Discriminatie op uiterlijk is van alle tijden. Sterker nog: uit een grote metastudie van de UGent bleek dat fysieke aantrekkelijkheid wereldwijd leidt tot méér discriminatie dan leeftijd, geaardheid of etniciteit. Het promotieonderzoek van Louis Lippens dat deze maand verschijnt in het gerenommeerde wetenschappelijke vakblad European Economic Review laat zien dat mindere looks gemiddeld leiden tot 37% minder positieve reacties van werkgevers.
Mindere looks leiden wereldwijd tot gemiddeld 37% minder positieve reacties van werkgevers.
Maar sommige werkgevers maken het wel heel bont. Neem Kuwait Airways, dat op zoek naar nieuw cabinepersoneel kandidaten letterlijk het hemd van het lijf vroeg. De luchtvaartmaatschappij had gespecialiseerd recruitmentbedrijf Meccti in de arm genomen, ‘World’s No. 1 Aviation Recruitment Agency‘, om in Spanje naar nieuw vrouwelijk personeel te zoeken. Maar de daarbij gehanteerde selectiemethoden hebben nu wereldwijd voor gefronste wenkbrauwen gezorgd.
Tegenover El Diario vertelden enkele kandidaten wat hen is overkomen. ‘Vanaf het begin werden er beledigende opmerkingen geuit’, aldus de krant. ‘Zoals: “We houden niet van je glimlach” en “Je hebt het lichaam van een achtbaan”. Maar het moeilijkste deel van het proces moest nog komen. Toen de recruiter al een aantal sollicitanten had afgewezen, kreeg de rest het bevel om één voor één een kamer binnen te gaan. Daar moesten ze in aanwezigheid van een vrouw hun blousjes losknopen en hun truien en rokken omhoog trekken; ze moesten in hun ondergoed staan zodat de recruiter hun lichaam kon onderzoeken.’
‘Het eerste meisje dat naar binnen ging, kwam huilend weer naar buiten.’
De 23-jarige ‘Mariana’ vertelt dat ze zich voelde als ‘een dier in de dierentuin’, toen ze gevraagd werd zich uit te kleden, terwijl de recruiter aantekeningen maakte in een notitieboekje. De eveneens 23-jarige Bianca vertelt: ‘Het eerste meisje dat naar binnen ging, kwam huilend weer naar buiten’. Vrouwen met brillen, zichtbare littekens, moedervlekken of tattoos werden daarvoor al gevraagd te vertrekken, net als alle kandidaten van wie de recruiters dachten dat ze overgewicht hadden. De aanwezige recruiters vroegen bovendien aan de laatsten of ze bereid waren af te vallen, terwijl ze aan anderen juist vroegen of ze bereid waren ‘meer te eten’.
Fysieke eisen
Bij sommige kandidaten keken de recruiters zelfs in hun mond en naar het gebit. Zo’n praktijk is – weinig verwonderlijk – ook in Spanje illegaal. De Spaanse arbeidsinspectie is dan ook inmiddels een onderzoek gestart naar de wel heel rigoureuze selectieprocedure. Het is overigens gebruikelijk dat luchtvaartmaatschappijen uit het Midden-Oosten juist in Europa cabinepersoneel werven en daarbij strengere schoonheidseisen hanteren dan veel Europese airlines. Dat is op zich zelden tegen de wet. Maar dat zij sollicitanten vragen om te strippen? Dat is ook hier nog niet eerder duidelijk geworden.
Ook blijkt er af en toe openlijk verboden discriminatie en racisme plaats te hebben gevonden. Een zwarte vrouw werd bijvoorbeeld na de eerste grondige keuring alsnog afgewezen. De reden: haar huidskleur, zo blijkt uit een sms-gesprek met een Meccti-medewerker waarvan El Diariodonderdag een screenshot publiceerde. ‘Tot mijn spijt moet ik je meedelen dat Kuwait Airlines geen cabinepersoneel met een donkere huid aanneemt’, schrijft de medewerker.
‘Niet te tolereren’
Het schandaal heeft in elk geval weer de discussie geopend over de rechtvaardiging van zulke extreme fysieke eisen. Joaquín Pérez Rey, de staatssecretaris voor werkgelegenheid in Spanje, noemde de praktijk ‘niet te tolereren gedrag dat ingrijpt in de waardigheid en fundamentele rechten van vrouwen.’ Er waren trouwens ook een drietal mannen afgekomen op het recruitment-evenement dat begin november plaatsvond in het Meliá Barajas hotel, vlakbij het vliegveld van Madrid, maar die kregen al aan het begin te horen dat Kuwait Airways niet in ze geïnteresseerd was.
Het luchtvaartbedrijf heeft zelf inmiddels wel bekend gemaakt dat ze ‘geen processen willen toestaan die enig persoon vernedert of degradeert’. Ook kondigen ze een ‘full investigation‘ aan met alle betrokken partijen, en meldden ze ‘passende maatregelen’ te zullen nemen. Na aanvankelijk ontkennen heeft nu ook Meccti medewerking aan zo’n onderzoek toegezegd, maar het bedrijf meldde tegelijkertijd Bianca, die een en ander het eerst naar buiten bracht, te zullen aanklagen. Ook kondigden ze meteen nieuwe selectiedagen in Spanje aan, te houden ergens in januari. Iemand nog belangstelling?
Veel organisaties worstelen met de aanpak van een vacaturesite. Hoe kies je dan de juiste aanbieder? De een belooft deze week al live te kunnen, maar de mogelijkheden lijken dan wel erg beperkt. De ander kan alles bouwen wat je wil, maar waarom moet dat dan 6 maanden duren?
Waarom moet het 6 maanden duren om een site op te leveren?
De keuze wordt veelal gebaseerd op twee totaal verschillende benaderingen:
Een volledig op maat gemaakte website (kost meer, kan meestal ook meer); of
Een website op basis van een template (kost minder, kan meestal ook minder).
Fiets of auto?
Het is een beetje alsof je een fiets met een auto vergelijkt. Hoef je alleen heen en weer naar de supermarkt? Dan zou het zonde van het geld zijn een auto te kopen. Maar moet je elke dag 100 kilometer rijden naar je werk? Dan krijg je zeker spijt als je de fiets kiest (en geen ander werk zoekt).
Als je weet wat je nodig hebt, is de keuze vaak zo moeilijk niet meer.
Zo zit het ook met de werkenbij-site. Als je weet wat de verschillen zijn en wat jouw bedrijf nodig heeft, is de keuze vaak ineens zo moeilijk niet meer.
Ad 1: Wat is een template?
Eerst maar even de verschillen tussen de twee keuzes uitleggen. Bij een site op basis van een template, is een groot deel van het werk al voor je gedaan. Er is al een basisontwerp en een lijst met elementen waaruit je site opgebouwd kan worden. Je sleept vervolgens die elementen in de gewenste volgorde, vult je eigen content in en je site is klaar. Dat is dus makkelijk, maar wel beperkt.
Bij een site op basis van een template is een groot deel van het werk al voor je gedaan.
Er zijn allerlei partijen die zulke websites op basis van een template aanbieden, zoals ATS-leveranciers, recruitmentmarketing-bureaus of recruitment automation-bedrijven.
Ad 2: Wat is een custom website?
Tegenover de template staat de op maat gemaakte website, die speciaal voor jouw bedrijf wordt ontwikkeld. Dat betekent dat het design, de functionaliteiten en de techniek geheel naar wens worden gebouwd. Voor een website op maat zijn developers en ontwerpers nodig. Meestal huur je die tegelijkertijd in bij een webbouwer.
Wat zijn de grootste verschillen?
Wat zijn de grootste verschillen tussen een template en een custom site?
#1.Onderscheidend design
Het eerste gebied waar een template en een custom site verschillen is het ontwerp. Bij een template heb je vanzelfsprekend beperkte invloed op het design. Je kunt kleuren aanpassen, lettertypes kiezen en je eigen foto’s, video’s en tekst plaatsen. Het basisontwerp blijft hetzelfde. Dat kun je lelijk of mooi vinden, maar zal in elk geval altijd min of meer blijven lijken op alle andere websites die met hetzelfde template gemaakt zijn. Bij een website op maat is deze beperking er niet. Je begint met een leeg canvas waar je een geheel uniek ontwerp op kunt bouwen.
#2.Gebruiksvriendelijkheid
Een werkenbij-site moet ook gebruiksvriendelijk zijn. Je wilt dat kandidaten de vacatures kunnen vinden die ze zoeken en makkelijk kunnen solliciteren. Door frustraties zoveel mogelijk te beperken zorg je dat er zo weinig mogelijk kandidaten afhaken. Hoe goed deze zogeheten ‘UX’ (user experience) is bij een template, verschilt sterk. Er zijn veel templates waarbij hier toch slecht over is nagedacht. Bij de betere templates zijn de basisfuncties redelijk in orde en zal een kandidaat zonder al te veel moeite zijn weg kunnen vinden.
Bij de betere templates zijn de basisfuncties redelijk in orde.
Maar wil je de gebruikerservaring afstemmen op de behoeften van jouw kandidaten, moet je voor een website op maat kiezen. Daarmee houd je alles in eigen handen. Een website wordt bovendien pas echt gebruiksvriendelijk, als je gaat meten hoe de site daadwerkelijk gebruikt wordt. Op basis van heatmaps en A/B-testen, verbeter je je site continu tot het een geoliede sollicitatiemachine is. Dat kan alleen als je de site tot in detail kunt aanpassen en je niet gebonden bent aan vaste blokken.
#3.Techniek en functionaliteit
We hebben het tot nu toe vooral gehad over het ontwerp van de site – de ‘voorkant’. Daarachter zit echter de technische basis, en die is minstens net zo belangrijk. Hoe je site technisch is ingericht, beïnvloedt onder andere:
De SEO-prestaties
Snelheid
Gebruikerservaring
Veiligheid
Koppelingen met externe systemen (zoals een ATS)
Voor een technisch goede site is een goede basis nodig, maar ook regelmatig onderhoud. Hoe goed de basis is, verschilt per template. Eén ding hebben deze sites echter gemeen: je hebt weinig invloed op hoe het onderhoud wordt uitgevoerd. Nieuwe features worden voor alle templates tegelijk geïmplementeerd, meestal pas als meerdere klanten erom vragen. Bij een website op maat is dit anders – jij bepaalt zelf in overleg met de webbouwer wat de roadmap wordt en wat prioriteit heeft.
