Een recordaantal vacatures, en tegelijkertijd nog steeds een flinke werkloosheid. Hoe kan dat toch? Door ‘het vooroordeel waar niemand over praat’, aldus een deskundige.
We hebben in Nederland momenteel zo’n 262.000 vacatures, aldus het CBS. Tegelijk zitten we ook nog steeds met een werkloosheid van ongeveer 348.000 mensen. En dat is dan de officiële werkloosheid, dus dat zijn de mensen die allemaal ‘wél recent naar werk hebben gezocht en daarvoor direct beschikbaar zijn.’ Daar zitten de mensen die niet actief hebben gezocht dus niet eens bij.
wie eenmaal werkloos is, heeft meteen een achterstand in welke sollicitatieprocedure dan ook
Hoe komt het dat die twee maar niet op elkaar lijken aan te sluiten? Waarom is de optelsom niet te maken, en dringen we tegelijkertijd het aantal vacatures en het aantal werklozen terug? Voor een (groot) deel heeft dat er natuurlijk mee te maken dat de kwalificaties van de werkloze beroepsbevolking echt wel andere zijn dan die gevraagd worden in de vele vacatures. Maar er speelt ook wel iets anders mee, schrijft bijvoorbeeld Jack Kelly op Forbes: wie eenmaal werkloos is, heeft meteen een (onterechte) achterstand in welke sollicitatieprocedure dan ook.
Onterechte, maar hardnekkige discriminatie
Een typisch gevalletje discriminatie. En nog onterecht ook, want nauwelijks op feiten gebaseerd. Maar het is wel een hardnekkig fenomeen. En dat geldt met name voor mensen die al langere tijd zonder werk zitten, stelt Kelly. ‘Onder hiring managers leeft de discrete, onbesproken gedachte dat als je langere tijd werkloos bent, dat je dan ongeschikt bent voor een nieuwe baan. Ze hebben de onrealistische verwachting dat mensen altijd wel weer binnen een bepaalde tijd een andere baan moeten kunnen vinden, en anders is er iets mis met je. Discriminatie naar werkloosheid is in werving en selectie net zo vaak gemeengoed als leeftijdsdiscriminatie.’
Discriminatie naar werkloosheid is gemeengoed in werving en selectie, net als leeftijdsdiscriminatie
Mede door dit vooroordeel is het risico op een vicieuze cirkel groot: wie eenmaal werkloos is, komt daar steeds moeilijker uit, en naarmate het langer duurt, wordt de isolatie alleen maar groter. Omdat werk zo belangrijk is in onze maatschappij, kan werkloosheid ook het zelfvertrouwen aantasten, met alle gevolgen van dien. Ook voor de kansen in een eventuele sollicitatieprocedure.
Net de dating-markt voor 30-plussers
Kelly, zelf al 20 jaar recruiter en headhunter, vergelijkt het wel met de dating-markt voor mensen boven de 30, die nog niet eerder een serieuze relatie hebben gehad. ‘Als die persoon aantrekkelijk, welvarend en vriendelijk is, denken mensen al snel: wat zou er mis zijn met hem of haar? Er móét iets aan de hand zijn…’ Een vergelijkbare gedachte speelt ook rondom (langdurig) werklozen, zegt hij. ‘Managers denken dan al snel: als hij echt goed zou zijn, waarom heeft dan niemand eerder hem aangenomen?’
‘Managers denken te snel: als hij echt goed zou zijn, waarom heeft dan nog niemand hem aangenomen?’
Het is een onterecht vooroordeel, benadrukt Kelly. Net zoals een 40-jarige die nog nooit een relatie heeft gehad toch best aantrekkelijk kan zijn, zegt (langdurige) werkloosheid weinig over de kwaliteiten van een kandidaat. Er is in elk geval geen enkel onderzoek waaruit blijkt dat langdurige werkloosheid ook samenhangt met mindere prestaties op welk werkgebied dan ook. Het is dan ook tijd om daar meer op te letten, zegt Kelly. En hopelijk wordt zo de frictie tussen enerzijds het grote aantal vacatures en anderzijds de nog steeds hoge werkloosheid een stuk minder…
