Werkgevers die minder op cijfers letten? Dat leidt (nog meer) tot zesjescultuur

Werkgevers vragen tegenwoordig steeds minder naar eindcijfers als ze starters aannemen. Dat heeft een – waarschijnlijk onbedoeld – neveneffect: het leidt (nog meer dan nu) tot de gevreesde zesjescultuur.

De cijfers die studenten momenteel halen in zowel het hbo als het universitair onderwijs zijn aan het dalen, stelt Magnet.me. Het carrièrenetwerk deed daarvoor onderzoek naar ruim 19.000 vacatures en ruim 100.000 studentprofielen. En hoe komt die daling? ‘Een mogelijke oorzaak is dat bij sollicitaties nog maar heel weinig naar cijfers wordt gevraagd’, aldus medeoprichter Vincent Karremans, tegenwoordig ook VVD-fractievoorzitter in Rotterdam.

‘Zesjescultuur bestaat nóg niet’

De beruchte zesjescultuur bestaat momenteel onder studenten op het wo en hbo nog niet of nauwelijks, constateert het Brits-Nederlandse platform voor studenten en starters. ‘Maar wel gaat het met de cijfers de verkeerde kant op’, zegt Karremans. ‘De afgelopen 4 jaar daalde het gemiddelde bachelorcijfer onder wo-studenten van een 7,26 naar een 7,09 en het gemiddelde mastercijfer van een 7,59 naar een 7,52. Onder hbo’ers daalde het gemiddelde cijfer van een 7,21 naar een 7,07.’

Screenshot 2018-11-28 11.32.00.png

Tegelijk hanteren steeds minder bedrijven in hun vacatures een vereiste van een minimum eindcijfer. Dat gebeurde nog maar in 268 van de 19.708 onderzochte vacatures.

‘Harder studeren wordt steeds minder gevraagd en dus ook niet beloond’

Volgens Karremans houden beide ontwikkelingen verband met elkaar: “We zien duidelijk dat werkgevers nog maar heel weinig naar cijfers vragen. Drie jaar geleden zagen we al dat ze nevenactiviteiten als een bestuursjaar belangrijker vinden voor de starters die ze aannemen. Die ontwikkeling zet zich door. Daardoor dreigt nu wel een zesjescultuur te ontstaan. Harder studeren wordt immers niet gevraagd en dus ook niet beloond.”

Niet overal zijn cijfers irrelevant

Cijfers zijn overigens nog lang niet in álle branches irrelevant, stelt Karremans. Van het beperkte aantal werkgevers dat wel een minimumscore vraagt voor de gemiddelde studieresultaten, zijn de meesten actief in de consultancy: 30 procent. Juristen (21 procent) en programmeurs (14 procent) completeren de top-3. Ook werkgevers in finance en private equity stellen nog relatief vaak cijfer-vereisten. Studenten in Informatica en Business-richtingen behalen gemiddeld overigens ook daadwerkelijk hogere cijfers dan in andere studierichtingen, aldus de onderzoekers.

Lees ook:

7 bewezen tips om met je vacatures meer kandidaten aan te trekken

De ideale kandidaat laat zich niet zomaar overtuigen. Gelukkig is er steeds meer wetenschap beschikbaar over hoe je dat wél kunt doen. Zoals deze 7 tips, die hebben bewezen meer mensen aan te trekken.

Als je een vacaturetekst schrijft, denk je zelf algauw dat de ideale kandidaat niet kan wachten om elk woord met liefde in zich op te nemen. Maar de realiteit is helaas voor de meeste teksten een andere. Sterker nog: als je geluk hebt, pikt een kandidaat jouw tekst op, en scant hij of zij deze snel. Al die mooie, belangrijke details die je in je tekst verstopt hebt? Het zijn – en blijven – vaak verborgen pareltjes.

