De VAR gaat op de schop. Maar wordt het met de opvolger DBA wel duidelijker? Hoe gaan we in 2016 zzp’ers inhuren?
Het wordt nog spannend rondom het wetsvoorstel DBA, ofwel: Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties, het wetsvoorstel van staatssecretaris Wiebes, dat met de opvolger voor de VAR komt voor het inhuren van zzp’ers. Essentie van het wetsvoorstel is dat opdrachtgevers en zzp’ers voortaan met een vooraf goedgekeurd modelcontract hun opdrachtrelatie kunnen ondertekenen. In zo’n modelcontract tekenen beide partijen ervoor dat er geen sprake zal zijn van een loondienstverband en dit moet met de nodige detaillering worden uitgewerkt. Dit alles met de bedoeling om schijnzelfstandigheid tegen te gaan.
Achteraf controleren
De angel zit erin dat als de fiscus achteraf komt controleren en toch tot de conclusie komt dat er sprake is (geweest) van loondienst, dat voortaan zowel opdrachtgever als opdrachtnemer aansprakelijk zijn en moeten nabetalen, eventueel met boete. De kans dat de fiscus daadwerkelijk langskomt bij de opdrachtgever is waarschijnlijk het grootst in sectoren als de bouw en de kassen, maar de meeste opdrachtgevers in andere sectoren houden evenmin van (fiscale) onzekerheid.
Uit de wet van 1964
Hoe zou de fiscus tot het oordeel kunnen komen dat er sprake is van loondienst? Bijvoorbeeld als blijkt dat er instructies zijn gegeven over hoe de zzp’er het werk moet uitvoeren. Dat kan natuurlijk ook gewoon zijn dat de zzp’er zich moet houden aan de veiligheidsinstructies van de organisatie of dat hij op bepaalde tijden – zoals kantooruren – aanwezig moet zijn. En de zzp’er moet zich officieel kunnen laten vervangen door een ander als hij dat wil, terwijl de opdrachtgever natuurlijk invloed wil hebben op de keuze wie het werk gaat doen. Ofwel de criteria van loondienst (loon, persoonlijke arbeid, gezag) uit de wet op de Loonbelasting van 1964 (!) gelden nog steeds.
ZZP’er voor zwangerschapsverlof: mag dat nog?
Een simpel voorbeeld: Is het straks nog mogelijk om een zzp’er in te huren voor 3 maanden zwangerschapsverlof van iemand in loondienst? Of lijkt dat per definitie te veel op loondienst?
Steeds ongeruster
Polderend Nederland wordt dan ook steeds ongeruster over deze wet. De vertegenwoordigers van de zzp’ers en de brancheorganisaties van de intermediairs zijn bang voor minder werk en onzekerheid over hun positie. Werkgevers aan de andere kant zijn bang dat de inhuur van zzp’ers meer (financiële en juridische) risico’s met zich meebrengt, die ze niet kunnen neerleggen bij hun intermediairs, omdat ze door de ketenaansprakelijkheid toch verantwoordelijk blijven.
Ter elfder ure uitgesteld
Het wetsvoorstel is de Tweede Kamer al gepasseerd, en lag ook al ter goedkeuring bij de Eerste Kamer. Maar staatssecretaris Wiebes heeft de onduidelijkheid wel aangevoeld en invoering ter elfder ure uitgesteld van 1 januari naar 1 april 2016. Bovendien zal heel 2016 worden gebruikt als ‘transitieperiode’, aldus de staatssecretaris aan de Eerste Kamer.
Kijk naar je contract
Maar ook als de senatoren de wet goedkeuren, moeten alle opdrachtgevers sowieso naar hun eigen inhuurcontracten kijken en bepalen of ze die blijven gebruiken of dat ze zo’n goedgekeurd contract gebruiken die op de site van de fiscus worden gepubliceerd. Met een modelcontract werken is namelijk vrijwillig. Er staan er nu nog geen 10 op. Krijgen we straks ook nog een hausse aan verschillende inhuurcontracten die de fiscus allemaal – op papier – vooraf gaat beoordelen?
Uitstel dan maar?
Aan de ene kant zal Wiebes niet graag op dit dossier weer een ‘nee’ willen krijgen (het vorige voorstel voor een ‘BGL’ is al eerder gesneuveld onder de vorige staatssecretaris Weekers), aan de andere kant zit hij natuurlijk ook niet te wachten op een nieuw ‘PGB-drama’ waarbij de voortgang van lopende en inhuuropdrachten ernstig in het geding komt en de continuïteit van honderdduizenden ondernemers in het gedrang komt. Wanneer de Eerste Kamer nu over het wetsvoorstel stemt is nog onzeker, maar spannend wordt het dus nog wel…!
De auteur van dit artikel, Mark Bassie, is zelf al 25 jaar zzp’er/ondernemer en helpt organisaties bij het flexibiliseren en professionaliseren van hun externe inhuur.
Meer horen van Mark Bassie? Kom naar het Recruitment Tech Event
Mark Bassie is spreker op het eerste Recruitment Tech Event, dat plaatsvindt op donderdag 26 november in DeFabrique in Utrecht. Hij spreekt daar in een zogeheten ‘pre event seminar’ over de wereld van de flexsystemen. Daarna volgen nog een plenair programma, inspirerende breakouts en interactieve demo’s, met bijdragen van onder meer AMC, Aditech, Deloitte, Hunkemöller, MN, TNO en Witlox Van den Boomen. Kijk voor meer informatie op de site van het Recruitment Tech Event.