Bij een template site heb je weinig invloed op hoe het onderhoud wordt uitgevoerd.
Stel je bijvoorbeeld voor dat Google voortaan vacatures prominent toont in de zoekresultaten. Het enige wat je hoeft te doen om daar vindbaar te zijn, is stukjes code toevoegen aan je vacaturepagina’s. Heb je je eigen website op maat, bel je je webbouwer en heb je deze code er binnen een paar dagen op staan. Gebruik je een template, moet je wachten tot de aanbieder besluit de functionaliteit toe te voegen. Wij zien zelfs anno 2023 bijvoorbeeld nog veel template-sites voorbijkomen die nog altijd niet zijn ingericht voor Google for Jobs.
#4.Leveranciersafhankelijkheid
Als je kiest voor een template, maak je jezelf sterk afhankelijk van de aanbieder. Besluit je dat je toch meer functionaliteit nodig hebt dan het template biedt, zul je een nieuwe site moeten laten bouwen. Ben je niet tevreden over het onderhoud van de site, bijvoorbeeld omdat de beveiliging niet op orde is, heb je pech. Je kunt niet van aanbieder wisselen en de site behouden. Het wordt nog lastiger als je op meerdere manieren van de aanbieder afhankelijk bent. Bijvoorbeeld omdat je een template-website hebt afgenomen bij je ATS. Mocht je van ATS willen wisselen, ben je dan ook je site kwijt. Dat maakt je erg afhankelijk van één partij.
Als je kiest voor een template, maak je jezelf sterk afhankelijk van de aanbieder.
Bij een website op maat is dat anders. Is je webbouwer slecht bereikbaar en komt hij beloftes niet na? Geen probleem, je kunt gewoon met je site naar een andere partij. Er hoeft niets opnieuw gebouwd te worden. Besluit je na een aantal jaar dat je een uitgebreide sectie aan de site wil toevoegen waar je ervaringen van werknemers deelt? Of besluit je dat de zoekfunctie helemaal anders moet? Dan kan je dat gewoon in je bestaande site laten inbouwen, door een webbouwer naar keuze.
Conclusie
Een template is een kopie – alles is al eens gebouwd en ontworpen. Je hoeft alleen je content erin te zetten en het ontwerp een beetje aan te passen. Het is dus snel klaar en is meestal goedkoper. Het bouwen van een website op maat is een ander verhaal. Dat kost meestal meer geld en het duurt minimaal 4 maanden voor de site gelanceerd kan worden.
Wat je kiest hangt er dus vanaf wat je nodig hebt.
Wat je kiest hangt er dus vanaf wat je nodig hebt. Heb je alleen een plaats nodig om je vacatures te publiceren, is een template vaak prima. Moet je site gaan helpen om meer kandidaten aan te trekken, kun je beter een site op maat laten maken. Ben je er nog niet uit? Deze vragenlijst kan je helpen:
Succes met de keuze, we hopen dat dit artikel je geholpen heeft!
Over de auteur
Dit artikel is geschreven door Joost Bijl, Operational Director bij Emplear.io, dat werkenbij-sites op maat maakt en bedrijven helpt met recruitment marketing. Het uitgangspunt: alles meten, van eerste contact tot vast contract.
Fleur en Charlotte Melkert (26), die samen Equalture hebben opgericht, werden in mei 2022 al opgenomen in de prestigieuze Forbes 30 Under 30, een jaarlijks terugkerende lijst van de meest invloedrijke personen onder de 30 jaar ter wereld. Daaropvolgend sleepten de tweelingzussen in november de Harper’s Bazaar Women Of The Year Publieksprijs in de wacht.
Fleur en Charlotte, foto gemaakt door Danielle Siobhan
Het bleef in 2022 niet bij awards. Equalture, een techbedrijf dat neurowetenschappelijke games ontwikkelt om de cognitieve vaardigheden en gedragingen van sollicitanten in kaart te brengen, is op een missie om het recruitmentproces volledig vrij van (onbewuste) vooroordelen te maken. Iets wat aansluit bij de huidige ontwikkeling op de arbeidsmarkt, aldus Charlotte. ’Toen wij Equalture in 2018 startten liepen wij echt nog vooruit op de trend. Diversiteit & inclusie was zeker een topic op de agenda, maar werd toch vaker nog gezien als een nice-to-have in plaats van een must-have. Dat is nu volledig omgedraaid.’
Gen Z wil niet anders
Meer dan 70% van de Gen Z’s en millennials wil niet meer bij een bedrijf werken wat diversiteit, inclusie & gelijkheid niet actief verbetert, zegt ze. ‘Ook hebben we te maken met een enorm tekort aan talent en tegelijkertijd veel nieuwe banen door technologische ontwikkelingen – twee verschillende trends die beiden vereisen om meer naar het potentieel van sollicitanten te kijken en minder naar het cv.’
‘Uiteindelijk is ons doel: een blijvende verandering doorvoeren.’
Dat Equalture de juiste snaar raakt in de huidige arbeidsmarkt werd volgens haar ook duidelijk bewezen door een indrukwekkend lijstje met klanten wat het bedrijf in 2022 heeft weten toe te voegen aan haar klantenbestand. Organisaties zoals FrieslandCampina, Ahold en zelfs de Politie meldden zich zelf bij Equalture. ‘Dat was ontzettend gaaf om te zien. Dit zijn immers de organisaties waar wij, gezien hun omvang, de meeste impact kunnen maken. En uiteindelijk is dat het doel van Equalture – een blijvende verandering doorvoeren.’
Additionele investering
Als kers op de taart kon Equalture het jaar afsluiten met een additionele investering van 2,5 miljoen euro vanuit haar huidige investeerders, om verdere ontwikkeling van haar games en platform mogelijk te maken. ‘Gelukkig ‘maar’ €2,5 miljoen’, aldus Charlotte. ‘Laat ik vooropstellen dat ik dit een enorm groot bedrag vind, maar we leven tegelijkertijd ook in een wereld waar het geld richting start-ups vaak met tientallen miljoenen tegelijk gaat. Ik denk dat de huidige economie laat zien dat dit soort financieringsstrategieën niet levensvatbaar zijn. Het zijn de techbedrijven die de grootste klappers in de afgelopen jaren hebben opgehaald, die nu de grootste cashflow-issues ervaren.’
‘Ook grotere uitzend- en recruitmentbureaus zullen langzaam afscheid moeten nemen van het cv.’
’Wij hebben deze financiering puur en alleen opgehaald om onze impact te vergroten. Dat gaan wij op twee verschillende manieren doen. Enerzijds door onze neurowetenschappelijke assessments verder uit te bouwen en daarnaast door Equalture uit te rollen binnen organisaties met een groot volume, onder andere door ons product ook als white-label oplossing beschikbaar te stellen voor bijvoorbeeld grotere uitzend- en recruitmentbureaus. Ook die zullen namelijk mee moeten met de huidige ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en dus langzaam afscheid moeten nemen van het cv.’
Grootse ambities
De investeringsronde werd geleid door Shoe Investments, de investeringsmaatschappij van Pieter Schoen. ‘Equalture heeft in 2022 een omzetgroei laten zien van meer dan 100% en loopt voorop op de strategische roadmap om een zeer vooraanstaande speler te worden op het gebied van sollicitatie en selectie’, zo verklaart hij de investering. Daarnaast financieren bestaande aandeelhouders 4impact, InnovationQuarter Capital en twee angels deze ronde.
Volgens de zussen volgen er nog leuke verrassingen dit jaar.
De plannen en ambities voor 2023 zijn groots bij Equalture en volgens de zussen, die het bedrijf samen met CTO Jaap Haagmans runnen, volgen er nog leuke verrassingen dit jaar. Dat gaat Equalture zelf overigens met een zeer divers team bewerkstelligen. ‘Ik denk dat ons team de perfecte business case voor ons product is. Kijk met een objectieve blik naar talent en potentieel, en je zult daardoor zien dat jouw team diverser wordt.’ Het Equalture-team bestaat momenteel voor 55% uit vrouwen, het management team zelfs voor 66%. Daarnaast telt het team van 40 mensen meer dan 20 nationaliteiten. ‘En laten we ook neurodiversiteit niet vergeten, een belangrijke maar ook nog relatief ‘onbekende’ vorm van diversiteit. Dit willen we absoluut meer op de kaart gaan zetten dit jaar.’
Geen plek voor cv
Het cv, daar is bij Equalture geen plek voor. Charlotte: ’Ik heb werkelijk geen idee wie uit ons team wel of niet hebben gestudeerd en wat zij hiervoor allemaal hebben gedaan. Dat interesseert ons namelijk niet. Wat ons interesseert is wie je bent en wat jouw talenten zijn. Uiteindelijk is dat bewezen voorspellend voor werkprestatie, en niet een papiertje van een studie of goed gevuld LinkedIn-profiel. Dat profiel leidt namelijk enkel tot een hoop vooroordelen en onjuiste assumpties.’
Mensen met autisme of een chronische aandoening? Fysiek gehandicapten? Ex-gedetineerden? Kandidaten die geldproblemen hebben of verslaafd zijn geweest? Statushouders? Of langdurig werklozen? Ondanks de enorme krapte op de arbeidsmarkt komen ze nog steeds nauwelijks aan het werk. Werkgevers houden hier het liefst vast aan hun eisenpakket, en blijken kieskeuriger dan in andere landen, aldus nieuw onderzoek, in opdracht van RPO-specialist Pro Contact, uitgevoerd door Markteffect onder 300 Nederlandse ondernemers en hogere managers.
‘De manier van denken is sinds de jaren 90 nauwelijks veranderd.’
Daarvoor is overigens best een verklaring te vinden, aldus oprichter en directeur Noud Baijens. ‘Tot de jaren 90 belandde iedereen die niet productief was in de WAO. Deze regeling bestaat inmiddels niet meer, omdat dit uit de hand liep. Maar die manier van denken is nauwelijks veranderd. Sindsdien zijn er wel nieuwe regels ontstaan, zoals de verplichting voor bedrijven om iemand die ziek wordt 2 jaar lang loon door te betalen. Hierdoor zijn bedrijven terughoudender om iemand aan te nemen die gedeeltelijk arbeidsongeschikt is.’