Hoe beter je vacaturetekst, hoe groter de kans dat de ideale kandidaat hem ziet en zal reageren

Hoe beter je vacaturetekst, hoe groter de kans dat de ideale kandidaat hem toch ziet en erop zal reageren. Maar wat is een goede vacaturetekst? Gelukkig is er tegenwoordig veel onderzoek dat daarbij kan helpen. Zo heeft LinkedIn recent onderzocht welke vacatures het beste responderen. Daarvoor analyseerde het niet alleen miljoenen (overigens alleen Engelstalige) vacatures op het platform zelf, het vroeg ook zo’n 450 kandidaten aan de hand van een paar (nep-)vacatures waar zij op (zeggen te) letten. Dat leverde kort gezegd de volgende 7 tips op:

#1. Hou het kort

Een vacaturetekst met maximaal 150 woorden zorgt voor 17,8 procent méér sollicitaties dan een tekst met 450 tot 600 woorden. Je tekst beknopt houden zorgt ervoor dat kandidaten snel kunnen vinden wat ze zoeken. En aangezien ruim 50 procent van de vacatures tegenwoordig op mobiel wordt bekeken, passen korte vacatures ook beter bij de moderne werkzoekende, stelt LinkedIn.

#2. Niet té informeel, graag

Een niet al te serieuze of zware toon is welkom. Maar pas wel op met grapjes en een informele benadering, zo laten de data zien. Kandidaten die een extreem informele vacaturetekst te zien kregen, gaven 4 keer vaker aan dat de werkgever niet bij ze paste, en hadden een 2 tot 4 keer zo kleine kans om tot een sollicitatie over te gaan.

Voor dit onderzoek werden drie teksten gecomponeerd: een ‘gewone’, een formele, vol met businessjargon, en ten slotte een informele, met een paar grapjes en teksten als ‘kick-ass corporate manager’ en rare hashtags als “#spreadsheets4life”. Opvallend genoeg scoorde die laatste categorie teksten op alle onderdelen het minst. De les, aldus LinkedIn: het is goed om een menselijk gezicht te tonen en je cultuur te laten zien. Maar overdrijf het niet – als het je bedoeling is kandidaten aan te trekken.

#3. Laat kandidaten weten wat je hen te bieden hebt

Deze conclusie is misschien weinig verrassend, maar wordt toch vaak over het hoofd gezien. Maar kandidaten kijken in een vacature dus níet (meteen) naar wat jij van hen verwacht. Ze kijken juist eerst naar het omgekeerde: wat jij hen te bieden hebt. Het salaris speelt daarbij een prominente rol, maar ook meer alledaagse dingen, zoals: wat ze kunnen verwachten van een gemiddelde werkdag. En, ook belangrijk: of ze een reële kans maken om de baan te bemachtigen.

meest belangrijk aan te trekken

Kandidaten beslissen in hooguit een paar seconden of ze een vacaturetekst verder zullen lezen. Zorg er dus voor dat de informatie die ze zoeken snel te vinden is. Kandidaten willen weten of het de moeite waard is om tijd in jouw vacature te steken. Als je hen dat eenmaal duidelijk hebt gemaakt, willen ze best meer weten over de rol die je te bieden hebt.

#4. Maak je bedrijf niet tot de kern van je vacature

Dingen als je organisatiecultuur of je missie? Kandidaten geven zelden aan dat ze dat behulpzame informatie vinden. Niet dat het hen niet uitmaakt hoe je bedrijf eruitziet, of wat je allemaal doet. Ze vinden het gewoon niet de meest interessante informatie in een vacaturetekst. Als ze zulke informatie zoeken, doen ze dat wel elders, niet zo snel in de vacature. Besteed daar dus ook niet te veel ruimte in je vacature aan, aldus de auteurs van het onderzoek, maar maak liever op je website duidelijk wat voor cultuur sollicitanten kunnen verwachten. Dan kun je je in de vacature focussen op de baan in kwestie.

heatmap aan te trekken

#5. Definieer hoe succes eruitziet

Iets wat kandidaten bijzonder nuttig vinden: hoe jouw organisatie bepaalt of iemand succesvol in deze rol gaat zijn. En als het goed is, heb je daar natuurlijk ook al over nagedacht voordat je de vacature opstelt. Hoe wil je terugkijken na 1, 2 of 5 jaar? Waar staan jullie dan?

