Ondanks de stijgende werkloosheid en een dalend vacatureaanbod verwacht Intelligence Group een herstel op de arbeidsmarkt binnen 12 maanden. De bodem in de bouwsector is bereikt nu blijkt dat de vraag naar bouwpersoneel toeneemt. Daarnaast daalt het aanbod van actieve baanzoekers, mogelijk als gevolg van het discouraged workers effect. Macro-economisch gezien is de huidige arbeidsmarkt nog steeds slecht, maar doordat het actieve aanbod van personeel harder afneemt dan de vraag en met een herstellende bouwsector als aanjager van de economie, lijkt een kantelpunt op de arbeidsmarkt binnen 12 maanden in zicht.
Groeiende vraag ICT’ers, afnemende vraag naar technici
Hoewel het totale vacatureaanbod in het tweede kwartaal van 2013 met 6,9 procent is gedaald ten opzichte van 2012, zijn er nog steeds groeimarkten op de Nederlandse arbeidsmarkt. De ICT-sector laat al twee jaar op rij een sterke groei zien in het vacatureaanbod (+10% in 2012; +21% in 2013). De functiegebieden research & development en het onderwijs laten eveneens een lichte groei zien in de vraag naar personeel.
Een opvallende ontwikkeling is dat de vraag naar technici afzwakt. De vraag is nog steeds groot (meer dan 40.000 vacatures in Q2 2013), maar ten opzichte van 2012 is het aantal vacatures afgenomen. Dit betekent niet dat er geen tekorten meer zijn in de techniek: de vraag is nog altijd groter dan het aanbod, alleen minder groot dan een jaar geleden. Op dit moment zijn er per 1.000 actieve baanzoekers nog steeds 1.152 vacatures (Intelligence Group, Jobfeed).
Bouw laat licht herstel zien
Ten opzichte van 2012 is herstel zichtbaar in de vraag naar bouwpersoneel. Nadat in 2012 de vraag sterk was afgenomen, neemt de vraag in 2013 weer toe. Hiermee lijkt de bodem in de vraag naar bouwpersoneel bereikt en zien we ten opzichte van de krimp tussen 2011-2012, een groei in 2013 ten opzichte van 2012 van 6 procent. Mogelijke verklaringen kunnen gezocht worden in de tijdelijke verlaging van het Btw-tarief in de bouw, evenals uitgestelde investeringen in o.a. onderhoud van de bedrijfspanden. Andere functiegebieden die, zij het licht, herstel laten zien zijn de functiegebieden consultancy/advies, kwaliteitsmanagement en marketing en communicatie.
[lightbox full=”http://www.werf-en.nl/wp-content/images/2013/07/kantelpunt-arbeidsmarkt-01.png” title=”Grafiek: Ontwikkeling vraag per beroepsgroep. * Grootte van de bel is een weerspiegeling van de hoeveelheid vacatures. Hoe groter de bel, hoe groter het vacatureaanbod. (bron: Jobfeed Analytics, bewerking Intelligence Group)”][/lightbox]
Grafiek: Ontwikkeling vraag per beroepsgroep. * Grootte van de bel is een weerspiegeling van de hoeveelheid vacatures. Hoe groter de bel, hoe groter het vacatureaanbod. (bron: Jobfeed Analytics, bewerking Intelligence Group)
Sterke krimp vraag naar verpleegkundigen
De vraag naar verpleegkundigen is met 26 procent gekrompen. De zorgen omtrent tekorten in de zorg op de korte termijn lijken door deze ontwikkeling te zijn getemperd. Dit betekent niet dat er een enorm overschot aan verpleegkundigen op de arbeidsmarkt zal ontstaan. De vervangingsvraag blijft groot vanwege de vergrijzing van deze beroepsgroep.
Eerste signalen van discouraged workers effect
Het actieve aanbod van arbeid daalt, waarmee de eerste signalen van een discouraged workers effect zichtbaar zijn. Was in het tweede kwartaal van 2012 nog bijna 21 procent van de (potentiële) Nederlandse beroepsbevolking actief werkzoekend, in dezelfde periode van 2013 is dat gedaald tot 17,9 procent. Ondanks het historisch gezien nog steeds een hoog percentage actieve baanzoekers is, impliceert deze daling dat mensen steeds meer ontmoedigd raken in het vinden van een baan.
Toekomstperspectief op de arbeidsmarkt verbetert licht
Doordat het aanbod van medewerkers, ondanks een stijgende werkloosheid, harder daalt dan de vraag, lijkt het perspectief van werkzoekenden te draaien. Macro-economisch gezien blijft het een slechte arbeidsmarkt maar het toekomstperspectief verbetert door (potentiële) verkrapping op de arbeidsmarkt (index 108). De vraag neemt in totaliteit af (index 94) ten opzichte van het tweede kwartaal in 2012. Doordat het actieve aanbod van werknemers sterker daalt (index 87) is het perspectief positief.
Hoogst voltooide opleiding Nederlandse beroepsbevolking |
Perspectief ontwikkeling komende 6-12 maanden (indices) |
Ontwikkeling in vraag |
Ontwikkeling in actief aanbod Q2-2013 vs |
VMBO |
122 |
79 |
65 |
MBO |
97 |
92 |
94 |
HBO |
89 |
101 |
114 |
WO |
102 |
96 |
94 |
Totaal |
108 |
94 |
87 |
Tabel: * Een index onder de 100 duidt hierbij op een verslechterend perspectief van de werknemer, een index boven de 100 op verbeterend perspectief. Berekening: Arbeidsmarktwaarde-Online.
Technische verantwoording
Cijfers zijn afkomstig uit Jobfeed, het Arbeidsmarkt GedragsOnderzoek (AGO) en Arbeidsmarktwaarde-Online. Jobfeed verzamelt alle vacatures op het Nederlandse web, categoriseert deze en zet ze om naar doorzoekbare data. AGO is het continu onderzoek van Intelligence Group, waarin per kwartaal 5.000 mensen worden ondervraagd naar hun arbeidsmarktgedrag sinds 2003. Arbeidsmarktwaarde-Online is een tool die op basis van verschillende relevante en actuele arbeidsmarktgegevens inzicht geeft in iemands perspectief op de arbeidsmarkt.