Werkzoekenden willen gráág schilderen en trucken; zorg juist steeds minder in trek

Werk rondom de GDPR, schilderen, of zelfs trucker worden (met baanzekerheid): dat willen bijna alle werkzoekenden wel. Maar naar banen in de zorg wordt dit jaar nauwelijks meer gezocht.

De zorgsector is zelfs de grootste daler in een analyse van vacaturesite Indeed over de meest gebruikte zoektermen van 2018. De zoekterm werd dit jaar zelfs 84 procent mínder ingevoerd dan in 2017, zo blijkt.

Het Prinses Máxima Centrum als uitzondering

Opvallende uitzondering in die sector is het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie, begin juni van dit jaar geopend door zijn naamgeefster. Deze opening is terug te zien in het zoekvolume op Indeed. Het aantal maal dat de zoekterm “Prinses Máxima centrum” werd ingevoerd steeg namelijk met liefst 1.070 procent. “Opvallend, voor een sector die zo kampt met krapte”, zegt Sander Poos, Managing Director Benelux van de vacatureverzamelaar. “Mogelijk heeft de vele media-aandacht voor het centrum en het feit dat het werd geopend door Koningin Máxima bijgedragen aan het zoekvolume.”

De ‘functionaris gegevensbescherming’ als winnaar

Maar de eer voor grootste stijger was toch niet voor het centrum weggelegd. Die eer viel dit jaar te beurt aan de ‘functionaris gegevensbescherming’, een zoekterm die dit jaar met liefst 1.912 procent toenam. Weinig verrassend misschien, omdat in mei dit jaar de GDPR van kracht werd. En dat is te zien in het zoekvolume op Indeed.

Dit jaar werd maar liefst 1.912 procent keer vaker gezocht op een ‘functionaris gegevensbescherming’

“Organisaties die veel persoonsdata verwerken zijn vaak verplicht een functionaris gegevensbescherming aan te stellen”, aldus Poos. “Hetzelfde geldt voor overheidsinstanties en publieke organisaties. We zien dat deze functies in trek zijn bij werkzoekenden.”

Opvallend: ook schilderen erg gewild

Opvallend is dit jaar ook de opmars van de term ‘schilderwerk’ onder werkzoekenden. Maar liefst 1.334 procent vaker werd er dit jaar op gezocht. Mogelijk speelt de huidige krappe huizenmarkt hierin een rol, denkt Indeed. Die zou woningbezitters ertoe nopen hun huis op te knappen en te schilderen in plaats van te verhuizen. Dat betekent mogelijk perspectief voor werkzoekenden, die hun geluk willen beproeven in het schildersvak.

Zijinstromers als zoekterm ruim vertienvoudigd

Een andere opvallende stijger zijn de mensen die overstappen van de ene naar de andere sector, ofwel: de ‘zijinstromers’. Steeds meer mensen overwegen een dergelijke carrièreswitch, zo blijkt: de zoekterm ‘zijinstromers’ (of varianten in spelling) steeg namelijk met 1.050 procent. Met name in de zorg en het onderwijs kunnen veel zijinstromers een nieuwe baan vinden. 

Trucker ook meer in trek, maar wel graag met zekerheid

Ook het zoekvolume naar vacatures voor vrachtwagenchauffeurs neemt toe, aldus Indeed. Het aantal maal dat deze zoekterm werd ingetoetst steeg met 725 procent. “Opvallend is hier wel dat wordt gezocht naar een combinatie met scholing en baanzekerheid”, zegt Poos. “Dat wijst erop dat mensen uit andere sectoren een overstap naar de logistiek overwegen. Ze willen hierbij echter wel zo veel mogelijk zekerheid.”

“wie op ‘vrachtwagenchauffeur’ zoekt, doet dit meestal in combinatie met scholing en baanzekerheid”

Hier ligt volgens Poos dan ook zeker een kans voor werkgevers in deze sector, die vaak bovenaan de lijstjes staat van sectoren waar de krapte het meest toeslaat.

Hoe is het in andere landen?

