Tsjakka: waar Emile Ratelband recruiters op kan wijzen

Veel mensen hebben de afgelopen tijd met afgrijzen de rechtszaak rond positiviteitsgoeroe Emile Ratelband gevolgd. Maar recruiters kunnen er nog wel wat van leren, aldus Kaya Payseno.

Ratelband haalde de afgelopen tijd de lachers op zijn hand, omdat hij zijn leeftijd officieel wilde verlagen van 69 naar 49 jaar, omdat dat ‘beter aansloot bij zijn gevoel en fysieke en mentale staat’. Hij verloor de rechtszaak hierover, maar kondigt aan in hoger beroep te gaan.

Wat moeten we hiermee in recruitment?

Allemaal leuk en aardig, maar hebben we hier in de recruitmentwereld nog wat aan? Volgens Smart Recruiters-auteur Kaya Payseno wel degelijk. Ratelband ervaart namelijk leeftijdsdiscriminatie. Zo geeft de 69-jarige zelf aan dat zijn wettelijke leeftijd invloed heeft op wat voor auto hij rijdt, welk huis hij kan kopen en of hij antwoord krijgt op Tinder. En dat vindt hij onterecht, omdat hij zich nog maar 49 voelt.

Ratelband vindt het onterecht dat hij als 69-jarige behandeld wordt, terwijl hij zich 49 voelt

Of Ratelband daarbij ook werk misloopt, is niet helemaal duidelijk, en het maakt ook geen onderdeel uit van de claim. Maar voor veel ouderen is dat natuurlijk wel het geval. Veel werkgevers gaan liever voor een jonge werknemer, ook al heeft de oudere kandidaat misschien meer ervaring en is hij of zij helemaal niet duurder of vaker ziek. In de toekomst komt zulke leeftijdsdiscriminatie je wellicht op een boete te staan.

61% van 45+’ers ervaart discriminatie

Ook Payseno noemt Ratelbands claim ‘duidelijk absurd’, maar gebruikt de casus wel om aandacht te vragen voor hoe recruiters nog vaak naar leeftijd kijken. En dan blijkt dat leeftijd nog steeds een belangrijke bron van discriminatie is. Zo meldt onderzoek van de AARP, een Amerikaanse ouderenbelangenorganisatie, dat 61 procent van de werknemers boven de 45 jaar wel eens zulke discriminatie ervaart, en een meerderheid van hen noemt dit zelfs ‘gebruikelijk’.

De 28-jarige kreeg vier keer (!) vaker een antwoord van een werkgever dan de 50-jarige

Ook haalt ze een onderzoek aan van Anglia Ruskin University uit 2015. Voor die studie werd twee sets van cv’s verstuurd naar 2.000 vacatures. De ene groep cv’s was van iemand van 28, de andere van iemand van 50 jaar. Verdere kwalificaties voor de job waren nagenoeg gelijk. Het resultaat: de 28-jarige kreeg vier keer (!) vaker een antwoord van een werkgever.

Discriminatie vaak gebaseerd op hardnekkige mythes

Zulke discriminatie is vaak gebaseerd op hardnekkige mythes, aldus Payseno. Zo laat onderzoek van North Carolina University zien dat ouderen bijvoorbeeld gemiddeld beter kunnen programmeren dan jongeren. Met name als ze de 50 voorbij zijn, wordt de waardering voor hun werk beter. En onderzoek van AARP laat zien dat 80 procent van de werknemers boven de 45 jaar de mogelijkheid om nieuwe dingen te leren omschrijft als ‘fundamenteel onderdeel’ van hun ideale job.

Tot verrassing van de onderzoekers zelf bleek de groep ouderen (duidelijk) beter te presteren

En dan is er ook nog bijvoorbeeld de Cogito Study uit 2013. Die studie keek hoe twee groepen gedurende 100 dagen presteerden op 12 taken. De ene groep bestond uit mensen van 20 tot 30 jaar, de andere uit mensen van boven de 65. Tot eigen verrassing van de onderzoekers bleek de groep ouderen (duidelijk) beter te presteren, met meer stabiele en minder variërende resultaten, gecombineerd met zelfs een hogere motivatie.

Leeftijdsdiscriminatie niet meer van deze tijd

In die zin valt er best iets te zeggen voor de claim van Ratelband, aldus Payseno. Niet zozeer om hem ook wettelijk jonger te laten zíjn, maar wel door mensen niet meteen als (te) oud te behandelen, en leeftijdsdiscriminatie iets te laten zijn van een grijs verleden. Zeg maar: toen Emile Ratelband nog jong was…