Vandaag is het Equal Pay Day, oftewel: de dag die symboliseert dat vrouwen door de loonkloof de rest van het jaar eigenlijk voor niets werken. Een dag waarop traditiegetrouw ook veel nieuws verschijnt rondom deze loonkloof. Zoals berichten over de ‘babyboete‘: de groeiende kloof tussen inkomens bij heterostellen zodra ze een kind krijgen. Het inkomen van vrouwen halveert dan zelfs bijna (op termijn), aldus het CPB. Dat komt vooral doordat het aantal gewerkte uren bij moeders in de jaren erna afneemt, constateert het CBS.
Het achterliggende probleem is onze ‘starre gendernorm wat betreft kindzorg’.
De Correspondent schrijft hierover: ‘Moeders kiezen banen dichter bij huis, gaan minder uren werken of stoppen er helemaal mee. Zo belanden ze op een ander carrièrepad, met een lager salaris en minder kans op promotie.’Het achterliggende probleem is onze ‘starre gendernorm wat betreft kindzorg’. Het CPB bevestigt dat na de geboorte van een kind de moeder de meeste zorgtaken op zich neemt en de vader meestal (fulltime) blijft werken. Zoals bestuurssocioloog Mark van Ostaijen schrijft in een Volkskrant-column: ‘Zodra er in een Nederlands gezin kinderen komen, blijven 9 van de 10 mannen hetzelfde aantal uren werken.’
Babyboete als gevolg van de kloof
Die ongelijke verdeling tussen werk en zorg heeft grote gevolgen voor de inkomens van mannen en vrouwen. In Nederland hebben we een inkomenskloof van ongeveer 44,2%. Een vrouw verdient in een jaar dus iets minder dan de helft van wat een man verdient. De child penalty, in goed Nederlands ook wel de ‘babyboete’ genoemd, is hiervan het gevolg. In andere woorden: de ongelijkheid ontstaat vanaf het moment dat de vrouw haar eerste kind baart.
De ontstane inkomenskloof tussen man en vrouw na de geboorte gaat nooit meer dicht.
De ontstane inkomenskloof tussen man en vrouw gaat ook nooit meer dicht. Zo’n jaar na de geboorte van het eerste kind verdienen moeders in Nederland gemiddeld zelfs 46% minder dan vaders. Daarmee is onze babyboete een van de hoogste van Europa – zo blijkt uit de Child Penalty Atlas van de in genderkloven op arbeidsvlak gespecialiseerde Henrik Kleven en Camille Landais.
Onze babyboete is een van de hoogste van Europa.
Uit onderzoek van WOMEN Inc. blijkt dat 85% van de werkgevers een ongelijke beloning tussen man en vrouw onrechtvaardig vindt. Gelukkig kun je als bedrijf stappen zetten om gendernormen in beweging te brengen en zo meer gelijkheid op de werkvloer te creëren, aldus NationaleVacaturebank. Zo zijn er vanaf augustus dit jaar nog 9 weken ouderschapsverlof extra bijgekomen. Tot het kind 1 jaar is, kan een ouder 9 weken lang met verlof terwijl 70% van het salaris wordt uitbetaald.
Betrek de man bij zorgtaken
Doel van uitbreiding van de wet is ‘de traditionele taakverdeling tussen man en vrouw doorbreken’, zo blijkt uit een artikel van NOS. De Rijksoverheid schrijft op hun website: ‘Daarmee krijgen ouders tijd om samen bewust keuzes te maken over de verdeling van werken en zorgen.’
Langer verlof voor de vader zorgt voor een betere band tussen ouder en kind.
‘Als de man na de geboorte van zijn kind weer aan het werk gaat en de vrouw zestien weken voor de baby zorgt, dan ontwikkel je patronen,’ zo stelt econome Sophie van Gool in een podcast van De Correspondent. Het is zaak om dat patroon al vanaf de geboorte te doorbreken, en de man van begin af aan bij de zorg te betrekken. Langer verlof voor de vader, en zogenoemde ‘solo-zorg’, zorgt namelijk voor een betere band tussen ouder en kind, en een eerlijke en meer gelijkwaardige verdeling tussen werk en zorg op de lange termijn.
‘Een manier om vaders te stimuleren om ook – of lánger – met verlof te gaan, is om een bovenwettelijke aanvulling te doen boven op het aanvullend geboorteverlof en het ouderschapsverlof’, adviseert Van Gool werkgevers. Tijdens zo’n verlof wordt het salaris namelijk maar voor 70% uitbetaald. Ook de Stichting Voor Werkende Ouders pleit voor een aanvulling, omdat alleen de grotere portemonnee het zich nu kan veroorloven om het aanvullend verlof op te nemen. Bij het Wereld Natuur Fonds hebben ze deze stap al ondernomen – en dat bevalt goed onder kersverse vaders.
Een andere optie is om vaders die het verlof opnemen, te belonen met een bonus.
Bij Tony’s Chocolonely pakken ze het anders aan: daar bieden ze een maand extra betaald verlof aan collega’s die net een kind hebben gekregen. Ook in de cao van ING staat dat werknemers een maand betaald verlof krijgen. Dat geldt voor vaders en niet-biologische moeders, bijvoorbeeld in het geval van lesbische koppels. Een andere optie is om vaders die het verlof opnemen, te belonen met een bonus.
Dus: wat je als bedrijf kunt doen
Natuurlijk kan het voor vrouwen ook een bewuste keuze zijn om minder te gaan werken, en meer zorgtaken op zich te nemen. Hoe koppels daar invulling aan geven, bepalen ze gelukkig nog altijd zelf. Zolang de kansen op de werkvloer voor man en vrouw maar gelijk zijn. Wil je als werkgever dus gelijke kansen voor mannelijke en vrouwelijke collega’s? Dan zijn er 2 dingen die je kunt doen: moedig vaders aan om meer zorgtaken op zich te nemen, en maak het moeders makkelijker om evenveel uur te blijven werken.
Je kunt ook interne kinderopvang bieden of de kinderopvang volledig vergoeden.
Je kunt je mannelijke werknemers stimuleren om ook vrij te nemen, bijvoorbeeld door een bovenwettelijke aanvulling te doen op het verlof. Maar je kunt ook interne kinderopvang bieden, een oppas van de zaak regelen of de kinderopvang volledig vergoeden. Daarnaast zijn flexibele werktijden ideaal als je collega’s de kans wilt geven te blijven werken zodra er kinderen komen.
Allemaal maatregelen die bijdragen aan een betere balans tussen werk en kinderzorg – voor man én vrouw. Dat zoiets kan helpen blijkt uit Noors onderzoek onder 900 lesbische stellen. Ook hier bleek het inkomen van de biologische moeder te dalen na de geboorte van het eerste kind, maar lang niet zo sterk als bij heteromoeders. En na vijf jaar bleek hier de child penalty zelfs minimaal, terwijl het loonverschil bij heterostellen bleef.