Indeed deed de analyse ook in andere landen. Ook daar kwamen soms best verrassende top-5’s uit. Zo scoort in België de Deense winkelketen Jysk hoge ogen (+962%), naast de Antwerpse Meir (+458%) en uitzendbureau Jobfixers (+746%). Absolute topper hier is echter ‘flexijobs’: een typisch Belgisch systeem dat werkgevers in staat stelt mensen te werven die al in vaste dienst zijn, maar toch nog wat willen bijverdienen (+2.601%).

In Duitsland voert de chef-kok de lijst aan, in het VK – met ruime afstand – de overheidsadviseur

In Duitsland voert de chef-kok de lijst aan (+2.890%), in het Verenigd Koninkrijk – met ruime afstand – de overheidsadviseur (+2.730%). Ook elders zijn politieke ontwikkelingen terug te vinden in de populariteit van zoektermen. Zo werd in Canada in 2018 cannabis gelegaliseerd. Dat leidde ertoe dat zowel cannabis (+587%) als wietteelt (+659%) zich mochten verheugen in groeiende belangstelling van werkzoekenden. In Australië bepaalde de energietransitie dit jaar het nieuws. Daardoor werd er hier maar liefst 1.500% meer gezocht op de term ‘zonneparken’, de absolute winnaar van het jaar down under.

Lees ook:

90% recruiters vindt cultural fit minstens even belangrijk als de skills van een kandidaat

Of een kandidaat past bij de organisatie wordt steeds belangrijker. Zó belangrijk zelfs, dat voor 9 van de 10 hiring managers een cultural fit inmiddels minstens even zwaar weegt als de ervaring of vaardigheden van een kandidaat.

De cultural fit ligt als selectiecriterium tegenwoordig vaak onder vuur. Kijken of een kandidaat in de organisatie past zou kunnen leiden tot monoculturen, kloontjes-gedrag, en een gebrek aan diversiteit. Het is ook onduidelijk of het wel succes in een baan voorspelt, en of je de mate van cultural fit eigenlijk wel kunt vaststellen in een relatief korte sollicitatieprocedure – of dat dan toch de onderbuik regeert.

Cultuur is een make-or-break-factor

Maar in de praktijk lijkt de cultural fit toch steeds belangrijker te worden. Zo zegt meer dan een derde van de werkenden dat ze de perfecte job aan zich voorbij zouden laten gaan, als de corporate culture van de betreffende werkgever niet bij hen zou passen. En zelfs 9 op de 10 werkgevers zeggen dat ze het (minstens) net zo belangrijk vinden dat een kandidaat bij een cultuur past, dan dat zijn of haar vaardigheden en ervaringen op orde zijn.

meer dan 1 op de 3 werkenden skipt de perfecte job, als de corporate culture hen niet aanstaat

Cultuur is dus echt een make-or-break-factor geworden, concludeert Robert Half, dat hiervoor onderzoek deed onder 1.500 werkenden en zo’n 6.700 senior managers in Amerika en Canada. Werkgevers die graag talent willen aantrekken, moeten van die cultuur dan ook echt werk maken, adviseert het HR-bedrijf.

Liefst supportive, maar vaak traditioneel

Opvallend is dat een meerderheid van de werkenden aangeeft graag te werken in een corporate culture die je kunt omschrijven als supportive of team-oriented. In werkelijkheid beschrijven ze hun huidige bedrijf echter meestal als ‘traditioneel’. En dat is niet handig, zegt onderzoeksbegeleider Paul McDonald. ‘In de huidige arbeidsmarkt lopen werkgevers het risico talent mis te lopen als ze niet uitdragen wat hun cultuur uniek maakt.’

‘Je moet letten op wat een kandidaat motiveert, en op het type omgeving waarin hij of zij zal floreren’

Volgens hem onderstreept het onderzoek dat werving en selectie gaat om meer dan alleen maar kijken naar iemands kwalificaties en ervaring. ‘Er moet ook een focus zijn op wat een kandidaat motiveert, en op het type werkomgeving waarin hij of zij zal floreren.’

robert half cultural fit

Cultuur als nieuwe munteenheid

Chuck Edward, head of global talent acquisition bij Microsoft, zegt het in het onderzoeksrapport zo: ‘Organisatiecultuur is de nieuwe munteenheid voor werving en retentie. De mensen die wij willen aannemen, hebben momenteel veel opties op de arbeidsmarkt. Ze willen weten waar wij voor staan en hoe onze corporate culture en onze missie eruitzien. Dit is wat echt het verschil maakt voor ons als werkgever. Het is niet het loon, of de secundaire arbeidsvoorwaarden; het is onze cultuur.’