Halsstarrigheid
Toch laten werkgevers hiermee veel kansen liggen, denkt hij. ‘Laten we vooropstellen dat er gelukkig een groot deel van de ondernemers wél openstaat om een niet voor de hand liggend persoon aan te nemen. Maar deze beweging gaat nog veel te traag. En er is nog een wereld te winnen. Bedrijven die vanuit een tunnelvisie redeneren lopen door hun halsstarrigheid veel talent mis en lossen hun tekort niet op. Alleen bedrijven die maar 1 of 2 mensen zoeken, kunnen dat nog op de traditionele manier doen. Bedrijven die op zoek zijn naar grote groepen mensen, zullen echt hun eisenpakket moeten aanpassen’, zegt hij.
‘Bedrijven die op zoek zijn naar grote groepen mensen, zullen echt hun eisenpakket moeten aanpassen.’
Uit het onderzoek blijkt onder meer:
22% van de werkgevers acht de kans (zeer) klein dat ze iemand een baan aanbieden die langer dan 10 jaar werkloos is.
23% acht de kans (zeer) klein dat ze iemand een baan aanbieden die herstellende is van een burnout.
42% acht de kans (zeer) klein dat ze iemand een baan aanbieden met chronische vermoeidheidsklachten.
25% verklaart nog liever bedrijfsverlies te nemen dan iemand van bovengenoemde personen een baan aan te bieden.
35% zegt alleen in extreme noodsituaties iemand aan te nemen die niet aan het ideaalbeeld voldoet.
Positiever over ouderen
Alleen over ouderen zijn de ondervraagde werkgevers positiever gaan denken. Zo zegt 55% nu de kans (zeer) groot te achten dat ze een 60-plusser zullen aannemen. Om dit kieskeuriger gedrag te rationaliseren, verschuilen werkgevers zich overigens ook vaak achter hun klanten of de rest van het personeel, zo blijkt uit het onderzoek. Zo zegt:
37% te verwachten dat zijn of haar personeel een procent ex-gedetineerde niet zal accepteren,
19% te denken dat klanten weigeren om zaken te doen met iemand die niet binnen het bedrijfsprofiel past,
En 26% neemt liever geen statushouder(s) aan, omdat ze denken dat dit niet goed is voor het bedrijfsimago.
Toch is er sinds de oorlog in Oekraïne wel een opvallende verandering waar te nemen, aldus het onderzoek. Zo zegt:
44% van de werkgevers dat zijn of haar kijk op de inzet van een vluchteling op werkvloer is veranderd.
57% is bereid om een vluchteling uit Oekraïne een baan aan te bieden
En 43% is van mening dat arbeidsmigranten – in tegenstelling tot Nederlanders – harde werkers zijn en minder hoge eisen stellen.
Meer weten?
Benieuwd naar alle cijfers van het onderzoek? Download hier de hele whitepaper:
Elke week op woensdagmiddag verschijnt op deze site de ‘Campagne van de Week‘, een inkijkje in de wervingskeuken van een min of meer willekeurige organisatie. Een jaar lang campagnes verzamelen levert zo een duidelijk overzicht van trends op. Is de krapte en paniek een beetje te merken in de producties? Wat kunnen we verder onder meer concluderen over de oogst van de 50 verschillende wervings- en recruitmentcampagnes die we in het afgelopen jaar eruit pikten?
#1. De groten roeren zich
Vorig jaar merkten we al op dat mooie campagnes zeker niet alleen iets zijn voor de grote bedrijven. En ook dit jaar waren er meer dan genoeg voorbeelden te zien van mkb-organisaties die zich duidelijk wisten te onderscheiden. Zoals Lok Installaties, dat een vertederend concept neerzette met de eigen kinderen. Bouwbedrijf Stebru, dat zich via mooie, eenduidige fotografie presenteerde. Of voertuigmaker Defenture, die in zijn werving juist het avontuur overtuigend wist neer te zetten. Maar net zo goed viel juist dit jaar op hoeveel grote ondernemingen van zich lieten horen met nieuwe campagnes.
Het meest in het oog sprong waarschijnlijk nog wel de ‘Generatie D‘-campagne van Defensie, waarover hoofd Arbeidsmarktcommunicatie Paul Klaessen tijdens de Employer Branding Summit in november nog veel details wist te vertellen. Maar ook andere grote organisaties roerden te trom. Zoals PostNL (met een campagne die ook al werd gemaakt door Steam), de Dienst Justitiële Inrichtingen (opnieuw: een visitekaartje van Steam), TataSteel (dat de toekomst benadrukt), FloraHolland (met een kleurrijke campagne) en Tennet (dat dit jaar met nog veel meer employer branding naar buiten wil komen).
#2.Innovatie alom
Ging het bij de al genoemde campagnes over het algemeen nog om vrij klassieke voorbeelden van aansprekende beelden en teksten, bij de campagnes van de week viel dit jaar ook de innovatie in het vak op. Deloitte was daarvan misschien nog wel de meest vooruitgeschoven post, met hun ‘hacky holidays’, oftewel: een campagne die gamers in de zomervakantie moest bezighouden.
Maar in deze categorie zijn ook nog wel andere campagnes onder te brengen. Van kleiner (ICT-bedrijf Ictivity, dat zijn medewerkers altijd ‘aan’ wil zetten en kandidaten rondleidt met een drone), tot groot (de online vacaturetest van SPIE) en nog groter (de zelfgebouwde Tech Tracks-arcademachine, die de NS aan 180 IT’ers moet helpen).
Maar innovatie zat dit jaar lang niet altijd in techniek alleen. Zorginstelling Cordaan viel bijvoorbeeld op met een serie ‘talks’over ‘schurende onderwerpen’, net zoals APG in zijn campagne ook een aantal prikkelende vragen stelde. En aircospecialist Daikin wist slim mee te liften op de populariteit van de Winterspelen om hun werkgeversmerk onder de aandacht te brengen. De Zorgspecialist wist op zijn beurt weer de aandacht te trekken met hippe functienamen als Influencer, Breinexpert en Geluksbrenger. Een staaltje ‘omdenken’ dat eigenlijk voor elke organisatie haalbaar zou moeten zijn.
#3.Samenwerking loont
Als er íets opvalt aan de campagnes van de week van 2022, dan is het wel de vele samenwerkingen die we tegenkomen. Eindelijk, zou je bijna zeggen, kregen organisaties in de gaten dat het soms beter is om de krachten te bundelen op de arbeidsmarkt dan om in je eentje Don Quichot te blijven spelen. Zo sloegen niet alleen de Nederlandse bloemisten de handen ineen (met een campagne onder de noemer ‘de bloemist kleurt je leven’), datzelfde zag je ook bij de bijna 500 bedrijven in de schoonmaakbranche (met een campagne die vooral op het salaris focuste).
Onder het motto: ‘Alleen ga je sneller, samen kom je verder’, kunnen we onder dezelfde categorie scharen: de reiswereld (met onder meer diverse video-interviews met jonge medewerkers uit diverse reisbedrijven), de veiligheidsbranche (waar de bedrijven samen een campagne rondom de ‘V’ startten), en de in OnderhoudNL verenigde glaszetters, die via de documentaire ‘Jaar van het Glas’ van RTLZ en Videoland zelfs de samenwerking met tv zochten.
#4.Jongeren gezocht
Een campagne die misschien ook wel in de vorige categorie paste, was die van het Sectorinstituut Transport & Logistiek (STL), dat via gamification vooral de jonge generatie wil aanspreken. Maar we halen hem toch hier aan, omdat ook dit jaar weer opviel hoeveel moeite werkgevers zich getroosten om juist die doelgroep te bereiken. Iets wat misschien logisch is bij traditioneel op jongeren gerichte werkgevers als de Burger King (dat in zijn campagne de echte vlammen van 2019 verving door geanimeerde vlammen) en Vermaat (dat de bekende influencer Kallie als ‘Meester Plusser’ inzette).
Maar ook bij anderen viel de bijna wanhopige focus op vooral de jongste doelgroep op. Zoals VDL, dat een éénjarig traineeship inrichtte, speciaal voor mbo’ers, en dat ondersteunde met de campagne ‘Ontdek jouw ding‘. Of VodafoneZiggo, dat de sea of sameness wilde doorbreken met een campagne waarin trainees vragen afvuren op de CEO. En De Mandemakers Groep, die voor zijn campagne onder de noemer ‘Ga ervoor‘ een samenwerking sloot met raptalent Pjotr.
#5.Ter land, ter zee en in de lucht
Als we denken aan de grootste personeelstekorten die in 2022 het nieuws beheersten, dan kunnen we onmogelijk om Schiphol en het OV heen. Bij beide sectoren zijn dan ook heel wat campagnes te zien. Zo probeerde in de luchtvaart niet alleen Schiphol de grootste ellende te voorkomen met een campagne om – samen met 5 beveiligingsbedrijven (CTSN, G4S, I-Sec, Securitas en Trigion) – genoeg beveiligers te vinden (opnieuw: met dank aan SteamTalmark), ook de LVNL deed een duit in het zakje, met een campagne voor extra nieuwe technici en luchtverkeersleiders.
Bij het openbaar vervoer vielen bijvoorbeeld de campagnes van de OV-bedrijven in Rotterdam (RET) en Den Haag (HTM) op, met volop inzet van eigen media. Maar ook ProRail liet van zich horen met een campagne voor misschien wel de ‘meest onbekende functie van Nederland’: treinverkeersleiders. En NS bleek goud in eigen huis te hebben met de 29-jarige zangeres/conducteur Linda van Dijk, die in het nummer ‘Wie had dat ooit gedacht’, het afwisselende werk op de trein bezingt.
#6.Volop retail en horeca
Andere bekende tekortsectoren betroffen de retail en de horeca. Want welke vestiging had er in 2022 eigenlijk géén bordje aan de winkel- of restaurantdeur hangen? Waar sommige zaken noodgedwongen door personeelstekort al dan niet tijdelijk de deuren moesten sluiten, probeerden anderen het tij te keren met een min of meer grote campagne. Zoals De Beren, dat in een TikTok-urban-hiphopstijl in 1 minuut alle perksvan het werk bij de keten weet op te sommen. Of Van der Valk, dat met een aantal creatieven uit de entertainmentbranche een opvallend concept wist neer te zetten.
