Ik wil je graag 2 stellingen voorleggen.
- Hitler hield van kinderen en van honden .
- Johnny Depp wordt geslagen door zijn vriendin.
De opties zijn:
- alleen stelling 1 is juist,
- alleen stelling 2 is juist,
- beide zijn juist of
- beide zijn onjuist.
Dat stelling 2 waar is, is lastig voor te stellen. Maar dat stelling 1 waar is, grenst voor veel mensen zelfs aan het ongelooflijke. Iemand die zo door en door slecht is als Hitler, kunnen we moeilijk een goede eigenschap toekennen. Welkom bij het halo– (en het horn-)effect.
Heiligenkrans en duivelshoorns
Het halo-effect is het verschijnsel dat de aanwezigheid van een bepaalde positieve kwaliteit bij de waarnemer de suggestie wekt dat andere positieve kwaliteiten ook aanwezig zullen zijn. De term is afgeleid van het Engelse woord halo, dat heiligenkrans betekent. Het tegenovergestelde is het horn-effect, vernoemd naar duivelshoorns. Dit verschijnsel werd voor het eerst geformuleerd door de psycholoog Edward Thorndike in 1920.
Niets menselijks is ons recruiters vreemd
Ja. Ik ben er net zo schuldig aan als jullie. Mijn kinderen dicht ik meer kwaliteiten toe dan ze hebben. Ik steun ze onvoorwaardelijk, ook tegen beter weten in. Helaas hebben het halo- en horn-effect veel, voornamelijk negatieve, effecten bij recruitment. Slimme, knappe aardige kandidaten kennen we meer vaardigheden toe dan ze kunnen waarmaken. En de lelijke, minder slimme, wat onaardiger kandidaten minder. Niets menselijks is ons – en mij – vreemd. Helaas doen we hiermee onze klanten, maar vooral ook: onze kandidaten tekort.
Messi of je buurjongen?
Kun je jezelf wapenen tegen deze effecten? Nou, nee dus. Of althans: heel moeilijk. De mens is hardleers. Zelfs als je vooraf gewaarschuwd wordt, trap je er in. Nog een voorbeeld. Wie kan het beste sjoelen denk je? Messi of jouw buurjongen? Als je eerlijk bent, denk je toch: Messi. Geen houden aan dus. Het verduivelde halo– en horn-effect is vrijwel niet te onderdrukken. Als recruiter heb je hiermee te dealen.
Geen verzet, gewoon toelaten
Ik wil daarom graag een handigheidje met je delen. Ik accepteer vrijwel alle vooroordelen die bij mij binnenkomen. Geen verzet, gewoon toelaten. Vervolgens stel ik me open op en laat ik me verwonderen door de kandidaat. Ik geef deze alle ruimte mijn vooroordelen te weerleggen. Lukt dit altijd? Nee natuurlijk niet. Maar als knappe, slimme, aardige recruiter wordt me dit meestal wel vergeven. Hoop ik dan…
Wim van den Nobelen is Recruiter Finance bij Strictly People. Hij schrijft voor Werf& de ‘Wim op woensdag’. Regelmatig vind je hier op woensdag een blog, onderzoek of artikel van hem.
Lees ook:
- Eén spookrijder? Ik zie er wel honderd!
- Dit vinden recruiters de grootste blunders van kandidaten
- Een lofzang op recruitment
Lees alles van Wim
