Kun je met analyse van video’s ook leugens detecteren?

Er zijn aanwijzingen dat leugenaars zichzelf verraden met micro-expressies in hun gezicht. Maar hoe goed is de technologie die zegt dit te kunnen detecteren? Bas van de Haterd ging op onderzoek uit.

Bas van de Haterd Op 27 september 2019
Gem. leestijd 3 min 302x gelezen
Deel dit artikel:
Kun je met analyse van video’s ook leugens detecteren?

Ik publiceer hier veel over moderne assessmentvormen (waarover ik ook een whitepaper schreef). Daarbij gaat het bijvoorbeeld ook over de analyses van (micro)-expressies die je uit video-interviews kunt halen. De korte samenvatting over micro-expressies:

Maar nu een nieuwe vraag: kun je uit de analyse van micro-expressies ook detecteren of iemand liegt?

Kleine steekproef

Recent kwam ik een artikel tegen waaruit blijkt dat de EU deze technologie gebruikt aan zijn buitengrenzen (te weten: de Hongaars–Servische grens). Nu was ik zelf al wel bekend met het fenomeen leugendetectie, maar was ik nog in de veronderstelling dat dit nog (lang) niet ver genoeg ontwikkeld was. Maar als de EU het inzet om grensbewakers bij te staan bij het identificeren van vluchtelingen of mogelijke terroristen, moet er vast wel een serieuze wetenschappelijke basis zijn. Toch?

De EU gebruikt de leugendetectietechnologie al aan zijn buitengrenzen.

Nou, dat blijkt tegen te vallen. Toen ik wat verder zocht, stuitte ik al snel op het wetenschappelijke paper dat ten grondslag ligt aan deze technologie. Ik besloot niet eens het hele paper te lezen toen ik de volgende passages zag:

  • De totale steekproef betrof 38 mensen
  • De overgrote meerderheid hiervan betrof witte mannen

De wetenschappers geven zelfs zélf aan dat de diversiteit in de populatie zowel qua etniciteit als geslacht als leeftijd ver te zoeken was. Het feit dat ze een steekproef van slechts 38 mensen hadden, werd niet als zwakke plek vermeld, maar is dit natuurlijk net zo goed.

Geen bewijs, enkel aanwijzingen

Aan de andere kant: dat uit deze kleine steekproef wel indicatoren kwamen die suggereren dat je via micro-expressies leugens kunt detecteren is wel weer interessant. Aan de EU-grens wordt het momenteel dan ook gebruikt om ‘extra te controleren’ als iemand sowieso onbetrouwbaar overkomt.

Is vanwege de verwachting die deze technologie schept de waakzaamheid van de grenswacht minder?

Het probleem met dit soort nog niet-onderbouwde technologie is altijd tweeledig. Aan de ene kant heb je de zogeheten false positives, mensen die als onbetrouwbaar worden gezien, maar dat niet zijn. De journalist van het artikel in The Intercept was al eentje van hen en kreeg dus extra controle. Aan de andere kant heb je de false negatives: mensen die wél onbetrouwbaar zijn, maar zo niet overkomen. De vraag is dan natuurlijk: is vanwege de verwachting die deze technologie schept de waakzaamheid van de grenswacht minder?

Wat zegt dat over recruitment?

En wat als we dat naar recruitment vertalen? Zou je iemand die door de technologie als onbetrouwbaar wordt aangewezen toch durven aannemen? Hoewel velen zullen zeggen dat ze hun eigen intuïtie meer vertrouwen dan de machine, acht ik de kans nog altijd klein. Stel dat die persoon later fraudeert. Dan krijg jij dat als recruiter op je bord, want: ‘je had het kunnen weten’.

Durf je iemand die de technologie als onbetrouwbaar ziet toch aan te nemen?

Maar laten we wel voorzichtig zijn. Als iemand je vertelt dat er nu technologie is die leugens kan detecteren, dan is diegene nog iets te enthousiast. Er zijn aanwijzingen dat het mogelijk zou kúnnen zijn, maar er is nog veel meer onderzoek nodig om dat zeker te weten. Mocht ik publicaties tegenkomen die wél een betrouwbaarheid hebben die binnen acceptabele grenzen ligt zal ik dit hier uiteraard weer melden. En dat is de waarheid – beloofd.

Lees ook:

 

 

Deel dit artikel:

Bas van de Haterd

bij Digitaal-Werven
Bas van de Haterd is onder meer initiatiefnemer van Digitaal-Werven, een jaarlijks onderzoek naar welke organisatie kandidaten de beste sollicitatie-ervaring biedt, en samen met Werf& organisator van TA Live.
Bekijk volledig profiel

Premium partners Bekijk alle partners