In de retail vielen bijvoorbeeld Leen Bakker en Kwantum op, met bijvoorbeeld een standaard vierdaagse werkweek. En anders wel de Kwikfit, dat in een nogal gele campagne ‘elke dag een ander’ beloofde. Ook in deze categorie: de swingende campagne van Coop, in de kleine uurtjes gefilmd. En de campagne voor Pearle Studio, het nieuwe en ‘luxere’ zusje van marktleider Pearle. En laten we met enige vrijheid hier ook de campagne van Quooker noemen, de bekendste kokendwaterkraanleverancier van de wereld, die bij zijn beoogde groei nog heel wat extra personeel kan gebruiken.
#7. En nog meer tekortsectoren
Maar waar sommige tekortsectoren dus veel van zich lieten horen, was het opvallend dat andere behoorlijk achterbleven. Want waar het bijvoorbeeld ‘piept en kraakt’ in veel gemeenten, schopte alleen de campagne van de gemeente Den Bosch het tot campagne van de week (oké, vooruit, met eervolle vermelding van bijvoorbeeld Amsterdam, Utrecht en Lingewaard). En waar vrijwel alle accountants met krapte kampen, trok alleen de campagne van Mazars onze volle aandacht (oké, vooruit, naast gezamenlijke NBA Impact Challenge dan).
Onder hogescholen min of meer hetzelfde verhaal. Ook hier: grote krapte. Maar alleen InHolland dat met een ‘campagne van de week’ wist te komen. En in de ICT was het (naast het al genoemde Ictivity) alleen het Rotterdamse JEX dat met iets echt opvallends kwam. Dan was de oogst in de veelgeplaagde zorg net iets ruimer te noemen, met campagnes van Evean (met een bingewaardige dramaserie met Hetty Heiting), Sevagram (hobby en werk gecombineerd op out-of-home media) en het Ziekenhuis Amstelland (werving via de bioscopen).
En dan hadden we natuurlijk ook nog een heel speciaal tekortberoep in 2022: de recruiter zelf. Daaraan was het gebrek zelfs zo groot dat Randstadvoor het eerst in zijn geschiedenis een wervingscampagne voor eigen medewerkers startte. En uitzender Actief Werkt! zich in zijn campagne zelfs actief richtte op mensen van buiten de branche. Ook in deze categorie: zonnepanelenbedrijf Solarclarity uit Weesp, dat dit jaar 3 vacatures online zette, waarbij de kandidaten eerst een week vakantie voor 2 personen kregen. En van deze vacatures was er dan weer eentje voor een recruiter. Het tekent al met al 2022 als het jaar van de grote krapte. En hopelijk biedt het ook weer veel inspiratie voor het komende 2023.
Wil je jouw wervingscampagne hier ook onder de aandacht brengen? Mail dan kort wat achtergronden, doelstellingen en beeldmateriaal, en wie weet vind je hier dan straks ook jouw inspanningen terug.
Een snelle stijging van corona in China (en de KLM die het aantal vluchten naar dat land doodleuk verdubbelt), excuses voor het slavernij-verleden, Argentinië dat het WK voetbal wel leek te moeten winnen, Pelé die overleed, het woord ‘klimaatklever‘ als woord van het jaar: december 2022 was niet alleen een maand van traditiegetrouw terugblikken, maar leek soms zelf ook wel een duik in de recente geschiedenis.
December 2022 was een maand die op zichzelf soms wel een duik in het verleden leek.
En dan hebben we het nog niet eens gehad over het bizarre nieuws over de geplande staatsgreep in Duitsland (over terugkerende historie gesproken…), over de biodiversiteitstop in Montreal, of over de sporttas vol met cash die bij vice-voorzitter van het Europarlement Eva Kaili (foto boven) werd aangetroffen. Laat staan over de onverwachte bezoeken van de Oekraïense president Zelensky aan zijn Amerikaanse collega Biden, en van de Russische premier Medvedev aan de Chinese president Xi Jinping. Maar wat gebeurde er eigenlijk verder allemaal dat recruiters moeten weten? Een beknopt overzicht:
#1. Lonen gaan stijgen, maar hoeveel?
Dat de lonen komend jaar gaan stijgen, lijkt wel een zekerheidje. Maar hoeveel? En is dat genoeg om de gierende inflatie bij te benen? Dat is nog afwachten. Wel klonken in elk geval diverse oproepen voor hogere lonen, van zowel de regering als DNB-president Klaas Knot. En het kabinet verhoogde per 1 januari 2023 ook al het minimumloon met 10,15%, tot 1.934,40 euro per maand. Volgens ADP gaat de modale werknemer er volgend jaar in elk geval 91 euro netto op vooruit, dankzij een hogere arbeidskorting. En dat is dus nog zonder de afgesproken cao-loonstijgingen gerekend.
ING Research verwacht dat de loonstijging in 2023 uitkomt op 4,5%.
Die stijgen inmiddels gemiddeld ook aardig door. ING Research verwacht dat de loonstijging in 2023 uitkomt op 4,5%. Macro-econoom Marcel Klok: ‘Als economen kijken we daarnaar door bijvoorbeeld te kijken hoe hard de arbeidsproductiviteit stijgt en ook in hoeverre bedrijven hun prijzen en winstmarges kunnen verhogen. Dat laatste lukt op dit moment niet goed door hoge kostenstijgingen. Maar productiviteitsstijging zit er wel in. Gemiddeld zit er zo’n 5% loonruimte in voor het nieuwe jaar.’
#2. Uitzenders bereiken CAO-akkoord
Ook groot nieuws voor de uitzendmarkt in december 2022. De ABU, NBBU en de vakbonden FNV, CNV en De Unie bereikten namelijk een onderhandelingsresultaat over de nieuwe CAO voor Uitzendkrachtenmet een looptijd van 2 januari 2023 tot 1 januari 2024. Hiermee zetten ze onder meer verdere stappen om te komen tot gelijkwaardige arbeidsvoorwaarden voor uitzendkrachten door de inlenersbeloning uit te breiden. Zo krijgt de uitzendkracht met ingang van 1 juli 2023 onder meer recht op alle toeslagen en kostenvergoedingen en kan hij of zij relevante werkervaring beter verzilveren.
Eerder in december 2022, toen FNV een petitie aanbood aan de ABU en de NBBU.
Een uitzendkracht kan vanaf 1 juli 2023 relevante werkervaring beter verzilveren.
Het onderhandelingsresultaat wordt overigens eerst nog wel voorgelegd aan de leden van de ABU, de NBBU en de bonden. Partijen praten in 2023 ook weer verder over een cao vanaf 2024. Mochten partijen hier onverhoopt niet uitkomen, dan wordt de cao in 2024 automatisch met een jaar verlengd.
#3. Loon kan nu ook in aandelen
En zoals dat gaat met nieuwe jaren: dan gaat nog wel meer nieuwe wet- en regelgeving in. Een van de voorbeelden daarvan is de wet aandelenopties, waarmee werkgevers vanaf 1 januari hun medewerkers ook makkelijker kunnen belonen met opties en aandelen. Zulk mede-eigenaarschap moet helpen de betrokkenheid te vergroten en talent makkelijker te kunnen binnen.
En zoals dat gaat met dit soort nieuwe wetgeving, zijn er ook altijd ondernemers die hier slim op weten in te spelen. Het Utrechtse ‘sharefunding’-platform Eyevestor was een van de partijen die hier in december 2022 al uitgebreid aandacht voor vroeg. ‘Alle mogelijkheden zijn er in ons platform. En je kunt ook nog je medewerkers onderling laten kopen en verkopen. Zodat het niet het bedrijf hoeft te zijn dat altijd terugkoopt en de prijs bepaalt’, aldus CEO Gijs Dalen Meurs. Hij is dan ook blij met de nieuwe wetgeving. ‘Het heeft een positief effect op het in huis houden van talent. Dat is bewezen.’
#4. Ook meldplicht bij wet Gelijke Kansen
En we blijven nog even op het terrein van wet- en regelgeving, want in december deed ook SZW-minister Karien van Gennip nog een duit in het zakje door een meldplicht voor discriminerende verzoeken aan uitzendbureaus toe te voegen aan het eerder al aan de Tweede Kamer aangeboden wetsvoorstel gelijke kansen op werving en selectie. Krijgt een uitzendbureau dus zo’n verzoek, dan moet het dat voortaan melden. Eerst bij de opdrachtgever zelf, maar als dat onvoldoende soelaas biedt, dan moet het uitzendbureau een melding maken bij de Arbeidsinspectie, die uiteindelijk ook boetes kan gaan uitdelen.
Klik hier voor een in december 2022 gelanceerde e-learning over talent vinden zonder vooroordelen.
#5. Krapte toppunt voorbij
Hoe gaan we het nieuwe jaar in, zo na het jaar met de aller-aller-allerkrapste arbeidsmarkt ooit? In elk geval een stukje minder krap. Althans, zo lijkt het, afgaande op de Spanningsindicator van het UWV, die in het derde kwartaal van 2022 voor het eerst in tijden (heel) licht afnam. Dat was vooral een gevolg van een daling van het aantal vacatures, dat met ruim 451.000 trouwens nog steeds erg hoog ligt.
Ook bij gemeentes is iets van verlichting van de problematiek merkbaar. Met 8.700 geplaatste vacatures lag het aantal open plekken in het derde kwartaal zo’n 11% lager dan een kwartaal eerder, blijkt uit de vier keer per jaar verschijnende Vacaturemonitor. Dat is fijn, aldus de opstellers ervan. ‘We zagen in de vorige Vacaturemonitor dat het hier en daar al begon te knellen in de uitvoering. Met een iets minder gespannen arbeidsmarkt schept dat in ieder geval weer wat meer lucht.’ De 8.700 vacatures van het derde kwartaal waren er overigens nog altijd 4% meer dan een jaar eerder.
‘Werkgevers moeten beseffen wat voor potentie nog beschikbaar is onder mensen die misschien niet 100% op de vacature passen.’
Veel werkgevers maken zich dan ook nog altijd zorgen, blijkt uit het UWV-werkgeversonderzoek dat in december 2022 verscheen. Zo zegt 54% dat de werkdruk door de krapte stijgt, en 93% verwacht dat dit in 2023 in elk geval niet minder wordt. Ook zeggen 2 op de 3 werkgevers nog altijd moeite te hebben om vacatures te vervullen, van wie de helft denkt dat dit in 2023 nóg moeilijker wordt. Durf daarom breder naar potentiële kandidaten te kijken, roept UWV-arbeidsmarktadviseur Menno Wester hen op. ‘Werkgevers moeten beseffen wat voor potentie nog beschikbaar is onder mensen die misschien niet 100% op de vacature passen.’