Het kan mismatches voorkomen

De reden voor het belang van cultural fit ligt volgens de onderzoekers voor de hand: het kan kostbare mismatches voorkomen. Sterker nog, mensen die niet passen bij de cultuur kunnen wel eens contraproductief worden, stellen ze. Een sterke bedrijfscultuur is volgens hen daarentegen een onderscheidende waarde op de arbeidsmarkt. Alhoewel het soms ook moeilijk kan zijn, als je bijvoorbeeld getalenteerde kandidaten moet laten lopen omdat ze niet bij de cultuur passen.

‘sollicitanten zouden niet diep hoeven te graven om een gevoel te krijgen bij hoe het is bij je bedrijf’

McDonald raadt werkgevers aan zo transparant mogelijk te zijn over hun cultuur. ‘Toekomstige medewerkers zouden niet diep hoeven te graven om een werkelijk gevoel te krijgen bij wat het zou zijn om deel uit te maken van jouw bedrijf.’ Dat zou al duidelijk moeten worden in de vacatureteksten, zegt hij.

Wat vragen sollicitanten?

Hij geeft ook een rijtje vragen die recruiters kunnen verwachten in een sollicitatiegesprek:

  • Hoe zou je de bedrijfscultuur omschrijven? Hoe is het om hier te werken?
  • Hoelang werk je hier zelf al? En waarom?
  • Wat had je graag willen weten voordat je hier begon?
  • Hoe laat het bedrijf zien mee te denken in de loopbaan van zijn medewerkers?
  • Wie vervulde deze functie eerst, en wat is er met hem/haar gebeurd?
  • Wat doen jullie om diversiteit te bevorderen?
  • Wat doen jullie om je maatschappelijke verantwoordelijkheid in te vullen?

En zo is er ook een rijtje vragen opgesteld om zelf aan kandidaten te stellen:

  • Onze missie is: ‘X’. Wat betekent dat voor jou?
  • Wat drijft je om succesvol te zijn en nieuwe dingen te leren?
  • Onder welke managementstijl floreer jij het best?
  • Hoe ga je om met ‘moeilijke’ collega’s?
  • Wat betekent teamwerk voor jou?
  • Welke kwaliteiten maken jou een goede kandidaat voor specifiek deze organisatie?
  • Welke activiteiten onderneem je buiten je werk die voor jou betekenisvol zijn?
  • Wat zou je doen als een collega de credits claimt voor werk dat jij gedaan hebt?

tami ballisMet zulke vragen is een mismatch eerder te voorkomen, aldus Robert Half. Of, zoals filiaalmanager Tami Ballis het in het rapport uitlegt: ‘Elke selectieprocedure is zowel kunst als wetenschap. De vaardigheden en de ervaring zijn de wetenschap. Weten wie bij jouw organisatie past, dat is de kunst.’

Lees ook:

Welke dwerg ben jij? (Een andere kijk op persoonlijkheidstypologieën)

Persoonlijkheidstypologieën genoeg, maar heb je er al eens aan gedacht je team samen te stellen aan de hand van de Zeven Dwergen? Een Amerikaanse psychologe ziet er in elk geval wel heil in…

Van DISC en Management Drives tot MBTI en enneagram: typologieën om mensen in hokjes in te delen zijn er inmiddels meer dan genoeg. Maar om het helemaal overzichtelijk te maken, grijpt de Amerikaanse Sharon Livingston terug op een klassiek sprookje, ook zeer bekend als Disney-verhaal: Sneeuwwitje en de Zeven Dwergen. Want in iedereen schuilt wel een van de zeven types Dwerg, aldus de oprichter van de Livingston Group for Qualitative Research.

Creativiteit, samenwerking en enthousiasme stimuleren

Door teamleden in deze typologie in te delen, kunnen managers volgens haar creativiteit, samenwerking en enthousiasme in groepsbijeenkomsten stimuleren. En recruiters kunnen er rekening mee houden bij hun teamsamenstelling. ‘Na jarenlang focusgroepen te hebben geleid, viel het me ineens op dat de mensen die ik daar elke dag tegenkwam overeenkwamen met de persoonlijkheidstypes van de dwergen’, zegt ze.