Iets wat kandidaten bijzonder nuttig vinden: hoe je bepaalt of iemand succesvol in deze rol gaat zijn

Kandidaten willen zulke resultaten graag zo specifiek mogelijk weten, zodat ze zelf kunnen inschatten of ze die doelen ook zullen halen – en dus of ze kans maken op de baan. Het is een makkelijke manier om snel je vacatureteksten te verbeteren. En het laat je tekst nog meer opvallen ook. Praat daarom met stakeholders om zo realistische, concrete, en kwantificeerbare prestaties voor de functie te formuleren.

#6. Plaats je vacature op maandag

We wisten het al langer, maar maandag is nog steeds dé dag van de week waarop werkzoekenden op jacht gaan naar een andere baan. Ook dinsdag en woensdag scoren goed, maar donderdag en vooral vrijdag al een stuk minder. Om over het weekend nog maar te zwijgen. Dus verwacht niet meteen een stortvloed aan sollicitaties als je vrijdag een vacature live zet…

maandag beste om kandidaten aan te trekken

#7. Gebruik genderneutrale woorden

Mannen solliciteren over het algemeen meer dan vrouwen, en wel 13% meer. Een studie in de American Psychological Association’s Journal of Personality and Social Psychology toonde aan dat dat voor een deel ligt aan de vacatures zelf: sommige bevatten zoveel ‘mannelijke’ woorden dat vrouwen zich niet langer aangesproken voelen. Zélfs als ze wel hiervoor gekwalificeerd zijn. Vermijd dus termen als ‘sterk’, ‘assertief’ of ‘ninja’ in je tekst, adviseren de onderzoekers.

Lees meer:

Harm Voogt: ‘Screening van sollicitanten? Dat gaat niet meer weg’

Kandidaten die een loopje met de waarheid nemen zijn overal. Maar als je ze goed screent, kan er veel aan het licht komen. Het blijkt een heuse groeimarkt, zegt Harm Voogt (Validata). ‘Gebrek aan integriteit is voorspellend voor gedrag op de werkvloer.’

Sinds 2015 is het aantal sollicitanten verdubbeld dat na een achtergrondscreening alsnog afvalt, meldt recent (Schots) onderzoek. Waar in 2015 nog zo’n 10 procent vanwege ‘major issues‘ een sollicitatie in de eindfase de mist in zag gaan, blijkt dat dit jaar opgelopen tot 19 procent. Dat varieert dan van liegen over diploma’s (34%) of werkervaringen (25%), tot niet na te trekken gaten in het cv (14%) of juridische kwesties (19%).

‘Dit gaat niet meer weg’

Niet gek dus dat er steeds meer aandacht komt voor screening van sollicitanten. Sterker nog: ‘dit gaat niet meer weg’, aldus Harm Voogt, oprichter van Validata, Nederlands grootste bedrijf dat achtergronden van (onder meer) sollicitanten checkt. Van vrijwilliger bij de voetbalclub tot de hoogste bankdirecteur: bij steeds meer functies checkt zijn bedrijf – in met name openbare bestanden – of de kandidaat in het cv geen loopje met de waarheid neemt en of andere gegevens ook kloppen. Een bezigheid die zich in een groeiende belangstelling mag verheugen.

Bochten afsnijden? Dat voorspelt ellende

Een oordeel over een kandidaat? Dat heeft hij niet, zegt hij. Nooit. ‘Van mij mag je iedereen aannemen die je wil.’ Hij checkt alleen of de sollicitant de waarheid spreekt. En mocht dat niet zo zijn? Dan is het aan de werkgever om een keus te maken, zegt hij. ‘Ik zou hem dan niet aannemen. Maar be my guest als je het toch wil. Wij zijn slechts een dataleverancier.’