#6. Kunst met de Kerst
De kersttijd nodigt altijd uit tot enige contemplatie, en weinig helpt daar zo bij als kunst. Dat was in december 2022 ook flink te merken op de Nederlandse arbeidsmarkt. Over het kunstboek ‘Ode aan betekenisvol werk‘ van Driessen schreven we vorige maand al. Recruitmentspecialist YoungCapital voegde zich daar in december 2022 bij met een bijzondere samenwerking met 12 jonge kunstenaars, die een jaarkalender voor 2023 mochten samenstellen.
Van iets andere orde, maar in zekere zin ook wel vergelijkbaar was het project van sterrenfotograaf William Rutten die op de Dag van de Vrachtwagenchauffeur, steeds op de tweede donderdag van december, een fototentoonstelling opende met in de hoofdrol: vrachtwagenchauffeurs. Rutten zette 5 mannen en 2 vrouwen op de foto, die waren gekozen uit een grote groep aanmeldingen en werden opgegeven door hun werkgevers als dank voor hun inzet. De mini-tentoonstelling werd – heel toepasselijk – opgezet in een vrachtwagen, en de foto’s vervolgden later ook hun weg naar billboards langs snelwegen in heel Nederland.
Foto: Diederik van der Laan / Dutch Photo Agency / Photo Republic Photography
#7. Fiscus ziet leegloop
Het grootste krapte-nieuws van de maand kwam dit keer van de Belastingdienst. Door vergrijzing en een te grote uitstroom van jongere medewerkers dreigt voor de fiscus de komende jaren namelijk een grote leegloop, zo blijkt uit het recente Jaarplan 2023. Om openstaande vacatures in te vullen moet de Belastingdienst komend jaar al op zoek naar 2.500 tot 3.000 nieuwe accountants, fiscalisten, IT’ers, data-analisten en medewerkers voor de Belastingtelefoon, aldus de stukken. Afgelopen zomer was volgens verantwoordelijk staatssecretaris Van Rij al sprake van een onderbezetting van 1.500 voltijdsbanen.
De fiscus gaat nu jonge mensen die 100 dagen in dienst zijn ‘actiever bevragen over hun ervaringen’.
Om wat aan de dreigende tekorten te doen, gaat de fiscus jonge mensen die 100 dagen in dienst zijn ‘actiever bevragen over hun ervaringen’. Ook komt er een ‘exitmonitor’, die de dienst meer inzicht moet geven in de redenen waarom mensen naar andere banen vertrekken. Het tekort aan personeel heeft nu al grote gevolgen voor de manier waarop de fiscus functioneert. Zo bemoeilijkt het personeelstekort het toezicht op ingediende aangiftes door burgers en bedrijven. En het tekort aan IT’ers vertraagt het tempo waarin de Belastingdienst de komende jaren verouderde computersystemen kan vernieuwen.
In de rubriek ‘De maand in werving’ belichten we trends en ontwikkelingen voor iedereen in de wereld van recruitment. In december 2022 iets belangrijks over het hoofd gezien? Meld het ons!
Beluister de podcast
Liever luisteren? Martijn Hemminga en Peter Boerman maken ook elke maand een podcast over dit nieuwsoverzicht. Beluister hier de meest recente opname:
Wie niet groot is, moet slim zijn. En precies dat dacht Duikcentrum De Witte Boulevard ook, toen ze zich geconfronteerd zagen met een vacature voor een bedrijfsleider. Hoe moesten ze de hele wereld daar nou kond van doen? Na enig nadenken vonden ze de oplossing: een ‘Deel & Win’-actie, voor ‘De leukste en meest veelzijdige baan in de duikindustrie‘. Wie de vacature deelt onder zijn eigen volgers op LinkedIn, Facebook of Instagram, maakt kans op een gratis weekend voor 6 personen in een chalet op het bijbehorende vakantiepark.
Wie de vacature deelt onder zijn eigen volgers, maakt kans op een weekend voor 6 personen.
‘We wilden heel bewust geen typische referralactie’, vertelt Edwin van der Sande, bekend recruitment marketeer en als vriend van bedrijfseigenaren Leendert en Lydia Verbiest gevraagd om mee te denken over de vacature. ‘Dan moet je duidelijk maken dat een kandidaat via persoon X is binnengekomen, dat is altijd lastig te volgen. En met deze “Deel & Win”-actie dachten we sneller een groot bereik te kunnen creëren.’
10.000 personen bereikt
Dat blijkt in de praktijk ook te kloppen. De vacature ging pas gisteren online, maar bereikte in de eerste dag al 10.000 personen. Ook kwam de eerste sollicitatie deze ochtend al binnen bij het Duikcentrum in het Zeeuwse Renesse. Het gaat dan trouwens ook wel om een bijzondere vacature, aldus Van der Sande, die volgens hem met recht de hashtag #deleukstebaanindeduikindustrie verdient. Je bestiert als bedrijfsleider namelijk niet alleen de duikwinkel, maar verzorgt ook de boekingen voor proeflessen, snorkeltochten, begeleide duiken en duikcursussen.
Het duikcentrum is hét bedrijf achter de vul-app, waarmee je als duiker makkelijk overal kunt vullen.
Natuurlijk is er gelegenheid om als duikliefhebber ook zelf duik- en snorkelactiviteiten te begeleiden. Daarnaast kun je je creativiteit kwijt in de organisatie van workshops en evenementen. Van der Sande, die ook meehielp bij het schrijven van de vacaturetekst, heeft het bijvoorbeeld ook over ‘zeehondentochtjes’ en de innovatie die het bedrijf laat zien. Zo is het duikcentrum hét bedrijf achter de vul-app, waarmee je als duiker makkelijk kunt vullen bij verschillende Zeeuwse vulstations.
‘Deel & Win’-acties als deze zijn er natuurlijk wel meer te vinden in de huidige krappe arbeidsmarkt. Maar de manier waarop dit duikcentrum het aanpakt, is volgens Van der Sande toch zeker bijzonder te noemen. Het laat volgens hem zien dat je niet altijd dure campagnes hoeft te verzinnen, of een heel grote groep aan eigen medewerkers hoeft in te zetten om via sociale media bereik voor je vacatures te genereren. ‘Je eigen netwerk blijkt ook als mkb-bedrijf vaak al behoorlijk groot.’
Steam, de organisatie van Jari Kloppenburg, levert al jaren de ene na de andere employer brand-campagne op – allemaal met een creatieve invalshoek. En Talmark, het bedrijf van Bert Kok, zet al even lang werkgevers stevig neer in de (online) arbeidsmarkt.
‘We willen van employer branding een nog meer volwassen vak maken.’
Dat het duo twee jaar geleden ging samenwerken is dus eigenlijk niet meer dan logisch: zó overduidelijk weten ze elkaar door hun specialismen te versterken. Maar er was nog een reden voor dit zakelijke huwelijk: Steam en Talmark hebben namelijk exact dezelfde ambitie. ‘We willen van employer branding een volwassener vak maken’, zoals Kok het noemt. ‘Het zelfs naar een hoger plan tillen’, vult Kloppenburg hem aan.
Onweerstaanbaar worden
Beide hebben een goede reden voor die wens. ‘Door de krapte breek je als werkgever met alleen een leuke campagne geen potten meer. Er moet dus iets fundamenteel veranderen.’ Wat dat is? Daarvoor hebben ze een duidelijk plan. ‘We willen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt bij elkaar brengen op basis van ambities. Immers: organisaties zijn tegenwoordig heel ambitieus’, aldus Kloppenburg. ‘Ze houden zich bezig met grote thema’s als duurzaamheid, digitalisering en diversiteit. En op al die fronten willen ze positieve verandering teweegbrengen.’
‘Ambities matchen, daar gaat het tegenwoordig om.’
Maar, zegt Kok, de moderne werknemer is ook ambitieus! ‘Werkzoekers nemen geen genoegen meer met een baan die hen betaalt – ze willen iets doen dat écht effect sorteert.’ En heb je eenmaal door dat bij zowel vragers als aanbieders op de arbeidsmarkt draait om ambities? Dan snap je: daar moeten we iets mee! ‘Vandaar dus dat wij op die ambitie willen matchen. Want kun jij als werkgever communiceren dat mensen bij jou werken aan een duurzamere, slimmere of inclusievere wereld? Dan ben je opeens onweerstaanbaar. Dat beloven wij dan ook aan onze klanten: dat ze onweerstaanbaar worden.’
Bert Kok en Jari Kloppenburg
Sterkere employer brands
Door deze aanpak draagt SteamTalmark ook een steentje bij aan de maatschappij, benadrukt Kloppenburg. ‘Hierdoor beseffen zowel werkgevers als werknemers dat ze aan grote doelen werken. Zo boeken ze hierop sneller progressie, en het voelt goed dat wij die progressie dan mede hebben aangewakkerd.’ ‘We werken bijvoorbeeld samen met organisaties als Schiphol en Enexis’, schetst Kok. ‘Twee werkgevers die met grote uitdagingen en ambities te maken hebben. Lukt het ons om potentiële werknemers duidelijk te maken dat zij een bijdrage aan die ambities kunnen leveren? Dan zul je zien dat de organisaties sneller vooruitgang boeken in hun missies.’
‘Organisaties zullen talent op 1 moeten zetten.’
Willen bedrijven meer op ambitie met kandidaten matchen? Dan zullen ze wel aan één voorwaarde moeten voldoen, aldus Kloppenburg. ‘Ze zullen talent op één moeten zetten. Nu denken veel werkgevers nog dat hun klanten hen helpen hun ambities te realiseren. Maar verandering begint natuurlijk bij het talent dat je in dienst hebt!’
Goed voorbeeld doet goed volgen
‘En natuurlijk: goed voorbeeld doet goed volgen’, benadrukt Kok. ‘Daarom doen we bij SteamTalmark wat we prediken: bij ons werken mensen aan bepaalde taken op basis van hun talent, en dus niet uitsluitend op basis van hun ervaring. Bovendien investeren we in interne mobiliteit. Ook alle consultancy-onderzoeken die we hierover lezen zijn duidelijk: bedrijven die talent op één zetten, zijn succesvoller.’
‘We roepen bedrijven op mee te gaan in de skillsgerichte arbeidsmarkt.’
