalisten, docenten, arbeidsmigranten en sociaal advocaten belicht, in al hun facetten. De serie leidde niet alleen tot Kamervragen, maar ging ook gepaard met discussieavonden in de Rode Hoed in Amsterdam. In die zin uiteindelijk misschien wel de beste employer branding van alle genoemde series, omdat de aandacht oprecht overkwam, en ook de moeilijke kanten niet schuwde.
‘Het gaat om de mensen die de fundamenten van onze samenleving bewaken’, aldus regisseur en eindredacteur Jack Valkering, die de eerste aflevering over docenten regisseerde. ‘Je gaat er in een democratische rechtsstaat vanuit dat je te allen tijde kunt rekenen op een sociaal advocaat, of op de veerkracht van een docent. Ik ben geschrokken van hoe die vanzelfsprekendheid op het spel staat in Nederland anno 2024. Als deze mensen bezwijken, wat dan?’
Nog wat gemist? Laat het ons weten!