In het laatste kwartaal van 2020 stonden bij de ongeveer 350 gemeentes van Nederland een totaal van 4.827 van vacatures uit. Dit aantal is niet alleen het hoogste van het door de coronacrisis getekende jaar, het is ook hoger dan het laatste kwartaal van 2019. Sterker nog, het is het hoogste aantal sinds het A&O Fonds Gemeentes het aantal vacatures bijhoudt, in de elk kwartaal verschijnende vacaturemonitor.
Het aantal vacatures bij gemeenten nam in de eerste coronagolf sterk af. Maar daaraan lijkt nu dus al wel weer een eind gekomen. De groei zette zich in het derde kwartaal sterk in, om in het vierde kwartaal dus nog eens flink door te groeien. Het aantal vacatures bij de gemeentes was in het laatste kwartaal van 2020 zelfs 32 procent hoger dan een kwartaal eerder. En dat terwijl ook driekwart van de gemeentes door de coronacrisis behoorlijke bezuinigingen voorziet.
Vertrouwen broos
Het A&O Fonds gemeentes, dat de vacatures elk kwartaal bijhoudt, waakt wel voor een soort euforische stemming. Het vertrouwen in de arbeidsmarkt is ‘broos’, aldus het bijbehorende rapport. In november, bij de tweede lockdown, nam de groei in het aantal vacatures alweer een beetje af (alhoewel in december wel weer een nieuw record kon worden gemeld).
Het aantal stages bij gemeentes blijft flink achter.
Bovendien speelt ook nog een andere zorgelijke ontwikkeling: het aantal trainees en stages bij gemeentes blijft flink achter. Overigens is dat een probleem dat niet alleen bij gemeentes speelt, constateren de onderzoekers (terecht). ‘Zowel de grote druk op bepaalde sectoren en diensten als ook het thuiswerken maken het begeleiden van studenten tijdens de coronacrisis erg lastig. Vorig jaar was er in het vierde kwartaal al een krimp te zien van 17%, dit jaar is de krimp zelfs 35%.’
Meer groenvoorzieners gezocht
De sterkste groei in vacatures is te zien in de beroepsgroepen ‘buitendienst/groenvoorziening’ (+64%), ‘verkeer/vervoer/nautisch’ (+61%), en ‘sociale zaken/werkgelegenheid’ (+53%). Opvallend is dat de groei in zorgvacatures bij gemeentes flink afneemt. Waar de beroepsgroep ‘gezondheidszorg’ in het derde kwartaal nog groeide met 67%, was dat in het laatste kwartaal van 2020 slechts met 3%. Daartegenover staan de beroepsgroepen ‘openbare orde/veiligheid’ en ‘sport/recreatie’, die in het derde kwartaal nog krompen, maar dat nu wisten om te zetten in een sterke groei (van -13% naar 41%, en van -9% naar +33%).
In nagenoeg alle beroepsgroepen was een kwartaal-op-kwartaal groei in de vraag te zien. Die toename van het aantal vacatures heeft volgens het A&O Fonds een aantal oorzaken. In de eerste plaats is er sprake van een inhaalslag. Op vacatures die eerder niet werden ingevuld, wordt nu toch geworven. Daarnaast leidt de coronacrisis bij gemeentes ook tot extra vacatures, bijvoorbeeld in de WMO en bij de GGD.
Academici in Groningen gezocht
De gemeentes tellen nu ongeveer 1 vacature op elke 35 ambtenaren die ze in dienst hebben. Het aantal vacatures bij gemeentes groeide bij alle opleidingsniveaus, maar deze groei was verhoudingsgewijs het grootst op HBO/WO-niveau. Over de provincies heen gekeken was de groei van het aantal vacatures het sterkst bij gemeentes in Groningen, en minder in Noord-Holland, Utrecht en Noord-Brabant.
Het is wel ‘spannend’ wat er in 2021 gaat gebeuren…
Het is wel ‘spannend’ wat er in 2021 gaat gebeuren, constateren de onderzoekers. Gaat naast de al bestaande druk op de jeugdzorg en een groeiend beroep op de WMO ook de bijstand stijgen? En lopen ook nog eens belastinginkomsten terug? Dan moeten gemeentes mogelijk snijden in personeel, waardoor het aantal
vacatures gaat afnemen. Dit geldt tenminste als het Rijk niet bereid is om stijgende lasten en dalende inkomsten te compenseren.
Meer weten? Ken je kandidaat
Het A&O fonds Gemeenten publiceert elk jaar een update van de factsheets met informatie over arbeidsmarktgedrag van kandidaten. Deze zogenoemde Arbeidsmarktversnellers zijn bedoeld voor HR/P&O medewerkers die zich bezig houden met arbeidsmarktcommunicatie en werving. Op dinsdag 9 maart van 14.00 tot 15.00 uur vindt er ook een webinar over plaats. Schrijf je dus snel in.
Webinar