‘Eigenlijk roepen we bedrijven dus op mee te gaan in de skillsgerichte arbeidsmarkt’, verheldert Kloppenburg. ‘Werkgevers moeten niet kijken welke functieprofielen ze missen, ze moeten nagaan wat hun ambities zijn, en welke talenten nodig zijn om die ambities te materialiseren. Daarna moeten ze onderzoeken wie die talenten heeft, en hun employer brand op die groep afstemmen. Ambities van organisaties verbinden aan de ambities van talent dus. In een notendop is dat waarmee wij onze klanten helpen, en waarin we tot de beste van het land behoren.’
Meer lezen?
Dit interview verscheen ook in het Werf& Jaarboek 2022. Ook een exemplaar hiervan ontvangen? Vraag hem hier aan.
Op internet kunnen grapjes en memes soms razendsnel rondgaan en plots deel uitmaken van een soort ‘collectief bewustzijn’. Bovenstaande meme met Will Ferrell is er`in korte tijd zo eentje geworden (met beeld uit 2011!), en toont hoe alle werkgerelateerde zaken in december ineens van iets minder urgentie zijn. Ook in de wereld van recruitment zijn zulke memes en gifjes schering en inslag. We pikken er hier een paar uit die het jaar 2022 aardig samenvatten.
Recruitment GIFs
Bron van vermaak is bijvoorbeeld het account Recruitment GIFs, dat herkenbare situaties voor de recruiter treffend in beeld brengt. Zoals cv’s bij klanten onder de neus brengen, net voor de feestdagen:
Ook qua memes is er op het internet veel te ontdekken. Hier is met name good old Facebook nog de belangrijkste leverancier. Maar ook op andere plekken tieren ze welig. Met soms bijzonder flauwe woordgrappen:
Of inhakers op actuele gebeurtenissen:
Techrecruiter Daniel Schouten verzamelde eerder dit jaar op LinkedIn ook al een boel van zulke meer of minder leuke memes. Zoals deze:
Ze werken trouwens ook om je boodschap onder de aandacht te brengen. Zo maakte Clearance Jobs bijvoorbeeld de volgende, die aan duidelijk weinig te wensen overlaat:
Net als in de film
Terugkerend thema bij heel veel memes: verwijzingen naar bekende films. Zoals hier:
Of die film nu jong of oud is:
Waarbij The Matrix natuurlijk altijd dankbaar materiaal biedt voor de betere meme.
En ook The Titanic zich goed ervoor leende om de stemming onder recruiters in 2022 samen te vatten:
De meme die zelf meme wordt
Sommige memes zie je echt zoveel terug, dat je bijna niet anders kunt concluderen dat er dus wel een kern van waarheid in zal zitten. Zoals deze:
Of deze, over de relatie tussen kandidaat en recruiter:
Of deze, een klassieker over het eeuwige optimisme van hiring managers. ‘Doe mij nog eens 150 kandidaten…’ Gebaseerd op de klassieker Office Space uit 1999, waarin Gary Cole’s personage Bill Lumbergh een medewerker op vrijdagmiddag nog even aanspreekt.
En de klassieker onder de klassieke memes, ‘Unfaithful Man‘, oorspronkelijk gemaakt door fotograaf Antonio Guillem, tegenwoordig ook wel als the mother of all memes gezien, is natuurlijk ook snel bewerkt voor recruitment. En daarmee onvermijdelijk, in allerlei variaties:
Hallo, Adele!
Ook Adele zien we trouwens vaak terug in dit soort memes, als haar liefdesleven weer eens duidelijke overeenkomsten blijkt te vertonen met hoe recruiters om kandidaten heen draaien:
Of, bij een iets andere classic:
Ook al eens treffend in een video weergegeven:
Nog meer gifs
En zo zijn we toch weer terug bij bewegend beeld. Een snelle zoektocht op Giphy naar ‘recruitment’ levert bijvoorbeeld veel gifjes zoals deze op:
Veel eagerness dus. Of deze, die het leed dat recruitment heet aardig weet samen te vatten:
Maar after all lijkt het recruiterleven toch ook best wel heel mooi te zijn, als we Giphy mogen geloven:
Alhoewel er ook twitteraars zijn die er op dit moment wat anders over denken:
Was 2022 al een jaar om niet snel te vergeten, dat zal in 2023 waarschijnlijk niet veel anders zijn, als we de voorspellingen mogen geloven. Welke trends en ontwikkelingen zien ze bij ATS-leverancier OTYS voor het komende jaar als cruciaal?
#1. Oude vs. nieuwe generaties
We zien het al jaren aankomen: de vergrijzing op de arbeidsmarkt. Momenteel zitten we midden in deze uitdaging. De kans dat je als oudere medewerker nog een andere baan vindt, wordt steeds kleiner. Dit zorgt ervoor dat de doorstroom onder oudere medewerkers minder groot is. Helaas speelt leeftijdsdiscriminatie hierbij ook een grote rol. Dit betekent tegelijkertijd voor de jongere generaties dat er minder doorgroeikansen zijn.
#2.Evenveel vacatures, minder budget
Het leven om ons heen wordt steeds duurder. Denk aan de stijgende gas- en elektraprijzen, mede door de oorlog, stijgende prijzen in de supermarkt en de inflatie. Dit zorgt ervoor dat consumenten zenuwachtig worden en het consumentenvertrouwen daalt. Omdat de economie nu nog moeilijk in te schatten is voor de komende jaren, houden mensen de hand op de knip. Een van de eerste punten op het bezuinigingslijstje is dan vaak: wervingskosten voor nieuwe medewerkers. Ook al zijn die medewerkers nog steeds hard nodig.
#3.Bedrijfscultuur is niet te dupliceren
Geld kan mensen binnenhalen, maar het kan ze niet laten blijven. Er bestaat altijd een kans dat (ongelukkige of ontevreden) medewerkers ergens anders gaan solliciteren, omdat ze daar meer kunnen verdienen. Echter, wat andere organisaties niet zo makkelijk kunnen dupliceren: de cultuur van jouw bedrijf. Dit zal dan ook een van de belangrijke punten zijn om aandacht aan te besteden in 2023, om jouw medewerkers tevreden en gelukkig te houden.
#4.Hybride werken is een blijvertje
Ongeveer 70% van de organisaties heeft hybride werken in korte periode mogelijk gemaakt. Bijna 66% heeft dit vervolgens ook een blijvend onderdeel van de organisatie gemaakt. Het merendeel zegt dan ook het hybride werken te stimuleren, vooral ondernemers die actief zijn in de ICT en zakelijke dienstverlening. Daarnaast brengt het ook meer mogelijkheden met zich mee om nieuwe medewerkers te werven. De wervingscirkel wordt bijvoorbeeld groter, doordat de reistijd minder relevant wordt voor kandidaten.
#5. Arbeidsmigranten en buitenlandse studenten
Arbeidsmigranten worden een steeds fundamenteler deel van de Nederlandse arbeidsmarkt. Naast gastarbeiders uit Europese landen, zien we een toename vanuit Verenigde Staten en India. Bij deze twee laatste landen gaat het voornamelijk om kennismigranten. Daarnaast neemt ook de instroom van buitenlandse studenten toe. Een deel van deze studenten gaat na de studie hier ook aan het werk, wat weer perspectief biedt voor de krappe arbeidsmarkt.
Deze partnerbijdrage is aangeleverd door OTYS, onderdeel van de Mysolution-familie en expert op het gebied van software-oplossingen voor recruitment.
Begin december werd Radancy Nederland genomineerd voor twee videoproducties voor de #VideoAwards 2022. Eén nominatie was in de categorie ‘Beste e-sports & gaming’ voor de Twitch-livestreams ‘Games vs. Reality’. De andere nominatie was in de categorie Best Sponsored Video, en viel te beurt aan de videoproductie ‘De kracht van ons team’. Beide producties zijn in opdracht van én samen met het Ministerie van Defensie ontwikkeld.
In Games vs Reality leert de doelgroep hoe realistisch verschillende shootergames eigenlijk zijn. Tijdens de interactieve streams vergelijkt zanger/vlogger/veteraan/militair/medewerker arbeidsmarktcommunicatie Dennis Kroon samen met een collega-militair de inzet van militaire apparatuur in games met de apparatuur in de militaire werkelijkheid.
Meer vrouwen
De tweede genomineerde videoproductie, ‘De kracht van ons team’, had vooral als doel om meer vrouwen te enthousiasmeren voor een baan bij Defensie. Radancy ontwikkelde daarvoor video’s rondom vier vrouwen die elk andere werkzaamheden uitvoeren bij een ander krijgsmachtonderdeel. In deze zeer persoonlijke portretten is te zien waar deze vrouwen vandaan komen, wat hun rol is binnen de hechte teams van Defensie, en hoe ze bij Defensie gegroeid zijn als persoon en in hun werk.
Op dinsdag 20 december 2022 tijdens de uitreiking van de #VideoAwards2022 wist Radancy Nederland beide nominaties ook te verzilveren. Dus zowel voor de Twitch livestreams ‘Games vs Reality’ (Beste e-sports & gaming-video) als de videoserie ‘De kracht van ons team’ (Best Sponsored video) mocht Radancy Nederland samen met het Ministerie van Defensie een award in ontvangst nemen.
Online purpose
Elke maker, creator, producent, bureau en/of merk kan zijn/haar video aanmelden voor deze awards. De voorwaarde is alleen dat de video een online purpose heeft. Daarin mag het een video zijn op je eigen (on demand) player en/of YouTube, Facebook, Twitch, Instagram, TikTok, LinkedIn, Vevo, Vimeo, Snapchat en/of alle vergelijkbare platformen die hier niet tussen staan.
Welke trends heeft 2023 allemaal in petto voor de wereld van recruitment? Het is de tijd van het jaar waarin velen een blik in de toekomst werpen, en hun licht erover laten schijnen. Onze eigen Geert-Jan Waasdorp deed dat de afgelopen weken al in drie afleveringen (1, 2 en 3), maar ook vele anderen keken al in de glazen bol. We lazen ze allemaal door en haalden er de hoogtepunten uit. Welke 23 vooruitzichten voor 2023 vonden wij daarbij het meest verrassend of belangrijk?
