Na een sterke krimp van de vacaturemarkt de afgelopen jaren lijkt het aantal vacatures in de procesindustrie weer aan te trekken. Gevolg is dat de sector zich moet voorbereiden op een tekort aan vakmensen. Partijen in de sector verwachten dat bedrijven de komende jaren vooral moeite zullen ondervinden om gekwalificeerde procesoperators en monteurs te werven. Ook hoogopgeleide procestechnologen komen meer in trek. Dit blijkt uit een sectoranalyse over de procesindustrie die UWV vorige week heeft gepubliceerd.
Vacaturemarkt sterk gekrompen
Ongeveer 250.000 werknemers werken in de procesindustrie die bestaat uit de voeding- en genotsmiddelenindustrie en een aantal chemische branches. In totaal is de procesindustrie goed voor een derde van de werkgelegenheid in de industrie. De vacaturemarkt in de sector is de afgelopen jaren sterk gekrompen. In 2012 waren er in de voedings- en genotsmiddelenindustrie 26 procent minder vacatures dan in 2007, in de chemische branches was de krimp in deze periode zelfs 61 procent. In de chemie lijkt de vacaturemarkt zich sinds 2012 te herstellen, de voedings- en genotsmiddelenindustrie volgt naar verwachting in 2014. De toename van het aantal vacatures wordt aangezwengeld door een opleving van de productie, maar ook door de vergrijzing. Ongeveer 15% van het personeelsbestand is ouder dan 55 jaar, onder operators is het aandeel ouderen vaak nog hoger.
Tekorten verwacht
Er zijn zorgen over de beschikbaarheid van personeel op de langere termijn. Vanuit de sector wordt rekening gehouden met toenemende tekorten aan technisch-operationeel personeel, zoals procesoperators en monteurs, met name op de hogere mbo-niveaus. Sectorale partijen in de procesindustrie spelen in op de naderende tekorten door het vergroten van de bekendheid en het verbeteren van het imago van relevante opleidingen onder jongeren. De sector heeft eind vorig jaar in een sectorplan aangegeven tweehonderd jongeren versneld te willen opleiden met baangarantie en meer te investeren in scholing om het verwachte tekort aan vakmensen terug te dringen. In de levensmiddelenindustrie wordt ook gewerkt aan eigen initiatieven die inspelen op de naderende personeelstekorten.
Hoger opgeleiden
In de procesindustrie wordt sterk ingezet op innovatie. Dit heeft grote consequenties voor de opbouw van het personeelsbestand. Op de hogere niveaus (hbo, wo) neemt de werkgelegenheid toe. In het middensegment verschuift de werkgelegenheid naar de hogere mbo-niveaus. Naast deze upgrading blijft er werkgelegenheid op de lagere niveaus bestaan omdat een deel van het werk altijd handmatig gedaan zal worden. De perspectieven van relevante opleidingen zijn doorgaans redelijk tot goed, waarbij met name de voedings- en genotsmiddelenindustrie de komende jaren ook de nodige werkgelegenheid biedt aan lager opgeleiden.
Over de UWV Sectoranalyses
UWV maakt samen met werkgevers- en werknemersorganisaties, de VNG en arbeidsmarktdeskundigen analyses van ruim twintig sectoren. De sectorbeschrijvingen bieden een actueel beeld van de tekorten en overschotten op de arbeidsmarkt. Hierdoor is het mogelijk om lang openstaande vacatures en onnodige werkloosheid te voorkomen en zo bij te dragen aan een sterkere economie. De sectorbeschrijvingen kunnen worden gebruikt voor de totstandkoming van sectorplannen en dragen ook bij aan regionale arbeidsmarktagenda’s van gemeenten. Daarnaast bieden de sectorbeschrijvingen inzicht in de arbeidsmarktkansen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. UWV heeft het opstellen van sectoranalyses in 2012 overgenomen van de in dat jaar opgeheven Raad voor Werk en Inkomen.