‘Elke dwerg staat voor 1 van de 7 beschermende houdingen: hoe mensen zich verdedigen als ze zich kwetsbaar voelen’

Geïntrigeerd begon ze nader onderzoek, en daar werd haar vermoeden nog eens bevestigd. ‘Elke dwerg staat voor een van de zeven beschermende houdingen, zoals die in de psychologieliteratuur worden geïdentificeerd: de manier waarop mensen zich verdedigen als ze zich kwetsbaar voelen. Een goede leider kan deze houdingen herkennen en ze gebruiken om het team beter te maken.’

Types en tips

Het is niet zo dat de ene dwerg beter is dan de andere, aldus Livingston. Ieder type heeft zijn eigen krachten en zwakheden, en die kun je versterken of juist afzwakken, afhankelijk van waar degene zit in een meeting, en hoe goed iemand de karakteristieken van de dwerg in kwestie weet aan te spreken. Hier de zeven types, plus tips hoe ermee om te gaan:

>> Bashful

Het type Bashful – in het Nederlands ook wel bekend als: Bloosje – lijkt verlegen. Hij of zij bloost snel, en kijkt vaak naar beneden. Bashful ontwijkt oogcontact, met name met de leider, hopende niet aangesproken te worden. Hij of zij hoort ook altijd graag eerst de opinie van de anderen voor er zelf met eentje te komen. Deze dwerg is sensitief voor het gevoel van anderen, observeert veel en werkt doorgaans hard. Je kunt hem of haar meekrijgen door eerst een makkelijke vraag te stellen, daarna Bashful te koppelen aan iemand anders, en vervolgens hem of haar aan te moedigen dingen op te schrijven voor ze uit te spreken. Bashful functioneert het best in een geordende omgeving, en de goede leider weet dat.

>> Dopey

‘Dopey’, Stoetel in het Nederlands, is de flexibele in de groep. Hij of zij weet humor te gebruiken om de spanning in de groep weg te nemen. Het zijn mensen die goed zijn in het vinden van praktische oplossingen. Alhoewel ze heel nonchalant en laconiek lijken, zijn het toch serieuze mensen. Dopey zit meestal in het midden van de groep, maar spreekt alleen als hij of zij wordt aangesproken. Hij praat graag na wat de expert van de groep zegt. Om het meeste resultaat uit Dopey te halen, is het handig om praktische oplossingen te vragen, en te bevestigen dat ‘alle antwoorden goede antwoorden’ zijn. Ook Dopey zet ideeën graag eerst op papier, en zal meer inbrengen naarmate mensen lachen om zijn of haar grapjes.

dwerg doc>> Doc

Doc is de natuurlijke leider, wiens opinie graag gehoord wordt. Hij (of zij) zet zichzelf graag aan het hoofd van de tafel, waar hij makkelijk oogcontact kan maken met de échte voorzitter van de meeting. Soms heeft hij de neiging zelf de leiding over te nemen. Doc wil heel graag dat iedereen weet dat hij een expert en autoriteit is. Op elk gebied. Hij of zij vraagt om instemming van alle anderen en kan zelfs intimiderend overkomen. Leiders kunnen daarmee omgaan door zijn speciale expertise te erkennen, maar tegelijk duidelijk te maken dat het niet de bedoeling is dat hij het werk van iedereen overneemt door alle antwoorden te formuleren. Dit zal Doc hopelijk aanmoedigen zijn (of haar) ideeën eerst op te schrijven voor ze uit te spreken. Wat ook helpt: oogcontact vermijden, en eerst de anderen het woord te geven.

grumpy dwerg

>> Grumpy

Grumpy (in het Nederlands: Grumpie) is degene die overal ‘nee’ op zegt. Hij (of zij) zit meestal recht tegenover de voorzitter van de meeting. Daar zit hij vaak met zijn armen over elkaar, een beetje achterover leunend. Hij kijkt snel geïrriteerd, en is constant kritisch. Maar hij is niet alleen een blok aan het been van vooruitgang. Grumpy houdt van competenties, efficiency en snelle resultaten, is assertief en heeft zelfvertrouwen. Hij wil graag aan verwachtingen voldoen. Leiders kunnen het beste met Grumpy omgaan door hem duidelijke opdrachten te geven, die logische stappen vereisen. Ook is het een goed idee hem te raadplegen als je een salespitch moet voorbereiden, of een inhoudelijk debat.