#1. De ‘Great Somethings‘
Een trend die in 2022 de tongen losmaakte was ‘The Great Resignation‘. Daar zijn inmiddels heel wat Great Somethingsbijgekomen, constateerde Culture Amp. Dus niet alleen ‘The Big Quit’ en ‘The Great Reshuffle’, maar wat te denken van bijvoorbeeld The Great Reflection, verwijzend naar verloop doordat mensen meer zingeving zoeken, ‘The Great Sabbatical‘, de periode dat werkgevers sabbaticals gingen verstrekken om mensen maar te kunnen behouden, The Great Re-entry, verwijzend naar de mensen die terugkomen naar kantoor, en The Great Apprehension, verwijzend naar de toenemende onzekerheid in de markt.
#2. Meer creativiteit in campagnes
Misschien was 2022 wel een beetje mager jaar. Ondanks de enorme krapte op de arbeidsmarkt, en de budgetten die dat losmaakte, was er toch weinig creativiteit in de campagnes te bespeuren, zo constateerden velen. Maar dikke kans dat dat volgend jaar anders is, voorspelt Recruiters United-voorzitter Arjan Elbers. ‘Creativiteit komt pas los als je één component weghaalt uit je toolbox. In deze is mijn voorspelling dat dit de component geld is. Als je de funding niet hebt, dan word je wel gedwongen om creatiever te worden.’
Elbers verwacht in 2023 ‘supermooie campagnes die bedacht en uitgevoerd zijn met beperkte budgetten. Ik zal ze allemaal verzamelen om eind volgend jaar weer te kunnen aantonen dat ik vandaag natuurlijk gewoon weer keihard gelijk heb. Even serieus, ik verwacht bijzondere guerilla-recruitmentcampagnes. Heel bijzondere referralcampagnes en zowel online als offline campagnes die we nog niet eerder gezien hebben. Naar deze campagnes kijk ik persoonlijk het meeste uit.’
#3.HRM wordt (weer) M&O
Medewerkers aantrekken en behouden staat hoog op elke HR-agenda, zo blijkt uit het HR-rapport van Berenschot, AFAS Software en Performa Uitgeverij. Maar behoud wordt daarin wel steeds iets belangrijker, ten koste van werving. Waarbij heel vaak termen langskomen als verbinden, inclusie en kennisdeling. Bijna de helft van de organisaties heeft moeite met het behouden van medewerkers, zo blijkt uit Berenschot-onderzoek. Vorig jaar lag dit percentage op 21%, dit jaar op 46% en de verwachting is dat dit komend jaar gaat oplopen naar 58%.
Problemen met behoud van medewerkers naar duur dienstverband. Bron: Berenschot
Maar volgens Hans van der Spek van adviesbureau Berenschot is er nog meer aan de hand. Hij vindt dat HR eigenlijk zou moeten (terug) transformeren naar een afdeling M&O (Mens en Organisatie). ‘We zijn met de omschakeling van P&O (Personeel & Organisatie) naar de Engelse variant HRM (Human Resources Management) de O van organisatie kwijtgeraakt. Die moet weer terugkomen. HR heeft mede de taak om te zorgen dat het bedrijf toekomstproof blijft’, zegt hij. En daar zullen in 2023 waarschijnlijk ook recruiters de gevolgen van ondervinden.
#4. Vaarwel, groot hoofdkantoor
Hybride werken is here to stay, dat is intussen een cliché geworden. En hoewel veel organisaties hun personeel in elk geval een paar dagen graag terug op kantoor zien, zal de vraag naar kantoorruimte voorgoed afnemen, voorziet LinkedIn.
Blik op het hoofdkantoor van Salesforce in San Francisco.
Techbedrijven als Meta, Lyft en Salesforce, bekend van hun enorme hoofdkantoren, hebben daar het mes al ingezet. Amazon heeft zijn bouwplannen in Nashville op pauze gezet. En andere bedrijven kijken hoe ze hun overtollige ruimte kunnen onderverhuren. ‘The Great Downsizing’ wordt de trend al genoemd in de VS, en de verwachting is dat die ook in Europa doorzet.
#5.A.I. met meer zintuigen
De ontwikkelingen van A.I. die in 2022 de meeste aandacht trokken waren DALL-E, dat ‘uit zichzelf’ kunst kan creëren op basis van een beschrijving, en ChatGPT, dat letterlijk elke vraag met een origineel stukje tekst kan beantwoorden.
In 2023 wordt verwacht dat artificial intelligence ook de volgende stap gaat maken, en meerdere ‘zintuigen’ leert combineren. Dus: audio, video, visuele en tekstuele data met elkaar in verband leert brengen, en op elkaar laat reageren. DALL-E is daarvan eigenlijk al een vroeg voorbeeld. Maar ook in bijvoorbeeld de gezondheidszorg wordt veel verwacht van dergelijke multi-modale A.I. ‘Het is alsof Netflix een heel nieuwe film genereert op basis van jouw voorkeuren, in plaats van alleen maar aanbevelingen’, zoals Matt McIlwain het al eens samenvatte.
#6.Zorg wordt nog meer tech
Met het nu al enorme aantal vacatures in de zorg, en de verwachting dat, als we niets doen, in 2040 tot wel 1 op de 4 mensen in de sector zou moeten werken, neemt de druk toe om andere oplossingen uit te werken. Technologische innovatie bijvoorbeeld, van appbouwers als Hurone AI. En het American College of Cardiology werkt samen met Osso VR, een trainingsbedrijf voor virtual reality, om een wereldwijd curriculum voor specifieke hartprocedures op te zetten – kennis die nu nog vrijwel alleen in academische ziekenhuizen bekend is.
#7.Nog meer druk op 32 uur
Niet alleen wáár we werken is onderhevig aan trends, dat geldt ook voor hoe láng we werken. Met name in Groot-Brittannië is er momenteel veel aandacht voor de vierdaagse werkweek. Maar ook in België, Spanje en de VS is het debat gaande. En daar gaat het zelfs nog meer om flexibele uren, omdat uit onderzoek blijkt dat de productiviteit met 29% en de focus met 53% stijgt als je als werknemer zelf je uren mag indelen – dus al naar gelang je ochtend of avondmens bent. Daar komt bij dat medewerkers die hun eigen uren kunnen indelen 2 keer minder aangeven een andere baan te zoeken dan wie dat niet kan, in onderzoek van Future Forum.
Internationaal is er steeds meer aandacht voor de 32-urige werkweek.
Het afscheid van de traditionele werkdag wordt nog eens verder aangeslingerd door de trend meer in internationale teams te werken – over verschillende tijdzones heen. ‘Asynchrone arbeid stelt werknemers in staat om tijd vrij te maken’, aldus iemand als Laura Giurge, hoogleraar aan de London School of Economics. ‘Het helpt ons om af te stappen van de focus op input als prestatiemaatstaf naar de focus op kwaliteit. Mensen zijn mensen met behoeften en verschillende drijfveren voor productiviteit. Je moet die diversiteit begrijpen en erop inspelen. Het is geen one-size-fits-all-model meer.’
#8.Amplitie als ambitie
Met het ziekteverzuim op recordhoogte kijken veel organisaties ook met argusogen hoe ze dit in de hand kunnen houden, om het probleem van het personeelstekort niet nóg groter te maken. Meest recente buzzword hier is: amplitie. Een kernbegrip uit de positieve organisatiepsychologie dat een stap verder gaat dan de klassieke tweedeling in curatie en preventie, en richt zich op thema’s als het menselijke kapitaal, duurzame inzetbaarheid, vitaliteit, bevlogenheid, employee experience en werkgeluk. Versterken (amplify) van wat positief is, in de hele organisatie, zo is de basisgedachte, en zo verzuim voor zijn.
#9.Interne marktplaatsen breken door
Samen met de opkomst van het zogenoemde ‘fluïde HR’, waarbij de grenzen tussen afdelingen in een organisatie steeds meer verdwijnen, ontstaat ook een groeiende behoefte aan interne marktplaatsen, of talentenplatforms, voor de beste match tussen de beschikbare talenten (vast in dienst of met een tijdelijk contract) en het type werk dat ingevuld moet worden, constateert bijvoorbeeld SD Worx. ‘Flexibiliteit is hét sleutelwoord voor 2023, aldus Mark Bloem, directeur bij de payrollorganisatie.
#10.Diversiteit minder vrijblijvend
Het onderwerp diversiteit wordt volgend jaar een stukje minder vrijblijvend. Vanaf 1 januari gaat namelijk de rapportageverplichting in over genderdiversiteit binnen bedrijven. Dit betekent voor beursgenoteerde bedrijven dat de raad van commissarissen voor ten minste een derde uit vrouwen en een derde uit mannen moet bestaan. Dit quotum geldt vanaf het moment dat ze een nieuwe benoeming moeten doen. Ook moeten grote vennootschappen (met minimaal 250 werknemers en 40 miljoen omzet) streefcijfers voor genderdiversiteit opstellen en een plan van aanpak maken om die te realiseren, en dit jaarlijks rapporteren aan de SER.
Het begin van nog meer verplichtingen op dit gebied?
#11.Transparantie in salarissen
Ook geen helemaal nieuwe trend natuurlijk, maar wel een trend die in 2023 lijkt door te zetten. Onderzoek van Indeed laat zien dat ongeveer de helft van de Nederlandse vacatures momenteel al iets van salarisinformatie bevat, Jobdigger houdt het op 42%; een ruime verdubbeling in 4 jaar. Uit de Indeed-analyse blijkt deze openheid wel nogal te verschillen per beroep. Zo vermeldt 54% van alle barista-vacatures salarisinformatie, terwijl bij vacatures voor huisartsen dit maar 39% is en voor basisschoolleerkrachten zelfs maar 13%. Aan het andere uiterste staan de software engineers: 95% van hun vacatures bevat salarisinformatie.
Werkgevers ontvangen 45% meer sollicitaties op een vacature met salarisinformatie.
Europese regelgeving zal de druk om salarissen bekend te maken verder doen toenemen. Maar volgens Kelly Oude Veldhuis van Indeed is het ook gewoon nodig als je nog geschikte sollicitanten wil vinden. ‘Wij zien in onze data dat partijen die salarisinformatie publiceren in vacatures, sneller een geschikte kandidaat hebben gevonden. Werkgevers ontvangen 45% meer sollicitaties op een vacature die wel salarisinformatie bevat. Dus open communiceren over salaris is een enorme win/win voor de werkgever en de toekomstige werknemer.’ Het scheelt bovendien veel onderhandeling en frustraties.