‘Bochten afsnijden? Dat is voorspellend voor hoe je je in je werk zult gedragen’

Al weten we natuurlijk wel dat integer gedrag voorspellende waarde heeft, zegt hij. ‘Kijk, dat je aan branding doet van je eigen cv, dat vind ik niet zo erg. Maar echt bochten afsnijden? Dat is gewoon niet goed. Dat is gebrek aan integriteit. Dat zit dan in je karakter, en dan zul je dat gedrag waarschijnlijk ook in je werk vertonen. Dan ontstaat veel ellende, die dus ook te voorkomen is.’

Geen spannend detectivewerk

Het is géén spannend detectivewerk wat hij doet, benadrukt hij. Hij belt niet rond om na te gaan wat een kandidaat allemaal heeft uitgespookt in zijn verleden, onderwerpt hem of haar ook niet aan een indringend kruisverhoor. Wat Validata wel doet, is bijvoorbeeld checken in openbare databestanden – of iemand het diploma heeft gehaald wat hij of zij claimt gehaald te hebben.

‘Je moet ons zien als een compliance-tool, niet als een selectietool’

Met speciaal ontwikkelde software kan de klant eenvoudig aangeven wat hij of zij precies gecheckt wil hebben, en de kandidaat kan vervolgens de gegevens invoeren, waarna Validata die data valideert. Zo’n screening vindt meestal plaats in de laatste fase van een selectieproces. ‘Je moet ons zien als een compliance-tool, niet als een selectietool’, zegt Voogt dan ook.

Dankzij de crisis in de lift

In steeds meer sectoren staat screening momenteel sterk in de belangstelling, vaak als antwoord op aanhoudende schandalen. Voogt, die zijn bedrijf zelf begon in 2009, schrijft die interesse vooral toe aan de crisis. Sinds die tijd moeten bijvoorbeeld de banken steeds hogere eisen stellen aan screening van hun medewerkers. Zo dwingt de Wet op het financieel toezicht (Wft) dat vergunninghouders bij de AFM (zoals banken) nagaan of hun medewerkers ooit failliet zijn gegaan. Ook een Verklaring Omtrent het Gedrag is tegenwoordig verplicht. En als derde moet je als financiële instelling voor de wet kunnen aantonen dat je betrouwbare mensen in dienst neemt.

Still_Overzichtkandidaat_Validata

Voorheen gebeurde dat meestal via een brief naar de vorige werkgever, met de vraag: is er reden om te twijfelen aan de betrouwbaarheid? Maar met de software van Validata is zo’n check veel makkelijker – en duidelijker geworden. En als werkgever voldoe je dan een stuk beter aan de privacaywetgeving.

De eerste echt grote vis: ABN Amro

In 2010 sloot Kempen & Co zich als eerste bank bij het bedrijf aan, dat toen nog onder de naam ‘CV-OK’ door het leven ging. In 2011 volgde ABN Amro, de ‘eerste echte grote vis’, zoals Voogt het noemt. ‘Op basis daarvan hebben we het bedrijf kunnen uitbouwen.’ Later volgden vanuit andere sectoren ook partijen als Holland Casino en het Academisch Medisch Centrum (AMC).

Still_Invoer_kandidaat_Validata

Ook andere werkzaamheden kwamen erbij. Toen de roep toenam om vrijwilligers bij sportverenigingen te screenen, ontstond bijvoorbeeld het label Vrijwilliger-OK. En na een groeiende vraag naar screening van huurders en kopers van woningen, ontstond ook ‘Wonen-OK’. Vanaf 2016 bundelde Voogt al die activiteiten al onder de naam ‘Validata Group’. Dat is sinds kort ook de naam die de onderliggende producten heeft vervangen. ‘We vinden Validata een logische naam, het past bij ons, bij wat we doen’, verklaart Voogt die stap. ‘Het helpt ons internationaal. En het gaat ook allang niet meer alleen om het cv. Zo is het begonnen. Maar het is niet zoals we naar de toekomst kijken.’