dwerg happy

>> Happy

Happy (bij ons ook wel bekend als: Giechel) is de vrolijke van het stel. Hij (of zij) lacht veel naar de voorzitter, probeert oogcontact te maken, en zit vaak meteen rechts naast hem of haar. Happy is warm, energiek en reageert meestal snel op voorstellen, met name als die van de voorzitter zelf afkomstig zijn. Dat doet hij of zij zelfs zo vaak dat het op een gegeven moment niet authentiek meer overkomt. Leiders kunnen Happy helpen door een vrolijke en niet al te voorspelbare werkomgeving te creëren, en door erkenning en steun uit te spreken. Ook een goeie tactiek: voordat je als leider je eigen mening kenbaar hebt gemaakt kun je ook Happy om zijn mening vragen, zodat er een authentiek antwoord móet volgen. Daardoor zullen ook anderen zich eerder uitspreken.

dwerg sleepy

>> Sleepy

Sleepy – in het Nederlands: Dommel – is meestal makkelijk te herkennen. Deze dwerg oogt meestal verveeld, kijkt uit het raam, verstopt zich in het midden van de groep, en als je geluk hebt, kun je hem ook wel eens op een geeuw betrappen. Maar Sleepy is ook een dagdromer, en heeft een rijke fantasie die van pas kan komen. Sleepy houdt niet erg van theorie, maar wel van hands-on learning. Als leider kun je Sleepy uit zijn isolatie halen door hem (of haar) aan te moedigen persoonlijke ideeën te ventileren, als mogelijk tot dan toe onbewuste benaderingen van een probleem.

dwerg sneezy

>> Sneezy

En dan hebben we ten slotte ook nog Sneezy – ook wel bekend als: Niezel. Hij of zij zit meestal links van de voorzitter, oogt wel eens een beetje ziek, en laat geen moment voorbij gaan om de rest van de groep daarvan op de hoogte te stellen. Het is iemand die klaagt over de omgeving (‘Vinden jullie het hier ook zo koud?’), en ook een fan van de ‘Ja, maar…’. Tegelijkertijd is Sneezy meestal wel goed georganiseerd en methodisch, en heeft hij een sterk verantwoordelijkheidsgevoel. De voorzitter kan Sneezy betrokken krijgen door de doelen van de meeting goed uit te leggen, en Sneezy af en toe te vragen om feiten en details bij te dragen, zodat hij of zij zich belangrijk voelt.

Hoe ga je ermee om? En welke dwerg ben je zelf?

De typologie van de Zeven Dwergen is overigens niet alleen individueel bepaald, zegt Livingston. Je kunt er dus wel op selecteren, maar veel hangt ook af van de situatie, aldus de onderzoekster, die van zichzelf zegt meestal een Happy of een Doc te zijn. Alleen al waar je gaat zitten in een meeting bepaalt welke rol je zult aannemen, zegt ze. En daar zit voor haar dus ook een les in. ‘Als het je niet bevalt hoe iemand zich gedraagt in een meeting, ruil dan eens van plek, en je zult zien dat hij meer van een andere dwerg-persoonlijkheid aanneemt, afhankelijk van zijn nieuwe positie.’

Credit foto boven

Jaap van Montfort: Recruiter IT

Oude situatie

Oude functie: Lead Recruitment Consultant
Oude werkgever: Sterksen

Nieuwe situatie

Nieuwe functie: Recruiter IT
Nieuwe werkgever: IKEA

Ingangsdatum : 1 december 2018

IKEA zet als retailer flink in op de transitie richting de digitale markt. Vanuit mijn expertise als IT Recruitment Consultant ga ik zowel strategisch als operationeel aan de slag om ervoor te zorgen dat IT vacatures worden ingevuld.

De rubriek ‘Baanwisselaars’ wordt mogelijk gemaakt door de Leergang Recruitment Basic en Leergang Recruitment Advanced van de Academie voor Arbeidsmarktcommunicatie