#12.Remote interviewen 2.0
In de pandemie hebben we allemaal geleerd dat het helemaal niet zo gek is om kandidaten virtueel te interviewen. Hetzij via Teams, Zoom of Webex, hetzij via gespecialiseerde tools als HireVue, Montagne, of – van eigen bodem – Cammio. Volgend jaar wordt het echter tijd voor de volgende stap, zo is de verwachting, en wordt ook steeds meer A.I. toegevoegd, zodat sollicitatiegesprekken steeds minder praatjes-voor-de-vaak worden, maar juist daadwerkelijk relevante selectiemethodes. Nu ook hiring managers gewend zijn op afstand te werken, liggen er wat dat betreft weinig drempels meer.
#13. Strategisch én holistisch
Nu de krapte op de arbeidsmarkt structureel wordt, neemt het belang van recruitment in organisaties wereldwijd toe. Dat betekent niet alleen dat recruiters vaker worden geacht om mee te denken over strategische vraagstukken, maar ook dat een meer holistische benadering wordt verwacht, zegt bijvoorbeeld John Vlastelica, CEO van Recruiting Toolbox. En dat is volgens hem een blik die verder gaat dan wat de meeste recruiters momenteel gewend zijn.
Zo denkt Vlastelica dat recruiters ook een stem moeten claimen in het volledige beloningsbeleid van de organisatie, in het interne mobiliteitsbeleid en bij de exit-interviews als iemand de organisatie verlaat. ‘Als je een lekke emmer hebt, heeft het niet veel zin om hard aan de kraan te blijven draaien’, aldus de bekende recruitmentgoeroe.
#14. Crossboarding krijgt aandacht
Aandacht voor onboarding van nieuwe medewerkers heeft al een tijdje de volle aandacht van recruiters. Maar hoe zit het eigenlijk met medewerkers die een interne stap maken? Te lang is gedacht dat dat vanzelf goed gaat. Maar nu het belang van interne mobiliteit steeds duidelijker wordt, ontstaat ook behoefte aan het zogeheten crossboarding. Oftewel: het zorgen dat ook een interne overstap een succes wordt, door een formeel programma eraan te hangen, inclusief mijlpalen en tijdpaden. In 2023 zou het wel eens een cruciale strategie kunnen blijken.
#15.Jobboards zijn niet dood
Ja, er zijn steeds minder actieve werkzoekenden. Zet je een vacature op een jobboard dan kan het dus zomaar gebeuren dat je geen enkele reactie krijgt. Of heel veel reacties, maar dan van mensen met wie je feitelijk helemaal niets kunt. Toch is het te vroeg om vacaturesites als dood en begraven te bestempelen.
2 op de 3 werkzoekenden zeggen naar een vacaturesite te gaan als ze snel werk willen vinden.
Uit onderzoek blijkt namelijk dat 60,2% van de werkgevers zegt dat hun afhankelijkheid van jobboards afgelopen jaar gróter is geworden, en 71,1% zegt ze zelfs nog te gebruiken voor (bijna) al hun wervingsinspanningen. Van de werkzoekenden zegt 60,4% het afgelopen jaar een jobboard te hebben bezocht. En 66,3% zegt eerst naar een vacaturesite te gaan als ze snel werk willen vinden.
Met het gesteggel rondom de nieuwe Pensioenwet kun je in elk geval niet zeggen dat het onderwerp pensioenen de afgelopen tijd geen aandacht heeft gehad. Maar de trend dat pensionado’s ook steeds vaker doorwerken is tot nog toe veel minder belicht. Toch is dat absoluut het geval. In 2003 werkte 6,5% van de 68-jarigen, nu is dat ruim 16%, rekende econoom Mathijs Bouman al voor. Onder 70 tot 75-jarigen steeg de arbeidsparticipatie bovendien van 3,3% naar 7,5%. En weinig lijkt erop dat die trend snel gaat keren.
‘Wie op z’n 64ste te duur is, blijkt op z’n 68ste juist goedkoop.’
Sterker nog: minister van Sociale Zaken Karien van Gennip zei in de Telegraafrecent nog zowel werkgevers als ouderen nadrukkelijker te gaan wijzen op de voordelen van doorwerken na de AOW-leeftijd, voor wie dat wil. ‘We gaan duidelijker maken dat het heel aantrekkelijk is, ook fiscaal gezien, als je wil doorwerken na je AOW-leeftijd.’ AOW’ers zijn bovendien aantrekkelijk voor werkgevers: geen AOW-, WIA en WW-premie, geen transitievergoeding en nauwelijks loondoorbetaling bij ziekte. ‘Wie op z’n 64ste te duur is, blijkt op z’n 68ste juist goedkoop’, aldus Bouman.
#17.Ook de tweede baan baant door
Als zelfs Eva Jinek erover schrijft, dan mag je het natuurlijk geen onderbelichte trend meer noemen. Toch is een ’tweede baan’ voor veel recruiters nog lang niet zo gewoon als het in de samenleving al wel is. Geld blijkt voor al die mensen met twee banen overigens lang niet altijd de belangrijkste motivatie. Jezelf en je talenten verder ontwikkelen, tijd besteden aan activiteiten waar je energie van krijgt en mensen leren kennen die je anders nooit zou ontmoeten, blijken belangrijker drijfveren, aldus de mensen die Jinek in haar verhaal aan het woord laat.
Ook het bestaan (én succes) van sites als SecondJob laat zien dat dit een trend is die niet zomaar te veronachtzamen valt. Zeker ook omdat sinds 1 augustus dit jaar een wet in werking is getreden waardoor een werkgever niet zomaar meer een werknemer mag verbieden nevenwerkzaamheden te ontplooien.
#18. ‘Kleinere’ sociale media
Wat is dé trend voor 2023 op het gebied van sociale media? Moeilijk te zeggen. Maar duidelijk is in elk geval wel dat de ‘grote’ sociale media steeds meer hebben afgedaan. Zeker nadat Elon Musk Twitter kocht, Facebook’s algoritmes onbetrouwbaar blijken en LinkedIn niet altijd doet wat het belooft, zien velen een groeiende behoefte aan meer ‘authentieke’ sociale media. Denk: BeReal. Maar ook de opkomst van bijvoorbeeld Discord, Mastodon, Reddit, Geneva, Substack en Patreon is te verklaren uit een behoefte aan meer private, veilige, van algoritmes verstoken community building.
Duidelijk is dat de ‘grote’ sociale media steeds meer hebben afgedaan.
Niet dat we hoeven te verwachten/vrezen/hopen dat LinkedIn, Facebook en Twitter volgend jaar helemaal niet meer zullen bestaan, maar wie voor zijn vacatures afhankelijk is van sociale media zou er in elk geval wel goed aan doen het komende jaar ook andere platforms te gaan ontdekken en onderzoeken.
#19.Assessments op de radar
Assessments lijken een beetje onder te sneeuwen in tijden van grote krapte. Werkgevers zijn dan immers al blij áls ze een kandidaat hebben, zware selectie lijkt dan niet meer echt op de radar te staan. Toch is er juist steeds meer mogelijk op dit gebied, en bouwt de kennis van de waarde ervan snel op. Gamification, tekstanalyse, VR en de Metaverse: de ontwikkelingen gaan snel. En zeker met de groeiende aandacht voor skills is de potentie groot en komt de belofte van predictive hiring steeds dichterbij. Reken er dus in 2023 maar op dat we hier nog veel van gaan horen. Al was het alleen al omdat steeds meer kandidaten er zelf om vragen.
#20.Werven zonder grenzen
De internationale arbeidsmarkt is ook niet bepaald een nieuw gegeven. Maar het groeiend aantal partijen dat zich op deze tak van sport richt is op zijn minst wel opvallend te noemen. Neem enerzijds gespecialiseerde recruitmentbedrijven als Ravecruitment, Undutchables of Safeguard Global, of anderzijds meer tech-georienteerde bedrijven als Deel, Andela en de Nederlandse unicorn Remote, platformen die helpen buitenlands talent aan te nemen, met lokaal juridisch correcte contracten, laten in elk geval zien dat de arbeidsmarkt zich nauwelijks meer door grenzen laat weerhouden.
Economisch onzekere tijden zorgen meestal voor een bijzonder lage arbeidsmobiliteit: mensen blijven dan graag zitten waar ze zitten. Maar de hoge inflatie zou dat wel eens kunnen veranderen, zo lijkt het. Door die inflatie worden de reële salarissen immers minder waard, en kan het dus zomaar gebeuren dat meer mensen zich gaan oriënteren op de arbeidsmarkt, in de hoop op een betere beloning. Het zou de arbeidsmarkt niet meteen minder krap maken, maar in elk geval wel weer zorgen voor meer actieve kandidaten.
#22. Laagdrempelig solliciteren
Ook in 2023 heeft de medewerker het nog voor het kiezen. Toch hebben nog lang niet alle werkgevers hun proces hierop aangepast. Weet je zeker dat je aan 18-jarigen nog een cv en een motivatiebrief wil vragen? Of kun je met (bijvoorbeeld) Whatsapp en een kort persoonlijk gesprekje misschien de drempel verlagen? Meer focus op wat iemand kan en blij van wordt in plaats van wat iemand heeft gedaan of voor is opgeleid, dat zal ook in 2023 de sleutel zijn tot het talent.
#23. Werkgevers gaan zelf scholen
Een laatste duidelijke trend voor 2023, die ook dit jaar al zichtbaar was, is de verdere opkomst van scholing door werkgevers. Nu opleidingen steeds minder ‘kant-en-klare’ kandidaten afleveren, besluiten steeds meer organisaties het heft zelf in handen te nemen. In de VS is al te zien dat minder studenten zich inschrijven voor een hogere opleiding. Steeds vaker gaan zij meteen aan het werk bij organisaties als the state of Maryland of Delta Airlines die diploma-eisen laten varen, of organisaties die scholing als deel van het werk aanbieden. Maar dan dus: met salaris.
Het heeft te maken met de krappe arbeidsmarkt, maar ook met de snelheid van verandering. Deskundigen zeggen dat opleidingen die niet kunnen bijhouden. In Nederland is de trend ook te zien. Zo opende Hoppenbrouwers vorige maand nog een nieuwe praktijkschool bij de vestiging in Utrecht (foto), de zestiende al van de technisch dienstverlener in Nederland. Ook een bedrijf als YoungCapital is al een paar jaar bezig werken en leren te combineren. En in de ICT zijn er helemaalveel partijen die mensen zonder ervaring zelf willen opleiden. Een trend die in 2023 waarschijnlijk doorzet, gezien de almaar groeiende skills gap.