‘Aan ons om dit zo min mogelijk irritant te maken’

Een gemiddelde screening bestaat nu uit verificatie van het ID-bewijs, het diploma, de werkervaring van bijvoorbeeld de afgelopen 5 jaar, een Verklaring Omtrent Gedrag en/of een integriteitsverklaring. Soms komt de cv-check er helemaal niet meer aan te pas.’Het gaat steeds minder om het cv, steeds meer om de persoon en de functie die iemand gaat bekleden’, aldus Voogt.

Still_Invoer_kandidaat_2_Validata

De klant voert een kandidaat in het systeem in, de kandidaat krijgt vervolgens een inlog en moet zijn eigen dossier bevestigen. ‘Het enige dat wij doen is het proces zo goed mogelijk faciliteren. Zorgen dat het gebeurt. Het is nooit de core business van een bedrijf. Sterker nog: de meesten vinden het maar irritant. Maar het is wel nodig. Daarom is het aan ons om het hele proces zo min mogelijk irritant te maken.’

elke werkgever is gebaat bij een integere werkomgeving. En dat begint altijd bij je instroom’

Voogt heeft het over ‘een softwarebedrijf met een complexe missie’. ‘Het mag namelijk niet fout gaan.’ Zie het als een keurmerk, zegt hij. ‘Alle grondstoffen worden uitgebreid gecheckt voordat ze verwerkt mogen worden. En ook alle eindproducten worden gecheckt voor ze in de supermarkt terecht komen. Waarom zouden we dan niet zoiets doen als het gaat om de mensen met wie we samenwerken? In feite is elke werkgever erbij gebaat dat ze een integere werkomgeving creëren. En dat begint altijd bij je instroom.’

Aan ATS koppelen

De software van Validata ontwikkelt zich ondertussen steeds verder. Het is al langer mogelijk het te koppelen aan het ATS van de klant, en kan ook in diens look & feel worden gemaakt. Inmiddels kunnen bedrijven ook zelf de software gebruiken. ‘En wat het ook complexer maakt is internationalisering. Sommige klanten willen in elk land hetzelfde beleid. Maar in al die landen gelden andere wetten en regels.’

‘Steeds meer bedrijven willen dit proces uit handen geven. zie ons dan maar als handige huiswerkhulp’

Alle gegevens invullen voor een volledige screening kost de kandidaat gemiddeld tussen een kwartier en een half uur. Per dag doen zo’n 150 kandidaten dat. En dat groeit nog steeds hard, zegt Voogt. ‘Steeds meer bedrijven willen dit proces uit handen geven. En het geldt ook voor steeds meer functies. Denk aan schoonmakers die bij eindklanten een sleutel hebben en toegang als er vaak niemand anders is. Of aan mensen die werken met luchtvracht. Dan moet je als werkgever je huiswerk doen. Die mensen moeten allemaal gecheckt worden. En zie ons dan maar als handige huiswerkhulp.’

Zonnige toekomst

Een huiswerkhulp met een zonnige toekomst bovendien, daar is Voogt van overtuigd. ‘Het feit dat bedrijven dit doen gaat nooit meer weg. Dit wordt alleen maar meer. Geen bedrijf zet de stap meer terug.’

‘Dit wordt alleen maar meer. Geen bedrijf zet de stap meer terug’

Vreest hij trouwens nog de AVG? Mogen al deze checks wel, als het om de privacy van de betrokkenen gaat? Voogt: ‘De AVG heeft niet iets wezenlijks veranderd in ons proces. Sterker nog: we zijn in 2009 begonnen via het principe van privacy by design. Voor ons was de overgang naar de AVG dus ook niet heel ingewikkeld. De juridische grondslag voor de verwerking van persoonsgegevens bij een screening is het ‘gerechtvaardigd belang’ van de werkgever, en ons platform dekt de privacy-kaders vervolgens af. Stel dat je die checks zelf wil doen, met mailtjes en excel-bestanden en zo, dan is het veel gevaarlijker. Dan heb je al die data rondslingeren. Dat is iets wat je echt niet wil.’

Lees ook: