Medewerkers aantrekken met medewerkers? Stop met dure bonussen

Veel bedrijven zetten dure bonussen in om medewerkers te enthousiasmeren nieuwe collega’s aan te dragen. Maar dat werkt niet, betoogt Edwin Vlems. Wat kun je volgens hem beter doen?

Redactie Op 15 maart 2023
Gem. leestijd 4 min 1642x gelezen
Deel dit artikel:
Medewerkers aantrekken met medewerkers? Stop met dure bonussen

‘De basis van mijn bedrijf? Dat zijn mijn mensen.’ Vraag het een gemiddeld ondernemer, en je zult dit antwoord krijgen. Toch is er nog enorm veel potentie waarvan ondernemers geen gebruik maken als ze klanten willen aantrekken – of nieuwe medewerkers. Vooral dat laatste horen we als marketingbureau steeds vaker: ‘Ik hoef geen nieuwe klanten, help me liever met nieuwe collega’s’. Recent wetenschappelijk onderzoek laat zien hoe je dat kunt doen, zonder meteen te denken aan dure bonussen voor medewerkers die een nieuwe collega aandragen. Juist niet.

Waarom geen referral-bonussen?

Het fenomeen is al lang bekend, van experimenten uit de jaren 60. En het is ook heel simpel uit te leggen: als je kind het leuk vindt om tekeningen te maken, en je begint met het betalen van een euro per gemaakte tekening, doof je in feite een klein vuurtje. Want – en je kunt het eens proberen – zodra je stopt met euro’s betalen is je kind zijn of haar plezier in het tekeningen maken kwijt. In vaktermen: je hebt intrinsieke motivatie vervangen door extrinsieke motivatie. Beter nog dan door mij wordt dit principe uitgelegd door Dan Pink in onderstaand filmpje:

Hij laat ook treffend zien dat medewerkers die beloond werden voor het aantrekken van collega’s gingen denken dat ze het voor het geld deden. En dat terwijl de intrinsieke motivatie van je medewerkers en klanten alleen maar belangrijker wordt in een wereld die transparanter wordt en waar authenticiteit en creativiteit steeds belangrijker worden. Het is het vuur in hun ogen dat anderen doet overtuigen om ook bij jou te kopen, bij jou te werken, bij jou te willen zijn. Je hoeft dan geen advertenties meer te plaatsen om klanten of medewerkers aan te trekken, ze komen naar je toe.

Hoe trek je medewerkers dan wel aan met medewerkers?

Uit een recent wetenschappelijk artikel in de Public Relations Review blijkt dat Employee Advocacy op veel verschillende manieren je onderneming helpt:

> HR

Op het gebied van HR heeft Employee Advocacy meerdere voordelen:

  • recruitment: Als medewerkers enthousiaster zijn over hun werkgever, zullen ze er vaker over praten en dit enthousiasme overdragen. Uit het onderzoek blijkt ook dat ze dit ook bij de juiste mensen doen: mensen die passen bij de functie en in de cultuur.
  • retentie: gezien de hoge kosten van ‘onboarding’ zijn er veel voordelen aan het binnenhouden van medewerkers. Mensen die positief zijn over hun werk en dit delen, zullen langer blijven.
  • productiviteit: uit het onderzoek bleek ook dat medewerkers die goed in hun vel zitten (en dit delen) ook hun werk beter doen. Of zoals één van de respondenten het verwoordde: “People are feeling better about what they’re doing, where they are, who they’re working with, and know that there’s a sense of safety about how they can get their work done.”

> Sales

Als medewerkers enthousiaster zijn over de producten en diensten van het bedrijf, zullen ze er vaker over praten en dit enthousiasme overdragen. Of zoals één respondent het verwoordde: “it is inarguable that we’re beginning to see real business dollars and sustained success that are attributed to Employee Advocacy.”

> PR

Klanten kopen niet bij bedrijven, ze kopen bij mensen. Dus de reputatie van het bedrijf is volledig afhankelijk van het gedrag van die mensen, of zoals één respondent het verwoordde: “A company’s brand is a perception that lives in the minds of your audiences and is influenced by all of their touch points with the corporation. When employees are sharing good stories, that will start to shape people’s perceptions of the company.”

Maar wat is Employee Advocacy dan?

Ook de definitie van ‘Employee Advocacy’ werd in het artikel besproken. Uit het onderzoek kwam een nieuwe definitie die veel verder gaat dan de oorspronkelijke. En ondanks dat ik zelf al jaren workshops geef in employee advocacy en ‘collega’s als B2B-influencers’ (op 11 mei weer namens het NIMA) waren deze uitbreidingen voor mij ook eye openers.

De standaard definitie van Employee Advocacy zou je kunnen samenvatten met ‘medewerkers als ambassadeurs’.

De standaard definitie van Employee Advocacy zou je kunnen samenvatten met ‘medewerkers als ambassadeurs’: medewerkers die (positief) kennis delen van en over de werkgever, en zo klanten, medewerkers en andere shareholders aantrekken. In het onderzoek wordt echter de volgende nuancering aangebracht:

  • Naast ‘Verbal Employee Advocacy’ (wat mensen zeggen of delen op social media) heb je ook ‘Non-verbal Employee Advocacy’: wat mensen doen. Daarbij kun je denken aan gezamenlijk vrijwilligerswerk (een tehuis opknappen), maar ook het dragen van kleding met het de bedrijfsnaam (zoals sportkleding).
  • Naast ‘External Employee Advocay’ heb je ook ‘Internal Employee Advocacy’: medewerkers die intern het woord verkondigen. Denk bijvoorbeeld aan het inwerken van nieuwe collega’s door enthousiaste huidige collega’s, maar ook interne bijeenkomsten: “We have a lot of internal town hall meetings where our employees are heavily engaged and will talk about our products either because they have personally used them or because their loved ones and family members have used them.”

Je hebt verbal en non-verbal en ook external en internal employee advocacy.

Bij veel bedrijven waar ik kom is de enige vorm van referral het uitdelen van ‘aandraagbonussen’: zonde en volgens mij werkt het averechts. Door medewerkers te stimuleren (en faciliteren) bij het uitdragen van hun ambassadeurschap, bouwen ze voor jou aan omzet, recruitment en een goede reputatie. Als je het goed aanpakt met een ‘Employee Advocacy’-programma hoeft dat allemaal niks te kosten, en genereer je veel energie. En die energie kan in deze transparante wereld ver reizen.

Over de auteur

Edwin Vlems is inbound lead bij bureau Comaxx. Hij helpt B2B-bedrijven met het online delen van de kennis van het bedrijf en de medewerkers, als magneet voor klanten en nieuwe medewerkers. Hij spreekt en schrijft over Inbound Marketing, Inbound Recruitment, Content Marketing en Employee Advocacy.

edwin vlems over demand generation

Lees ook

Deel dit artikel:

Premium partners Bekijk alle partners