Is een ideaalprofiel opstellen nou wel zo handig?

Sommigen zweren erbij: een ‘ideaalprofiel’ voor elke vacature. Oftewel: hoe ziet onze perfecte kandidaat eruit? Maar anderen zien eerder meer na- dan voordelen. Want werk je zo niet júíst discriminatie in de hand?

Peter Boerman Op 04 augustus 2020
Gem. leestijd 4 min 595x gelezen
Deel dit artikel:
Is een ideaalprofiel opstellen nou wel zo handig?

‘Ben je op zoek naar een nieuwe medewerker voor een bepaalde functie binnen je bedrijf? Dan wil je natuurlijk de persoon vinden die perfect binnen je organisatie past. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan, vooral als je niet 100% weet waarnaar je op zoek bent. Het opstellen van een ideaalprofiel helpt je hierbij’, stelt het in Soest gevestigde coachingsbureau HDLG in een recent blog.

Op basis van de beste 10 medewerkers kun je zo een ideaalprofiel opstellen.

Zo’n beschrijving (het profiel) van de persoon die perfect (ideaal) is voor de functie zou helpen als basis voor de zoektocht naar de juiste persoon tijdens het werving- en selectieproces. Om tot dit profiel te komen, vraagt HDLG werkgevers eerst welke 10 medewerkers volgens hen nu de ideale medewerker zijn. Zij krijgen een zogeheten TMA-talentanalyse voorgelegd. En op basis daarvan rolt er vervolgens een ideaalprofiel uit.

Drie redenen vóór

Handig, want zo kun je beter weten wat je zoekt, en dus gerichter te werk gaan, aldus het bureau. Een ideaalprofiel helpt ook om iedereen op de hoogte te houden, en kan dienen als ijkpunt om kandidaten te kunnen beoordelen. Het kan bovendien helpen om de punten vast te stellen waarop een kandidaat zich nog kan ontwikkelen.

Het is niet gek dat steeds meer organisaties werken met zulke persona’s.

Klinkt allemaal goed, toch? Het is dan ook niet gek dat steeds meer organisaties werken met zulke ideaalprofielen, of persona’s, zoals ze in de marketingwereld wel genoemd worden. Maar recruitmentgoeroe John Vlastelica heeft er desondanks zo zijn twijfels bij. ‘Toen ik nog een jonge recruiter was, heb ook ik geleerd om aan vacaturehouders naar hun ideale kandidaatprofiel te vragen’, aldus de oprichter van Recruiting Toolbox, en voormalig recruitmentdirecteur bij Amazon.com en Expedia. ‘Ik geloofde dat hoe meer ik de perfecte kandidaat voor me kon zien, hoe eerder ik in de behoefte van de vacaturehouder kon voorzien.’

Eerst: focus op het werk

Maar hij is er inmiddels achter dat er heel veel mis is met deze denkwijze, schrijft hij. ‘Het is een recept voor mislukking als ik mijn kick-offbijeenkomst start met vragen naar het ideale kandidaatprofiel. De ideale kandidaat – gebaseerd op traditionele, oppervlakkige eisen en keywords – bestaat zelden. En het eindigt er dan meestal mee dat we te veel tijd kwijt zijn aan verwachtingen temperen – gebaseerd op de realiteit van de markt, of erger: wekenlang achter de ideale kandidaat aanjagen, om vervolgens met lege handen aan te komen en weer van voren af aan te mogen beginnen.’

‘Het is een recept voor mislukking als ik mijn kick-offbijeenkomst start met vragen naar het ideaalprofiel.’

Daarom begint hij zijn gesprekken met de vacaturehouder nu met een focus op het werk wat bij de vacature hoort. Wat zal de kandidaat gaan doen? Wat zijn de doelen? En wat moet hij of zij hebben bereikt om binnen te komen? En wat moet hij of zij bereiken in de komende 3 maanden of 1 jaar? ‘Door dit te doen voorkom ik dat ik verstrikt raak in de aantekeningen en bias, die allemaal niets te doen hebben met de vraag of iemand de functie werkelijk aankan.’ Stel: je 10 beste medewerkers blijken toevallig allemaal Ajax-fan. Zou je een Feyenoorder of PSV-fan dan vervolgens meteen moeten afwijzen?

Wees een talentadviseur

Maar dat is nog niet de belangrijkste reden om niet met een ideaalprofiel te werken, aldus Vlastelica. Zijn grootste bezwaar: het is een flinke belemmering voor diversiteit. ‘Als de conversatie zich afspeelt rondom één ideaalprofiel, en de gedachte dat er maar één ideale kandidaat is, versterkt alleen maar wat velen van ons juist proberen bespreekbaar te maken: dat er meerdere achtergronden en ervaringen te bedenken zijn om succesvol te zijn in een bepaalde rol.’

‘We moeten ermee stoppen. Dat zal een enorm verschil maken.’

Een echte ‘talentadviseur‘ helpt zijn of haar hiring manager dan ook juist af van het idee van een ideaalprofiel, zegt hij. ‘Dit homogene, eenvormige profiel is killing voor de kans om onze teams diverser te maken. En we zijn zelf de oorzaak van ons eigen probleem als we vacaturehouders blijven vragen – zoals ik zelf deed in mijn begintijd – naar hun ideale kandidaatprofiel. We moeten ermee stoppen. Dat zal een enorm verschil maken.’

Meerdere mogelijke succesprofielen

Alleen als we loskomen van het idee dat er voor een vacature maar één ideale achtergrond denkbaar is, één eerdere ervaring, en maar één ideaal kanaal om hem uit te zetten, zullen we kwaliteit kunnen garanderen, aldus Vlastelica. ‘Ik geloof dat talent gelijk verdeeld is, maar toegang en kansen niet. En om dat geloof kracht bij te zetten zullen we als recruiters vroeg in het proces moeten praten over hoe ‘goed’ voor ons eruitziet. We kunnen alleen diversiteit bereiken als we daarbij het ideaalprofiel achter ons laten en in ons denken, ons praten en ons gedrag overstappen op meerdere mogelijke succesprofielen.’

Reacties zeer welkom

Meer weten?

Op 8 september organiseert Werf& het seminar Diversiteit en Inclusiviteit. Daar krijg je in één middag nog veel meer tips, tricks en inspiratie over hoe je als werkgever of bureau aan de slag kunt gaan met deze thema’s. Niet als doel an sich, maar als middel om betere mensen aan te trekken voor betere teams voor de eigen organisatie of klanten. Je kunt dit seminar zowel online meemaken als live in Rotterdam, volgens de richtlijnen van het RIVM.

Lees ook

 

Deel dit artikel:

Peter Boerman

Hoofdredacteurbij Werf&
Hij heeft eigenlijk nog nooit een vacature uitgezet. En meer sollicitatiegesprekken gevoerd als kandidaat dan als recruiter of werkgever. Toch schrijft Peter Boerman alweer een jaar of 10 over weinig anders dan over de wondere wereld van werving en selectie, in al zijn facetten.
Bekijk volledig profiel

Premium partners Bekijk alle partners